'Neoguri tayfununun faturası en az 10 milyar dolar olabilir'

İSTANBUL- Xi'an Jiaotong Liverpool Üniversitesinde Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Ahmet Göncü, Japonya'yı ve Çin'in doğu kıyılarını etkilemesi beklenen Neoguri tayfununun faturasının en iyimser tahminle 10 milyar doların üzerinde olabileceğini belirtti. 

Çin hükümetinin önceki gün turuncu alarma geçtiği Neoguri tayfununa ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Göncü, Japonya'nın Okinawa adalarının yakınından geçerek Çin'in doğu kıyılarını etkilemesi beklenen tayfunun Çin ekonomisini kısmen de olsa olumsuz etkileyebileceğini söyledi.  

Göncü, "Çin'in Hainan, Zhejiang, Jiangsu eyaletlerini, Şangay'ı ve Yangtze deltasını etkilemesi beklenen tayfunun yol açacağı hasarı tahmin etmek şu aşamada zor  ama bölgedeki benzer tayfunlardan yola çıkarak ekonomik faturasının en iyimser tahminle 10 milyar doların üzerinde olacağını söylemek çok zor değil" ifadesini kullandı. 

Beklentilere göre Neoguri'nin Çin ekonomisini fazla etkilemeyeceğini söyleyen Göncü, tayfundan olumsuz etkilenecek eyaletlerin muhtemelen merkezi hükümetten mali yardım talep edeceklerini, buralardaki hasar boyutlarının yükselmesinin de merkezi hükümeti önemli bir mali yükümlülüğe sokacağını kaydetti. 

Göncü, "Tayfun'un Çin'e etkisi ikincil derecede olacak gibi görünmekte ve elbette Çin ekonomisi büyük olduğu için etkilerinin ülke genelinde hissedilmesi söz konusu olmayacaktır. Ancak lokal olarak bazı etkileri olabilir. Görünen o ki tayfun direk olarak Çin'i vurmayacak bu da ekonomik maliyetleri düşürecektir" dedi. 

"Enerji fiyatlarına etkisi sınırlı olacak" 

Vadeli İşlem ve Emtia Piyasaları Uzmanı Zafer Ergezen ise AA'ya yaptığı açıklamada, Neoguri tayfununun enerji piyasasındaki etkisine ilişkin olarak, "Enerji fiyatlarındaki etkisi sınırlı olacaktır. Fakat beklenenden uzun geçmesi durumunda fiyatlarda bir miktar artışa neden olabilir. Asıl etkisi demir çelik fiyatlarında olacaktır" tahmininde bulundu. 

Güney Kore ve Japonya çıkışlı demir çelik ürünlerinde gecikme beklendiğini belirten Ergezen, bu nedenle risk primi fiyatlamasının artacağını söyledi. 

Ergezen, tayfunun pirinç ve kömür fiyatlarında da yukarı yönlü etkisinin olabileceğini, tayfunun son yıllarda görülen en sert fırtına olmasının beklendiğini ve bu nedenle etkisinin bir süre devam etmesinin beklendiğini dile getirdi. 

Neoguri'nin, El Nino olarak bilinen doğa olayının bir sonucu olarak değerlendirilebileceğini söyleyen Ergezen, tayfunun bu bölgedeki nakliye ve üretime engel olacağını, eğer tayfun beklentilerden daha kötüye giderse veya daha uzun sürerse etkilerinin daha net görülebileceğini ifade etti. 

Ergezen, şunları kaydetti: 

"Pirinç fiyatlarında bir süre alım olabileceğini düşünüyorum. Demir çelik artacaktır. Diğer emtialarda ise etki, tayfunun süresine bağlı olarak değişecektir." 

Çin Denizcilik ve Çevre Tahmin Merkezi, yılbaşından bu yana ülkede yaşanan sekizinci tayfun olan Neoguri'nin Tayvan'ı da vurabileceği uyarısında bulunmuştu. 

Asya Pasifik Bölgesi, geçtiğimiz sene Haiyan tayfunu ile karşıya karşıya kalmış, tayfunun Filipinler'e maliyeti 10-15 milyar civarında olmuştu.