ABD-Rusya arası Ankara'da esir takası: MİT devrede! WSJ muhabiri Evan Gershkovich serbest kalacak

Rusya ile ABD arasında geniş kapsamlı esir takası konusunda anlaşmaya varıldı.

ABD ve Rusya’nın yanı sıra Almanya, Slovenya, Belarus’u içeren anlaşma çerçevesinde Rusya’da hapiste tutulan Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich’in de aralarında bulunduğu 3 ABD vatandaşı ve Rus esirlerin bugün serbest bırakılacağı ifade edildi.

Üst düzey ABD’li bir yetkili, Gershkovich’in yanı sıra ABD'li deniz piyadesi Paul Whelan ve Rus-Amerikan radyo gazetecisi Alsu Kurmasheva'nın da Biden yönetimi tarafından kabul edilen anlaşma kapsamında serbest bırakılacağını doğruladı. 

Anlaşma çerçevesinde 8’i Rus 24 kişinin serbest bırakılacağı kaydedilirken, aralarında Kremlin muhalifi İngiltere ve Rusya çifte vatandaşı Vladimir Kara-Murza, Rus muhalif Ilya Yashin ve insan hakları savunucusu Oleg Orlov’un da bulunduğu kaydedildi.

Anlaşmaya yönelik detaylar henüz bilinmezken esir takası Ankara'da Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) koordinasyonunda gerçekleşti. Takas aynı zamanda 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana gerçekleşecek en büyük esir takası olarak öne çıkıyor.

Dışişleri Bakanlığından açıklama

Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'nin, uluslararası alanda barış ve istikrarın sağlanması için her türlü katkıyı sunmaya devam edeceğini bildirdi.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, ABD, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç, Rusya ve Belarus olmak üzere yedi ayrı ülkenin cezaevlerinde bulunan toplam 26 kişinin karşılıklı değişimini içeren son dönemin en geniş kapsamlı takas operasyonunun Ankara'da gerçekleştirildiği belirtildi.

​Açıklamada, "Müzakere sürecinin en başından, takasların gerçekleştirildiği son ana kadar takas faaliyetinin bütün güvenlik önlemleri, lojistik planlamaları ve ihtiyaçları Milli İstihbarat Teşkilatı tarafından yürütüldü. Türkiye, uluslararası alanda barış ve istikrarın sağlanması için her türlü katkıyı sunmaya devam edecektir." ifadeleri kullanıldı.

ABD'den operasyon için Türkiye'ye teşekkür

ABD Başkanı Joe Biden ile Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Milli İstihbarat Teşkilatının (MİT) yönettiği tutuklu takası operasyonundaki rolü dolayısıyla Türkiye'ye teşekkür etti. ABD Başkanı Biden ile Dışişleri Bakanı Blinken, MİT'in yönettiği ve Ankara'da gerçekleşen takas operasyonuna ilişkin yazılı birer açıklama yaptı.

Biden, açıklamasında, 3 Amerikan vatandaşı ile bir Yeşil Kart sahibi toplam 4 kişinin "Rusya'da haksızca tutuldukları cezaevinden" evlerine döneceklerini ve bundan büyük mutluluk duyduklarını belirtti.

ABD Dışişleri Bakanı Blinken da "Bu anlaşmayı mümkün kılan bir grup müttefikimiz Almanya, Polonya, Norveç ve Slovenya'ya müteşekkiriz. Türk hükümetine de bu kişilerin ABD ve Almanya'ya güvenli şekilde dönüşü için yer sağladığı ayrıca teşekkür ediyoruz." açıklamasında bulundu.

AK Parti Sözcüsü Çelik'ten açıklama

AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, ABD ve Rusya arasında Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) koordinasyonunda Ankara'da rehine takası gerçekleştirilmesine ilişkin sosyal medya hesabından paylaşım yaptı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde Türkiye’nin yürüttüğü çok taraflı ve barış odaklı diplomasinin sonuçlar üretmeye devam ettiğini belirten Çelik, “Türkiye bölge ve dünya barışı için kilit ülke olma konumunu güçlendirmektedir. Cumhurbaşkanımızın çok boyutlu siyasi yaklaşımı, Türkiye’nin diplomatik sorun çözme kapasitesini dünyanın en güvenilir zemini haline getirmiştir. Bölge ve dünya barışının tehlikede olduğu bir dönemde Türkiye’nin rolü çok daha önemli hale gelmiştir. MİT Başkanlığımızın güçlü istihbarat diplomasisi sayesinde Ankara’da yedi ülkenin cezaevlerindeki 26 şahsın takası yapılmıştır. MİT Başkanlığımızın başarılı koordinasyonunda gerçekleşen bu sonuç, Türkiye’nin bir kere daha müzakere ve barış odaklı kapasitesini ortaya koymuştur” ifadelerini kullandı.

Evan Gershkovich'in casusluk suçlamaları ve tutukluluk süreci

Evan Gershkovich, geçen yıl Mart ayında Yekaterinburg'da bir haber görevi sırasında tutuklanmış ve CIA için casusluk yapmakla suçlanmıştı. Kendisi ve Wall Street Journal'ın suçlamaları reddettiği Gershkovich, geçen ay suçlu bulunarak 16 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

ABD Deniz Piyadesi Paul Whelan ise 2020 yılında casusluk suçlamasıyla 16 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

Kremlin muhalifi İngiltere ve Rusya çifte vatandaşı Vladimir Kara-Murza, Putin'in yönetimine karşı kampanya yürütmüş ve Ukrayna'nın işgalini eleştirdiği için 25 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

Ne olmuştu?

Putin, Haziran ayında Rus ve ABD istihbarat servislerinin temas halinde olduğunu ve Biden yönetiminin Gershkovich'in serbest bırakılması için enerjik adımlar attığını açıklamıştı.

Rusya yılın ilk aylarında, Gershkovich, Whelan ve Rus muhalefet lideri Alexey Navalny'nin dahil olacağı bir takas anlaşmasına yakın olduklarını iddia etmişti. Ancak Navalny'nin Şubat ayında Kuzey Kutbu'ndaki bir cezaevinde ölmesinin ardından bu görüşmeler askıya alınmıştı.

Muhalif lider Navalny cezaevinde ölü bulunduDünya

ABD'nin esir takası çabaları

ABD Dışişleri Bakanlığı, yanlışlıkla tutuklandığını belirttiği Gershkovich ve Whelan'ın serbest bırakılmasını sağlamak için kapsamlı görüşmeler yürütüyordu. Biden yönetimi, Gershkovich'in serbest bırakılması için enerjik adımlar atıyordu.

Bu takas anlaşması, Rusya ve ABD arasındaki diplomatik ilişkilerde önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Takasla ilgili daha fazla ayrıntı henüz paylaşılmadı, ancak bu gelişme, iki ülke arasındaki gerilimleri azaltma potansiyeline sahip olabilir.