Çin şimdi de futbolda ‘oyun kurucu’ oluyor

Evrim KÜÇÜK 

DIŞ HABERLER - İki yıl öncesine kadar futbol harcamaları Türkiye ve Ukrayna gibi ülkelerin arkasında kalan Çin’in futbolda büyüme hayalleri geçek oluyor. 1.3 milyar nüfusuyla hem büyük bir taraftar, hem de yetenekli oyuncu potansiyeline sahip olan Çin, yaptığı transferlerle Asya’da yükselişe geçmeye başladı. 

Kendisine Dünya Kupası’nı havaya kaldırma hedefi koyan Çin, kesenin ağzını açtı. Ancak ödenen astronomik rakamlar transfer piyasasını yeniden şekillendirecek gibi gözüküyor.

Alman internet sitesi Transmarkt. com verilerine göre şu an Çin futbol transferlerine en fazla para harcayan ülke konumunda. Çin Süper Lig kulüpleri, Avrupa kış transfer sezonunda 379 milyon dolarla dünyada transferlere en çok bütçeyi ayırdı. Böylelikle İngiltere Premier League, Alman Bundesliga, İtalyan Seria A gibi en büyük birinci liglerden daha fazla transfer harcaması gerçekleştirdi. 

Çin’in yaptığı son transferler arasında futbolseverlerin yakından takip ettiği yıldız oyuncular; Gervinho, Renato Augusto, Ramires, Fredy Guarin Jackson Martinez ve Stephane Mbia. Türkiye’den Ersan Gülüm de 7 milyon euro bonservis bedeliyle Hebei China Fontune’a transfer olurken, Galatasaray’ın milli futbolcusu Burak Yılmaz da, yılda 8 milyon euroya Beijing Guoan Kulübü ile  el sıkıştı. 

Brezilyalı Teixeria’ya 50 milyon euro 

Dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin’in futbol piyasasını ödediği astronomik transfer ücretleriyle yeniden şekillendirmesi bekleniyor. Spor yazarlarına göre, emtia ve diğer piyasalarda Çin’in yarattığı yaptığı alımların etkisinin bir benzeri futbol piyasasında da yaşanabilir ve dünya futbolunda bir enfl asyon dönemine girilebilir. Çin’in yurtdışındaki oyuncuları dağıttığı paranın giderek yükseleceği belirtiliyor. Örneğin son transferlerinden Brezilyalı Alex Teixeria’yı Ukrayna’nın Şahtar Donetsk takımından almak için Jiansu Suning 50 milyon euroyu gözden çıkardı. Bu, İngiliz Liverpool’un ocak ayındaki teklifinin yüzde 60 üzerinde bir meblağ. Chesela’den Çin ekibi Jiangsu Suning’e transfer olan bir diğer Brezilyalı Ramires Santos do Nascimento da 36 milyon dolara imza attı. Çin futboldaki iddiasını başka yollardan da artırıyor. Dünyanın en büyük futbol Transferlere yapılan harcamaların yanında, Atletico Madrid’in yüzde 20’sini elinde bulunduran Wang Jianlin’in sahibi olduğu Çinli Wanda Group geçtiğimiz günlerde FIFA’ya sponsor oldu. Wang, başka şirketlerin de kendilerini takip etmesini beklediklerini söyledi. Çin için futbol, spordan daha fazla anlam ifade ediyor ve bu da futbola son yıllarda yapılan büyük harcamaları açıklıyor. Çin en son 2002 yılında Dünya Kupası finallerine katılma hakkı elde etmiş, ancak oynadığı üç eleme maçında hiç gol atamamıştı. En son FIFA sıralamasına göre Çin şu an dünya sırılamasında 96’ncı sırada ve Guatemala, Antigua ve Barbuda, Faroe Adaları’nın gerisinde. Ancak artık nakit zengini olan Çin’in futbolu bir prestij meselesi olarak görmeye başladı.

Devlet Başkanı için prestij meselesi 

Mao’dan bu yana en etkili Çinli lider olarak görülen Devlet Başkanı Xi Jinping, koyu bir futbol taraftarı ve futbolun ulusal öncelikleri arasında yer aldığını söylüyor. 

