Çin sayesinde bakırın kaderi 'borsalar' gibi olmayacak!

Evrim KÜÇÜK

İSTANBUL - Avrupa ve Amerika ekonomisindeki kaosa karşın ekonomisi daha istikrarlı seyir izleyen Çin'de şirketler ve yatırımcılar bakır gibi endüstriyel metal alımlarını yeniden artırmaya başladı. Çin'de bakır stokları yılın ilk altı ayında kısmen sıkı finans koşullarını yansıması olarak yarıya inince, Çin yeniden yurtdışından alıma yöneldi. Analistler ve bakır üreticileri, Çin'in ithalatındaki artışın, global ekonomideki kaygılarla son günlerde düşüş trendi izleyen bakır fiyatlarının destek vereceğini ve bakırın sürekli kan kaybeden borsalar ile aynı kaderi paylaşmayacağı görüşünde. Analistler, Çin'in bakır almaya devam etmesi halinde, şu an tonu 9 bin doların altında satılan bakır fiyatının yeniden 10 bin dolar sınırını aşacağı tahmininde bulunuyor.

Londra'da al, Şanghay'da sat Uluslararası piyasalarda bakır fiyatları geçtiğimiz ay borsalardaki düşüşü takip ederek geriledi. Ağustosta New York'ta S&P 500 endeksi yüzde 5.7 kayıp verirken, bakır da yüzde 5.7 düştü. Bakır şubatta ulaştığı 10.190 dolarlık zirvenin ise yüzde 11.3 altında. Ancak uzmanlara göre Çin'in güçlenen talebi bakırın toparlanmasını sağlayacak. Çin'de bakır stokları yılın ilk altı ayında kısmen sıkı finans koşullarını yansıması olarak yarıya indi ve ülkenin ithalatı temmuz ayında bir önceki aya oranla % 9.5 artışla son altı ayın en yüksek seviyesine çıktı. Bakır ithalatının artmasında denizaşırı ülkelerden alımların daha kârlı hale gelmesi de etkili oluyor. Uzmanlar, Londra'da alıp Şanghay'da satma şeklindeki arbitraj işlemlerinin son aylarda daha kârlı hale geldiğini ve bunun da gelecek dönemde Çin'in ithalatında artışa işaret ettiğini söylüyor.

Japon bakır üreticisi Pan Pasific Copper Co'nun pazarlama ve hammadde CEO'su Akira Miura, küresel bakır üretiminin bu yıl yüzde 1.7 artarak 19.5 milyon ton olacağı tahmininde bulunurken, gelecek yıl piyasaya girecek bakır miktarının % 6.2 artışla 20.7 milyon tona ulaşacağını öngördü. Talebin ise bu yıl % 31 büyüyerek 20 milyon ton ve 2012'de % 3.8 artışla 20.7 milyon ton olacağı tahminin yaptı. Çin'in talebiyle ilgili olarak ise Miura, bu yıl için % 4.9 artışla 7.5 milyon ton, 2012 için %13'lük artışla 5.5 milyon ton öngörüsünde bulundu. 2010 itibariyle küresel bakır tüketiminde payı % 38 olan Çin, diğer büyük ekonomiler yavaşlarken bile piyasaları tek başına piyasaları şekillendirecek güce sahip.

Japonya'nın talebi de toparlanıyor

Miura, 11 Eylül depremi sonrasında Japonya'daki yeniden imar çalışmalarının da etkisiyle bakır fiyatlarının bu yıl içinde 10 bin doları test edebileceğini söyledi. Japonya'nın bu yıl bakır ithatının iki katından fazla artış göstererek 100 bin tona çıkması bekleniyor.

BNP Paribas temel metaller analisti Stephen Briggs de, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Zambiya ve Moğolistan'daki yeni madenler, Şili ve Peru'da yeni projeler ile küresel bakır üretiminin 2012 yılında yüzde 7 artmasını beklediklerini bildirmişti. Briggs'e göre, Geçen 10 yıla bakıldığında artan üretimler ile bakır fiyatlarında rekor bir büyüme görülüyor ama özellikle gelecek yıl yeni açılacak madenler ve büyüme projeleri bakır piyasasına büyük ölçüde gelişme sağlayacak.

Macquarie Group da, Çin'in yılın ilk yarısındaki talebinin 'görünenden daha iyi seviyede olduğunu' bildirdi. Macquarie analisti Bonnie Liu da, hazırladığı raporda, “Yılın ilk yedi ayında rafine bakır talebinin yüzde 7 azaldığını gösteren raporların aksine, hurda dahil edildiğinde reel tüketim yılın ilk yarısında % 7 yükseldi” dedi. Liu; klima, elektrik kablosu gibi bakır ihtiva eden ürün imalatının artması ve Çin'de inşaat sektörünün gücünü koruması nedeniyle reel tüketimin bu yıl % 6.3 artacağı tahmininde bulundu.

Çin, 3 yıldır üst üste açık veriyor

Japonya'nın en büyük bakır üreticisi Pan Pasific Copper Co, Çin'in 2012'de art arda üçüncü yıl bakırda açık sıkıntıyla karşı karşıya kalacağını ve bunun fiyatları yukarı iteceğini öngördü. Şirketin pazarlama ve hammadde bölümünün CEO'su Akira Miura da, 2011'da talebin arzın 495 bin ton üzerinde gerçekleşeceğine dikkat çekerek, böylelikle Çin bakır piyasasında 2004'ten bu yana en büyük açığın oluşacağını söyledi. Çin'de geçtiğimiz yıl 214 bin ton açık meydana gelmişti.