Dolar rallisinde TL, en çok kaybedenler liginde ikinci

EVRİM KÜÇÜK

DIŞ HABERLER - ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu yıl faizi artıracağı beklentisiyle rüzgar gibi esen Amerikan Doları, yurtiçi piyasalarda da geçtiğimiz hafta rekor üzerine rekor kırdı. Fed’in parasal sıkılaştırmaya yaklaşmasıyla son bir yıl içinde dolar karşısında sert kayıplar veren TL, yaklaşan seçimler öncesinde içeride şiddetlenen faiz indirimi tartışmalarından da önemli bir darbe aldı. Son bir yıl içinde başlıca paralar içinde yüzde 17.5 ile en çok değer kaybeden altıncı para birimi olan TL, 2015 yılında ise en çok gerileyen ikinci para oldu. 

ABD tarım dışı istihdam verisi beklentilerin üzerinde gelince, geçen haftanın son işlem gününde Dolar/TL yeni bir rekora imza attı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Merkez Bankası’na karşı sert tutumunu yumuşatması sonrasında gün içinde 2.62 TL seviyelerinden 2.57 seviyelerine kadar gevşeyen kur, ABD verisi sonrasında bir anda yükselişe geçti ve 2.63’ü aşarak zirve yaptı. Böylelikle TL, bu yıl en çok kaybeden paralar kulübünde ikinci sıradaki yerini aldı. 

2015’in en kötüsü Brezilya Reali 

Thomson Reuters verilerine göre 6 Mart itibariyle TL, bu yıl dolar karşısında Brezilya Reali’nden sonra en çok kan kaybeden para. Yolsuzluk skandallarıyla çalkalanan ve ekonomik reform çağrılarının arttığı Brezilya’da real, yılbaşından bu yana yüzde 12.9 değer yitirirken, TL yüzde 11.4 düştü. Aynı dönemde Danimarka Kronu yüzde 10.3, euro yüzde 10.2 geriledi. Düşük petrol fiyatlarının olumsuz etkilediği enerji ihracatçısı Kanada’nın Doları yüzde 8 düştü. Hemen tüm gelişen ülke paraları; merkez bankalarının faiz indirimleri, piyasalarda Yunanistan’ın yarattığı gerginlik ve Fed etkisiyle düştü. Değer kazananlar ise euro bandından çıkan İsviçre Frangı, Hindistan Rupisi ve Tayvan Doları oldu. TL, 5 günde yüzde 5.19 geriledi Paraların son bir yıl içindeki performansına bakıldığında en çok değer kaybedenler yüzde 40.07 ile Rus Rublesi, yüzde 23.99 ile Brezilya Reali, yüzde 21.65 ile euro, yüzde 21.51 ile Danimarka Kronu, yüzde 20.64 ile Polonya Zlotisi, yüzde 17.5 ile TL oldu. Son 1 aylık hareketlere bakıldığında realden sonra en çok kaybettiren paranın TL olduğu görülürken yine son beş günlük işlemlerde TL yine en çok düşen ikinci para oldu. TL’nin bir aylık düşüşü yüzde 6.55, son 5 işlem günündeki düşüşü yüzde 5.19 olarak gerçekleşti. Uzmanlara göre içeride yaşanan faiz tartışmaları TL’yi dolar karşısında en kırılgan para birimlerinden biri haline getirdi. Türkiye ve Brezilya’nın başını çektiği gelişmekte olan ülkelerin paraları düşüş trendi içinde ve son yılların en düşük seviyelerinde. Paralardaki negatif harekette merkez bankalarının payı büyük. Birçok ülke faiz oranlarını indirdi ya da paralarını devalüe edecek tedbirler açıkladı. Tüm bunlar yatırımcıyı gelişen ülke paralarında satışa yöneltti. Satışlar, cari açığı yüksek ülkelerde daha fazla oldu. Bunun nedeni ABD’defaiz artışıyla paranın gelişen ülkelerden hızla kaçacağı endişesi.

8 aydır süren dolar rallisi hızlanacak

İç piyasada kurda deprem yaşanırken, gelişen ülke paralarının yılın geri kalanında baskı altında kalmaya devam edeceği tahmin ediliyor. FX stratejistleri, ABD’de sıfıra yakın olan faizlerin artmaya başlamasıyla gelişen ülke paralarının düşeceğini hatta dolar karşısında rekor seviyede zayıfl ayacağını öngörüyor. Reuters’ın 78 stratejist ile yaptığı anket, 2008 finans krizinden bu yana en güçlü rallisini yaşan dolarda sekiz aydır süren çıkışın süreceği beklentisini ortaya koydu. Stratejistlerin önemli bir bölümü rallinin devam edeceği konusunda emin olduklarını belirtti. Ankete katılanlar Brezilya Reali, Güney Afrika Randı, Türk Lirası ve diğer gelişen ülke paraları için tahminlerini daha da aşağı çektiler. Intesa Sanpaolo FX stratejisti Asmara Jamaleh, Fed’den beklenen faiz artışının güçlü bir şekilde doları destekleyeceğini belirterek, diğer merkez bankalarının aynı yolu takip etmesi beklenmediğinden dolarda net kapalı pozisyonların artacağını kaydetti. Fed’in beklenen faiz artışının yıl ortasının çok sonrasına sarkması olasılığı ortaya çıkması durumunda dolarda rallinin mola verebileceğini de ekledi. Reuters’ın geçtiğimiz yıl gerçekleştirdiği döviz anketlerinde en doğru tahminleri yapan stratejist de doların hakimiyetinin ve merkez bankalarının gevşeme politikalarının devam edeceğini belirterek bu yıl gelişen ülke paralarının zayıf seyredeceğini ifade etti. Geçen yılki döviz sıralamalarında en iyi tahminlerde bulunan 4Cast araştırma bölüm başkanı Paul Bednarczyk, petrol fiyatlarının düşük olmasının ve emtia ihracatçısı ülkelerin paralarının zayıfl amasının da etkisiyle doların iyi bir pozisyonda olduğunu kaydetti. Sadece ABD ve İngiltere’nin yakında para politikalarını sıkılaştırma yolunda olduğunu; Kanada, İsviçre, Hindistan, Avustralya ve Avrupa Merkez Bankası dahil diğer büyük merkez bankalarının faizleri düşürmeyi tercih ettikleri ortamda Bednarczyk, euronun değer kaybının süreceğini söyledi. 4Cast stratejistine göre Euro/dolar paritesi 12 ay içinde 1.03 seviyesine gelecek.