Başkan’ın hedefi Dünya Kupası’nı Çin’de düzenlemek hatta Dünya Kupası’nın havaya kaldıran takım olmak. Jinping’in kişisel ilgisi çin’de hem okullarda hem de ligde daha iyi oyuncuların yetiştirilmesi ve büyük transferlere imza atılmasında etkili oluyor. 

Tıpkı Olimpiyat Oyunları’nda olduğu gibi Çin Dünya Kupası’nın siyasi bir kazanım olarak değerlendiriyor. 

Futboldaki yatırımların etkisi yavaş yavaş görülmeye başladı. Ülkenin en büyük online satış sitesi Alibaba’nın kurucusu Jack Ma’nın hisselerini elinde bulundurduğu Guangzhou Evergrande, son üç sezonun ikisinde Asya Şampiyonlar Ligi’nin galibi oldu. Çinli kulübün değeri 3.35 milyar dolarla Marchester United, Arsenal ve Borussia Dortmund’un üzerinde. 

Manchester United Çin pazarına göz dikti 

Bu arada İngiliz Premier Lig takımı Manchester United, 1.3 milyar Çinli sayesinde taraftarlarına milyonlarcasını daha eklemeyi planlıyor. Kulübün direktörü Richard Arnold, 110 milyondan fazla taraftarlarının bulunduğu Çin ile uzun soluklu bir ilişki kurmayı planladıklarını söyledi. Arnold, CNBC ile yaptığı söyleşide 659 milyon taraftarlarının 110 milyonunun Çin’de olduğunu bu nedenle dünyanın bu kesiminin kendileri için önemli olduğunu belirtti. Ancak bu 110 milyon kişinin paraya dönüşmesi çok da kolay değil. Pekin ve Şanghay sokaklarında Manchester United forması giyen birçok kişi görmek mümkün iken, bunların çoğunun resmi lisanslı ürün olmadığından kulübün kasasına para olarak girmiyor. 

Kulüp resmi forma satışlarını artırmak için yerel futbol okullarına futbol öğretmenleri göndermeyi düşünüyor. Ayrıca medya anlaşmalarına hız kazandırma planları yapıyor. Çin’de maçların yayın hakları milyarlarca dolara ulaşabileceği belirtiliyor ve Manchester United gelecekte bu pazardan önemli bir pay almayı umuyor.

Çinli Huawei’nin marka yüzü Messi

Dünyanın en iyi futbolcularından biri olarak gösterilen Lionel Messi, Huawei’nin yeni nesil akıllı telefonlarının iletişiminde, şirketin marka yüzü oldu. Huawei Terminal İş Birimi Başkanı Kevin Ho, yaptığı açıklamada, “Lionel Messi ile gerçekleştirdiğimiz işbirliği, Huawei markasının kitlelerle iletişimine yeni bir soluk ve canlılık getirirken, özellikle marka bilinirliğine ve sadakatine, önemli oranda katkı sağlayacak. İlerlemekte olduğumuz yoldan ve geldiğimiz noktadan gurur duyuyoruz ve başarıya odaklı bu yolda ilerlemeye devam edeceğiz” dedi. Huawei, spor eko-sistemi özelinde bazı yatırımlara imza attı. Son yıllarda, tüm dünyanın ilgiyle takip ettiği América, Santa Fe, Sporting Cristal, Arsenal, Atlético de Madrid ve AC Milan gibi birçok kulübün yanında, Robert Lewandowski, Alexis Sánchez ve Lionel Messi ile önemli işbirlikleri gerçekleştirdi.

Futbolda reform planı hazırlandı 

Koyu bir futbol taraftarı olana Devlet Başkanı Xi Jinping, futbolun yaygınlaşması için vuruşunu yaptı. Çin kabinesi bu ay futbolda reform niteliğinde bir tasarı hazırladı. Plana göre futbolda uzmanlaşan ilk ve ortaokul sayısı şu anki 5000 seviyesinden 2020’de 20 bin ve 2025’te 50 bin seviyesine çıkarılacak.