Aliyev: Atılan imzadan memnuniyet duyduk

LONDRA - Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Nabucco projesinin imzalanmasından büyük memnuniyet duyduklarını söyledi.

Resmi ziyaret amacıyla İngiltere'nin başkenti Londra'ya gelen Aliyev, ünlü düşünce kuruluşu Chatham House'da bir konuşma yaptı.

Azerbaycan'ın ekonomisi, enerji alanındaki durumu ve bölgeyi ilgilendiren konularla ilgili görüşlerini anlatan Aliyev, konuşmasının ardından, Türkiye-Azerbaycan ilişkileri, Nabucco projesi ve Ermenistan konularında soruları yanıtladı.

Aliyev, Nabucco projesinin imzalanmasından büyük memnuniyet duyduklarını belirterek, Azerbaycan'ın, bu projeyi başlatan ülkeler arasında yer aldığını ifade etti.

Anlaşmanın imzalanmasının çok önemli olduğunu kaydeden Aliyev, proje tamamlandıktan sonra, Azerbaycan'ın yararına olacağına inanmaları halinde, gaz satmak isteyeceklerini belirtti. Alivey, Azerbaycan'ın her yere satacak miktarda gazı bulunduğunu söyledi.

Azerbaycan ile Türkiye arasında transit geçiş anlaşmasının henüz imzalanmadığını ifade eden Aliyev, bu anlaşmanın da imzalanmasını ümit ettiğini bildirdi.

Aliyev, Türkiye ile Ermenistan arasında son dönemdeki yakınlaşma konusunda da "bu gelişmelerin iki ülkenin kendi arasındaki ilişkiler olduğu" değerlendirmesini yaptı.

Türkiye ve Azerbaycan'ın birbiriyle çok yakın ilişkileri bulunduğunu vurgulayan Aliyev, Türkiye'nin, Azerbaycan'ın bağımsızlığının ilk gününden itibaren kendileriyle dayanışma gösterdiğinin de altını çizdi.

Başbakan Recep Tayip Erdoğan'ın geçen günlerde Azerbaycan'ı ziyareti sırasında yaptıkları ortak basın toplantısında, Yukarı Karabağ sorunu çözülmeden Türkiye'nin Ermenistan sınırını açmayacağını söylediğini de hatırlatan Aliyev, bu yaklaşımı "Bu bizim arkadaşımız, dostumuz olan Türkiye'nin yaklaşımıdır" şeklinde değerlendirdi.

"Ciddi rakip"

Öte yandan Rus haber ajansı RİA Novosti'nin ekonomi yorumcularından Oleg Mityayev yazdığı yorum-haberde, güneydeki gazı Orta Avrupa'ya taşımayı öngören Nabucco'nun Rusya'nın Güney Akım boru hattına karşı çok ciddi bir rakip olabileceğini belirterek, "Hem Nabucco'da hem de Güney Akım'da yer alan Bulgaristan, Rusya ile enerji alanında daha iyi bir pazarlık yapmaya çalışıyor" dedi.

Ankara'da Avusturya, Macaristan, Bulgaristan, Romanya ve Türkiye tarafından imzalanan anlaşmanın daha önce Türkiye'nin bu hattan geçecek gazın yüzde 15'ini özel fiyattan satın almak istemesi nedeniyle ertelendiğini belirten Mityayev, şunları kaydetti:

"Ancak bu talep Avrupa'nın en önemli projesini karsız hale getiriyordu ve nihayetinde AB Türkiye'yi bu talebini geri çekmesi konusunda ikna etti. Nabucco'nun diğer en büyük sorunu da gaz. Projenin yöneticileri Nabucco'nun ilk etapta Azerbaycan'dan yıllık 8-10 milyar metreküp gaz taşıyacağını ve bunun kademeli bir şekilde artırılacağını belirtiyorlar. Türkmenistan beklenmedik bir şekilde geçen cuma Nabucco projesini desteklediğini açıkladı. Türkmen gazını Trans-Hazar boru hattı üzerinden Nabucco'ya bağlamayı hayal eden projenin yöneticileri, bu durumdan haliyle memnun oldu. Gazprom'nun 25 yıl boyunca Türkmenistan'dan yıllık 50 milyar metre küp gaz satın alma hakkı var.

Ancak geçen ilkbaharda Gazprom talepte düşüş nedeniyle Türkmen gazını almayı çok önemli oranda azaltarak, Türkmenistan'ı adeta Nabucco'ya itti. Ancak Çinliler Avrupalılardan daha hızlı görünüyor. Türkmen gazını Çin'e taşıyacak yıllık 40 milyar metreküp kapasiteye sahip yeni boru hattının bu sonbaharda tamamlanarak faaliyet girmesi bekleniyor.

Türkmen gazı olmadan Rusya Karadeniz altından Bulgaristan'a uzatacağı Güney Akım boru hattında da sıkıntılar yaşayabilir. Karadeniz altından döşenecek boru hattının maliyeti 10 milyar dolar olarak öngörülüyor. Ayrıca Güney Akım'ın Bulgaristan'daki yeni hükümet yüzünden ciddi sıkıntıları bulunuyor. Nabucco anlaşmasını imzalayan Bulgaristan Güney Akım'da kendisi için daha avantajlı koşullar istiyor."