California'nın dev bütçe açığı kapatılacak

SACRAMENTO - ABD'nin California eyaletinin Valisi Arnold Schwarzenegger ve eyalet meclisi partisi liderleri, eyaletin 26 milyar dolar tutarındaki bütçe açığının kapatılması konusunda bir plan üzerinde anlaşmaya vardı.

Schwarzenegger ile Demokrat Parti ve Cumhuriyetçi Parti liderleri, dün, kapalı kapılar ardında 5 saatten fazla süren görüşmede uzlaştıklarını açıkladı. Anlaşma, eyalet meclisinin her iki kanadının onayını alırsa, eyaletin kredi notunun düşmesine ve eğitim ile sosyal hizmetlerde ciddi kesintilere yol açan destansı mali krizde geçici de olsa rahatlama sağlayacak.

Bütçe açığı sorununu çözmek için tarafların iki haftayı aşkındır süren yoğun görüşmelerden sonra vardığı anlaşmayla ilgili olarak Schwarzenegger, ''Temel bir anlaşmaya vardığımız için çok mutluyuz. Bir gerilim filmi gibiydi. Dediğim gibi birçok şeyi başardık'' dedi. 

Schwarzenegger, planın, harcamalarda 15 milyar dolarlık kesintiyi kapsayacağını, ancak önemli vergi artışı bulunmadığını söyledi.

Bütçe açığının kapatılması için harcamalarda yapılacak kesintilerin, okullar ve üniversitelerden 6 milyar dolar, eyalet cezaevi sisteminden 1,2 milyar dolar ve yoksullar için sağlık programından 1,3 milyar dolar tutarındaki tasarrufları kapsayacağı belirtildi.

Harcamalardaki kesintilerin yanı sıra yerel hükümetlerden borçlanma, diğer hükümetlerin hesaplarından kaynak aktarımın ve bazı vergilerin toplanmasının hızlandırılmasıyla da bütçe açığının kapatılması planlanıyor.

Schwarzenegger, ABD'de ekonomik krizin en sert etkilediği eyaletlerden biri olan California'da, gelecek mali yıl bütçesinin 1 Temmuz'da sona eren döneme kadar onaylanamaması üzerine bu ay başında olağanüstü mali durum ilan etmişti.

Schwarzenegger, bazı kamu kurumlarının Haziran 2010'a kadar her ay üç gün kapalı tutulması talimatı vermiş, bu uygulamayla 200 bin kadar çalışanın bu üç günde ücret alamayacağı açıklanmıştı.

Demokratlar, kesintilerin hayati önemi bulunan sosyal programlardan olmaması konusunda ısrarcı olurken, Cumhuriyetçiler, bütçenin dengeye kavuşması için daha fazla kesintiye gidilmesi gerektiğini savunmuşlardı.

Cumhuriyetçiler ve Schwarzenegger, vergilerin yükseltilmesine de sıcak bakmamıştı.

Her yıl bütçe denkliği sorunuyla boğuşan California eyaleti, dünyanın sekizinci büyük ekonomisine sahip olması ve ABD'nin gayrisafi yurt içi hasılasının yüzde 13'ünü oluşturması nedeniyle bu yıl özellikle ABD'nin geri kalanı için daha büyük bir önem taşıyor.

ABD'nin en kalabalık nüfusuna sahip California'da 70 yılda ilk kez kişisel gelirlerin düşmesi, bu yılın ilk yarısında vergi gelirinin yüzde 34 düşmesine yol açtı.