BM heyetinin izin bekleyişi sürüyor

WASHINGTON - Suriye'de 3 yıla yaklaşan ve kimyasal silahların da kullanılmasıyla 100 binden fazla kişinin hayatını kaybetmesine neden olan iç savaşta BM Güvenlik Konseyi'nin önlem alamaması, her geçen gün daha fazla sivillerin ölmesine yol açıyor.

Şam'da kimyasal silahla yapılan saldırıda aralarında çocukların da olduğu bin 360 kişinin hayatını kaybetmesi, gözlerin BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun tarafından Prof. Ake Sellström başkanlığında oluşturulan BM heyetine çevirdi. Suriye Hükümeti ile aylar süren müzakerenin ardından varılan anlaşmayla 3 bölgede eşzamanlı inceleme yapmak için Şam'a giden heyetin henüz araştırmalara başlayamadığı belirtiliyor.

Heyetin Şam'da bulunduğu sırada yapılan yeni saldırı nedeniyle uluslararası toplum, BM misyonunun biran önce saldırının gerçekleştiği bölgeye gitmesini ve alandan bulgu ve delil toplamasını istiyor. Bu amaçla Türkiye, ABD, İngiltere ve Fransa'nın da aralarında olduğu 35 ülke, BM Genel Sekreterine başvurarak heyetin yeni saldırıyı da araştırmasını talep etti.

Genel Sekreter Ban, talep üzerine resmi olarak Suriye Hükümeti'nden heyetin bölgede inceleme yapması için izin istedi. Esed rejimi ise henüz talebe cevap vermedi. Her kimyasal silah saldırısında muhalifleri suçlayan Suriye Hükümeti'nin, iddiaların incelenmesine izin vermemek için yeni şartlar öne sürmesi kimyasal silah kullanıldığı kuşkularını artırıyor.

Güvenlik Konseyi'nden karar çıkarılamıyor

Güvenlik Konseyi'neki bölünme nedeniyle Suriye'deki iç savaşın başlamasından bu yana etkili adım atılamıyor. Özellikle veto yetkisi bulunan Rusya'nın Esed rejimine verdiği koşulsuz destek, öncelikle BMGK'yı sonuç olarak da bütün BM sistemini kilitliyor.

Şam'da bulunan BM misyonu, BMGK tarafından görevlendirilmediği için Suriye Hükümeti'nin izin vermesini bekliyor. Rejimin bugüne kadarki tutumundan gerekli izinleri vereceği ihtimalinin düşük olduğu belirtiliyor. Çarşamba günkü saldırının ardından acil olarak toplanan BMGK daha önce olduğu gibi yine uzlaşamamıştı.

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, ABD tarafından sunulan "başkanlık açıklaması" metni, Rusya ve Çin'in konuyu merkezlerine danışmaları ve hemen yanıt veremeyeceklerini belirtmeleri üzerine kabul edilemedi. ABD tarafından sunulan taslakta saldırıdan duyulan "endişe" vurgulanarak, Suriye'de bulunan BM misyonunun saldırıları incelemesi isteniyordu ancak Rusya ve Çin'in tutumu nedeniyle toplantıdan basın açıklaması dahi çıkarılamazken, toplantının ardından Başkan tarafından toplantıya ilişkin kısa bir açıklama yapılabildi.

Şam'daki misyon, BMGK tarafından desteklenemediği için Esed rejiminin vereceği izni beklemek ve izin verilse bile Suriye Hükümeti'nin kurallarına göre çalışmak durumunda.