Çin’den, rezerv para kulübü için yeni adım

DIŞ HABERLER

Çin, parasını dolar ile aynı lige koyma hedefi doğrultusunda bir adım daha attı. Yuanı küresel bir para birimi haline getirmek isteyen ve bunun için finans sistemini liberalleştirmeye yönelik birçok adım atan Çin, tahvil piyasalarını yabancılara açarak bu yönde önemli bir hamle daha yapmış olacak. 

Uluslararası Para Fonu (IMF) ekim ayındaki görünüm raporunda, Çin’in para birimini dolar karşısında yeni bir rezerv parası olarak konumlandırması için, serbest para akışının bir gereklilik olduğunu belirtmişti. Bu anlamda Çinli düzenleyiciler Hong Kong sermaye piyasasıyla kapılarını açarak 1 Temmuz’dan itibaren her iki yönde 300 milyar yuan (48 milyar dolar) üst sınır olmak üzere karşılıklı fon satışına başlanması kararı aldı. Bu karar Şangay ve Hong Kong hisse piyasaları arasında bir bağlantı kurulmasından tam altı ay sonra gelmiş oldu. Çin, para birimi yuan için IMF özel çekme hakkı statüsü (SDR) istiyor. IMF tarafından onaylanması halinde yuan da dolar, euro, yen ve İngiliz sterlinine katılarak uluslararası rezervde yer almaya başlayacak. Çin parasını serbestçe kullanılan yani “freely usable” kategorisine getirmek istiyor. Dolar, euro, yen , pound ve sterlin bu kategoride paralar. Bu paralar resmen SDR denen (special drawing rights) içinde bulunuyorlar. Çin de SDR içine alınmak istiyor. IMF en son 2010 yılında SDR yapısını yenilemişti. Yuanı dahil etmeyi de o zaman reddetmişti. IMF beş yılda bir de yenileme yapıyor. IMF, bu yıl ekim ayında bir değerlendirme yapacak. 

Çin’in ticaretinde yuan cinsinden ödemelerin payı 2009 yılındaki yüzde 0.02 seviyesinden yüzde 25’e yükselmiş durumda. Ayrıca aralarında Rusya, İngiltere, Avustralya’nın da olduğu 20’den fazla merkez bankası Çin ile 430 milyar dolarlık döviz-swap anlaşmaları imzalamış durumda. 

Bernanke uyardı 

ABD Merkez Bankası (Fed) eski Başkanı Ben Bernanke, yuanı çevrilebilir bir para birimi haline getirmeye çalışan Çin’in döviz risklerinden kaçınmak için derin ve likit piyasalar yaratması gerektiğini belirtti. Bernanke “Sermaye hesabını açarken ekonominin fon çıkışlarıyla başa çıkabilecek kadar güçlü olduğundan emin olmanız gerekiyor" dedi. Bu arada. Şanghay borsası gösterge endeksi, Pekin’in otoyoldan tünele değeri 318 milyar doları bulan altyapı projelerine yatırımcıları davet etmesinin ardından altyapı ve taşımacılık hisseleri öncülüğünde son 4 ayın en büyük yükselişini gerçekleştirdi.

Çin neden SDR statüsü peşinde?

1- Küresel prestij
• Çin, dünyanın ikinci büyük ekonomisi olmasına karkşın uluslararası kullanımda parası diğerlerinin çok gerisinde kalıyor. SDR statüsü, analistlere göre çin’in yükselişinin kabul edilmesi anlamına gelecek. 

2- Borç maliyetinde düşüş
• SDR statüsü kazanmaya yönelik reformlarla birlikte sermaye akışına ilişkin düzenlemelerin azalması yuana uluslararası bir konum kazandıracak. Bu Çinli şirketlerin borçlanma maliyetlerinin azalmasına yardımcı olacak. Bu da Çin’in uzun vadeli borçlanma olanaklarının artması için önemli bir gelişme. 

3- Çok kutuplu dünya
• Çin’in stratejisi, ABD’nin egemen güç değil sadece bir oyuncu olduğu çok kutuplu bir dünya. Geçmişte Çin, SDR’nin dolara alternatif olarak kullanımının artırılması çağrısında bulunmuştu. Dünyanın tanıdığı bir rezerv para olması en azından parasal açıdan Çin’in hedeflerine bir adım daha yaklaşması anlamına geliyor. 

4- Fiyat belirleme
• Yuanın sınır ötesi ticaret ve yatırımlarda varlığı artıyor ancak yuan petrol ve demir cevheri gibi emtianın fiyatlandırılmasında kullanılmıyor. SDR statüsü yuanın fiyatlanrdırmada kullanılmasının önünü açabilir. Bu da ülkenin emtia piyasalarında ağırlığının artmasına neden olabilir. 

5- Yuan talebi
• Standard Chartered’a göre 60’dan fazla merkez bankası şu an yuana yatırım yapıyor. SDR sepetine geçiş bu sayısı artıracak. 

6- Reformlar hızlanacak
• SDR kazanmanın yolu sermaye piyasalarını açmaktan geçiyor ve bunun yapılacak reformlar Çinli şirketlerin iş yapma yollarında da yeniden biçimlendirecek. 

7- IMF desteği
• Çin Merkez Bankası’na göre SDR statüsü, faizlerin liberalleşmesi ve yatırıma dayalı büyümeyi teşvik eden tasarruf sahiplerinin üzerindeki finansal baskıyı hafifletecek adımları içeren reformların IMF’den destek aldığının göstergesi