Brexit’in iş dünyasına etkisi çarpıcı boyutlarda

Hilal SARI BAŞARAN 

DIŞ HABERLER - Brexit sonrası şirketler kayıplara karşı dirençli olmak adına kapasite azaltmaktan, İngiltere fiyatlarını yükseltmeye, çalışan çıkartmaktan yatırımlarını durdurmaya birçok karar aldı. Birçok şirketin de değeri bilançolardan yüzde 10’un üzerinde silindi. Siemens ve Burberry yatırımlarını dondururken, Airbus, Ford, Rynair gibi bazı şirketler ise yatırımlarını başka bir ülkeye kaydırma konusunu değerlendiriyor. Llyods ise 3 bin çalışan çıkartmaya hazırlanıyor. Öte yandan sayıları Brexit’in kaybedenlerine göre az da olsa pound’un tarihi dip seviyeleri görmesiyle satışlarına ciddi artışlar gören ‘kazananlar’ da var. 

Lloyds 12 bin çalışan çıkartacak 

İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılmaya karar vermesinin yarattığı belirsizlik hem tüketicilerde hem de iş dünyasında güveni zedeliyor. Poundun 1985 yılından bu yana en düşük seviyelerde seyretmesi ithalat bağımlı şirketlerde karlılığa ciddi zararlar verirken, Bloomberg’de yer alan bir analiz bu şirketlerin İngiltere fiyatlarında artış planladığını aktarıyor. Lloyds bankacılık grubu 2016 ilk yarı yıl vergi öncesi karındaki düşüşün ardından 3 bin çalışanın daha işine son vereceğini ve harcamalarda 527 milyon dolar kesinti gerçekleştireceğini açıkladı. Brexit’in ardından bu yıl hisseleri toplam yüzde 25 düşüş yaşayan bankanın çıkaracağı çalışan sayısı bu açıklamayla 12 bine ulaştı. 

Belirsizlik geçene kadar seferleri azaltıyorlar 

İngiltere’nin gayrimenkul devlerinden Capital&Counties Properties Plc arazi değerlerinin yüzde 14’ünü bilançosundan silerken, Macaristan merkezli havayolu şirketi Wizzair İngiltere seferlerini yarısına düşürdü, ABD'li Delta Havayolları ise ekonomik belirsizlik sebebiyle ülkeye seferleri azaltmayı planladığını açıkladı. 44 bin çalışan istihdam eden İsviçreli kağıt üreticisi Svenska ise pounddaki düşüş sebebiyle fiyatlarını yükseltmeyi planlıyor. İrlanda merkezli düşük fiyatla hizmet sunan Ryanair beklediği 50 yeni yolcu uçağını İngiltere’ye değil Avrupa’daki noktalara göndermeye karar verdi. 

Siemens, Burberry ve birçok şirket yatırımlarını askıya aldı 

İngiltere ekonomisindeki belirsizlik sebebiyle yatırımlarını yeniden gözden geçiren, durdurma kararı alan veya yatırımın ibresini İngiltere’den başka yönlere çeviren şirketler de var. Lüks tekstil markası Burberry 2019’da bitmesi planlanan dokuma fabrikasının inşasını askıya alırken, JPMorgan Chase CEO’su Jamie Dimon ABD’li bankaların ‘birkaç bin’ istihdamını Euro Bölgesi’ne kaydırmak zorunda kalabileceğini söyledi. Alman mühendislik devi Siemens, İngiltere’de planlanan rüzgar enerjisi yatırımını belirsizlik geçene kadar askıya alırken, İngiltere’deki iki fabrikasında 14 bin çalışan istihdam eden Ford’un Avrupa operasyonlarının rekabetçi kalması için ‘ne gerekiyorsa yapılacağı’ ve şirketin yatırımlarını farklı bölgelere kaydırmayı değerlendirebileceği belirtildi. L’Oreal SA, Vodafone Group, EasyJet ve japon otomobil parçası üreticisi Exedy ise şirketin genel merkezini taşıma ihtimali olduğu belirtilen şirketler. Belçikalı bira üreticisi Anheuser- Busch InBev’in rakibi İngiliz SABMiller’ı alarak 100 milyar doların üzerinde bir şirket oluşturacağı birleşme görüşmeleri ise pounddaki düşüş sebebiyle uzuyor.

Brexit’in kazananları da var:

İngiltere merkezli ilaç şirketi GlaxoSmithKline pounddaki düşüşten en fazla fayda sağlayan şirketlerden biri olurken, şirket İngiltere’deki üç üretim tesisine kapasite artışı için 360 milyon dolarlık bir yatırım yapacağını açıkladı. Satışlarının sadece yüzde 2’sini İngiltere’de gerçekleştiren ve bilançosunu sterlin olarak açıklayan tütün mamülleri üreticisi British American Tobacco da pounddaki tarihi düşüşün kazananlarından. McDonalds ise önceki gün yaptığı açıklamada 2017 sonuna kadar İngiltere’de yeni 5 bin istihdam yaratacağını açıkladı.