Yapay zekâ ne yapabilir, ne yapamaz?

Sepp Hochreiter imzalı Yapay Zeka Neler Yapabilir? başlıklı kitap, yapay zekâ etrafında oluşan büyük beklentileri ve korkuları sakin, analitik ve bilimsel bir dille ele alıyor.

Sepp Hochreiter, bu çalışmada yapay zekânın bugün gerçekte ne yapabildiğini, gelecekte neleri başarabileceğini ve hangi noktalarda sınırlarının olduğunu tartışıyor.

Kitap, popüler bilim diliyle yazılmış olsa da yüzeysel bir teknoloji övgüsü sunmuyor. Okuyucuya hem teknik arka plan hem de toplumsal sonuçlar hakkında düşünme imkânı veriyor.

Hochreiter’in temel amacı, yapay zekânın sihirli bir çözüm olmadığını; doğru kullanıldığında güçlü bir araç, yanlış beklentilerle ele alındığında ise hayal kırıklığına yol açabilecek bir teknoloji olduğunu göstermek.

Kanseri iyileştirebilir mi?

Hochreiter kitapta özellikle üç büyük iddiayı mercek altına alıyor: Yapay zekâ herkes için refah yaratabilir mi?. Kanser gibi hastalıkları gerçekten iyileştirebilir mi?. İklim krizine kalıcı çözümler sunabilir mi?

Yazar, bu soruların her birine net bir evet ya da hayır vermekten kaçınıyor. Bunun yerine, hangi koşullarda yapay zekânın gerçek katkı sağlayabileceğini, hangi noktalarda ise insan emeği, siyasal kararlar ve etik çerçevelerin vazgeçilmez olduğunu anlatıyor.

Örneğin tıp alanında yapay zekânın tanı süreçlerini hızlandırabileceğini kabul ediyor; ancak tedavinin hâlâ büyük ölçüde insan bilgisi, klinik deneyim ve etik yargılarla şekillendiğini vurguluyor.

Herkes için refah anlamına gelmiyor

Kitabın dikkat çeken bölümlerinden biri, yapay zekânın ekonomik etkilerine ayrılan kısım. Hochreiter, otomasyonun verimliliği artırabileceğini, ancak bunun otomatik olarak “herkes için refah” anlamına gelmediğini savunuyor.

Teknolojinin kazançlarının nasıl dağıtılacağı, hangi sektörlerin destekleneceği ve eğitim sistemlerinin nasıl dönüştürüleceği gibi soruların siyasi ve toplumsal kararlarla ilişkili olduğunu açıkça ortaya koyuyor.

Yapay zekânın iklim modellemeleri, enerji yönetimi ve kaynak verimliliği gibi alanlarda çok güçlü bir araç olabileceği kitapta ayrıntılı şekilde anlatılıyor. Ancak Hochreiter’e göre yapay zekâ, iklim krizini tek başına çözemez; sadece insanlığın daha doğru kararlar almasına yardımcı olabilir.

Aynı yaklaşım sağlık alanı için de geçerli: Yapay zekâ kanseri tek başına iyileştirmez fakat araştırmayı hızlandırır, hataları azaltır ve bilim insanlarına yeni yollar açar.

Sinir ağı mimarisinin eş geliştiricisi

Sepp Hochreiter, yapay zekâ dünyasının en önemli isimlerinden biri. Özellikle LSTM (Long Short-Term Memory) adı verilen ve bugün derin öğrenmenin temel taşlarından biri olan sinir ağı mimarisinin eş geliştiricisi. Bu teknoloji, doğal dil işleme, konuşma tanıma ve zaman serisi analizlerinde devrim yarattı.

Yapay Zeka Neler Yapabilir?

Orijinal adı: Was kann künstliche Intelligenz?: Wird sie Wohlstand für alle schaffen, Krebs heilen und das Klimaproblem lösen?
Yazar: Sepp Hochreiter
Çevirmen: Deniz Weber
Sayfa Sayısı: 154
Yayınevi: Kadim Yayınları