Banka yöneticilerine en yüksek maaş ABD'de
ABD'de banka yöneticilerine yapılan ödemeler ile diğer ülkelerdeki banka yöneticilerine yapılan ödemeler arasında dağlar kadar fark var.
NEW YORK - ABD'nin Pittsburgh kentinde yarın başlayacak G-20 zirvesinde, bankacılara yapılan ödemeler ve primler konusunun ele alınması beklenirken, yapılan bir araştırma ABD'de bankaların üst yöneticilerine (CEO) yapılan ödemelerin, diğer ülkelerdeki bankaların yöneticilerine yapılan ödemelerden kat kat fazla olduğunu ortaya koydu.
Dünyanın en büyük bankası Çinli, "Industrial and Commercial Bank of China"nın (ICBC) Başkanı Jiang Jianqing, geçen yıl sadece 234 bin 700 dolar kazandı. Dünyanın dördüncü büyük bankası ABD'li JPMorgan Chase'in Üst Yöneticisi Jamie Dimon ise 2008'deki geliri ise 19,6 milyon dolar oldu. Böylece dünyanın en büyük bankasının yöneticisini geliri, dünyanın dördüncü büyük bankasının üst yöneticisinin gelirinin yüzde 2'sinden az oldu.
Reuters'in, piyasa değeri bakımından 18 büyük bankada yapılan ödemelerden yola çıkarak yaptığı araştırma, dünyanın en büyük bankalarının yöneticilerine yapılan ödemeler arasında "dağlar kadar fark" olduğunu gösteriyor.
ABD, JPMorgan Chase, Bank of America, Wells Fargo ve Citigroup ile dünyadaki dokuz büyük bankadan dördüne ev sahipliği yapıyor. Ayrıca, en fazla ödeme yapılan altı banka yöneticisinin dördü de ABD'de bulunuyor.
Politika Çalışmaları Enstitüsü üyesi ve "Amerika'nın Kurtarma Baronları" adlı kitabın yazarlarından Sarah Anderson, "ABD'de yöneticilere yapılan ödemelerin seviyeleri, dünyanın başka yerlerindeki şirketlerin yöneticilerine yapılan ödemeleri her zaman cüce bırakmıştır" dedi.
ABD'de banka yöneticilerinin, prim ve benzeri ödemeler olmaksızın kişileri çalıştırmanın mümkün olmadığını iddia ettiklerini belirten Anderson, Avrupa'daki ve Asya'da birçok ülkede yapılan ödeme seviyelerine bakıldığında ise bir yolunu bulup önemli küresel firmaları yönetebilecek kişiler bulunabildiğine işaret etti.
"Aslında hiç bir şey"
ICBC, China Construction Bank (CCB) ve Bank of China ile dünyanın dört büyük bankasından üçüne ev sahipliği yapan Çin, yöneticilerine en az ödemeyi yapan ülkeler arasında bulunuyor. Çin'de bu bankaların her birinin yöneticisine her yıl kabataslak 230 bin dolar ödeniyor.
Hukuk şirketi Alston & Bird's'ün Başkanı Laura Thatcher, "Bu, dev Çin finans kurumlarının liderleri için aslında hiçbir şey. Onların niçin hiçbir şey için çalıştıklarını kavrayamıyorum" dedi.
Çin'de merkezi hükümetin atadığı bürokratların yönettiği devlet kontrolündeki bankalarda, yöneticilere yapılan ödemede tavan belirleniyor. ABD'li bir bankanın yöneticisi gibi, Çinli bir bankanın yöneticisinin maaştan ayrı geliri var. Çin'de büyük bankaların yöneticileri ayrıca nakdi ödeme haricinde araç, sürücü, sağlık sigortası, gıda ve ev gibi olanaklardan yararlanıyor. Birçok Amerikalı ve Avrupalı yöneticiye de aynı olanaklar sağlanıyor.
Bazı Çinli banka yöneticileri, gelecekte güçlü siyasi konum elde etme umuduyla üst düzey hükümet yetkilisine yapılan ödeme seviyesini kabul etme niyetinde olabiliyor. Ancak, ABD'de son iki yılda bazı ABD'li yöneticilerin primlerin kesilmesine zorlanmayı ya da maaşlarının azaltılmasını kabul etmesi gibi yöneticiler küresel ekonomideki gerilemenin sonuçlarını hissettiler.
ICBC, her ne kadar geçen yıl karını yüzde 36 artışla 16,23 milyar dolara çıkarsa da ICBC'nin üst yöneticisi Jiang'a yapılan ödeme yüzde 10 kesildi.
Farklı ödemeler
Çin bir tarafa, araştırmada yer alan banka üst yöneticilerinin tamamı geçen yıl en az 1 milyon dolar kazandı. Toplam ödemeler primleri, hisse senetlerini, opsiyonları ve diğer yan ödemeleri kapsıyor.
ABD dışında en yüksek ödeme geçen yıl 13,66 milyon dolar ile dünyanın yedinci büyük bankası İspanyol Banco Santander'in Üst Yöneticisi Alfredo Saenz'e yapıldı.
Geçen yıl ayrıca, toplam piyasa değeri bakımından dünyanın üçüncü büyük bankası HSBC'nin Üst Yöneticisi Michael Geoghegan 2,8 milyon dolar, Royal Bank of Canada'nın Üst Yöneticisi Gordon Nixon 9,5 milyon dolar, Avustralya'dan Commonwealth Bank of Australia'nın Üst Yöneticisi Ralph Norris 8 milyon dolar ve Westpac Banking'in Üst Yöneticisi Gail 7,4 milyor dolar kazandı.
Japonya'nın en büyük bankası Mitsubishi UFJ ise yöneticilerine yaptığı ödemelere ilişkin bilgi vermedi.