'Hukou' sistemi değişiyor

PEKİN - Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Kurulu'nun ardından ülkede hayata geçirilecek reformların içeriği açıklanırken, ülkenin en büyük sorunlarından olan ve çiftçilerin kent nüfusuna geçişinde önlerindeki en büyük engellerden biri kabul edilen "hukou" sisteminde reform süreci hızlandırılıyor. 

Açıklanan bildiride, özellikle kırsal nüfusun kasaba ve kentlere yerleşiminde kontrolün rahatlatılacağı ve orta ölçekli şehirlerde bazı kısıtlamaların gevşetileceği belirtildi.  

Çin'de hali hazırda kırsal kesimde bulunanların büyük şehirlerde yaşaması için makul gerekçeler sunması gerekiyor, özellikle Pekin, Şanghay ve Guangcou gibi şehirlerde ikamet sistemi sıkı kontrol altında tutuluyor.  

Bildiride, şehirlerde temel kamusal hizmetlerin kullanılabilir hale gelmesi ve tüm kırsal nüfusun konut sisteminden ve sosyal güvenlik ağından yararlanması için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğine vurgu yapıldı.  

Mevcut sistemde kırsalda ikamet kaydı olanların büyük şehirlerde "hukou"ya sahip olması çok zor ve göçmen işçilerin birçoğu, çalıştığı kentlerde eğitim, sağlık gibi temel sosyal haklardan yararlanıyor olmasına rağmen memleketlerine nazaran büyük güçlükler yaşıyor.

Sosyal Güvenlik

Diğer yandan ülkede tarafsız ve sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemi kurulması yönünde karar alınırken, ülkenin koşullarına uygun gelişmiş bir konut sistemi geliştirilecek.

Sosyal planlama ve bireysel emeklilik hesaplarının temel emeklilik sistemine entegre edileceği belirtilirken, daha yüksek bir emeklilik yaşının eşik olmasını sağlayacak bir sistem üzerinde çalışılacağı ifade edildi.  

Bireysel emeklilik sistemlerinin teşvik edilerek geliştirileceği ve emeklilerin de çıkarlarının korunacağı belirtiliyor.  

Bunun yanı sıra ülkenin öncelikli sorunlarından olan yaşlı nüfusa da vurgu yapılan bildiride, yaşlılarla ilgili hizmet sektöründe gelişimin hızlandırılacağı kaydedildi. Ayrıca, özellikle kırsal kesimdeki ailelerinin başka bölgelerde çalışma gibi çeşitli nedenlerle memleketlerinde bıraktığı çocuk ve yaşlıların bakımıyla ilgili servis ağı kurulacağı belirtildi.

Kentsel ve kırsal emeklilik ile sağlık sigorta sisteminin koordine edileceğine vurgu yapılırken, sosyal güvenlik durumunu gözden geçirecek ve geliştirecek bir sistemin kurulacağı ifade ediliyor  

Eğitim 

Çin'de eşit eğitim imkanı sağlama adına ihtiyaç sahibi öğrencilere finansal yardım ve eğitim kaynakları konusunda destek sağlanacağı kaydedildi.  

Bu konunun özellikle bölgesel dengesizliğin azaltılmasına destek olacağı ifade edilirken, üniversite sınav sisteminde de değişikliğe gidileceği belirtiliyor. 

Diğer yandan ülkede dilekçe ve şikayet sistemi de reforma tabi tutulacak ve yetkililer gelen taleplere cevap vererek, yasal çerçevede ilgili hususları ivedilikle sonlandıracak.  

Çin'de genelde halk şikayet ve sorunlarını idari mekanizmalara dilekçe ve benzeri yollarla iletiyor. Ülkede bazı talepler, özellikle yerel yönetimler tarafından suistimale uğrayabiliyor ve başvurular ile davalar uygun olmayan şekilde kapatılabiliyor. Bu tür olaylar sosyal ağlarda hızla yayılarak kamuoyunda büyük gerginliğe sebep oluyor.