Economist’e göre Türk ekonomisinin ‘maskesi düştü’
Economist dergisinin son sayısındaki değerlendirmede, Türkiye’de aralık sonunda başlayan yolsuzluk ve rüşvet operasyonlarının 'Türkiye’de işlerin kontrolden çıkmaya başladığı' kanısını doğurduğu belirtiliyor
LONDRA - Londra merkezli The Economist dergisi, ekonomik göstergelerin faiz artışının zorunluluğuna işaret ettiğini öne süren yazısında, Merkez Bankası’nın alternatif yollar aradığına dikkat çekti.
Değerlendirmede, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da eleştirilerek, ekonominin ancak 'dersini almış bir Başbakan' tarafından rayına oturtulabileceği ifade edildi. Ayrıca, Türk ekonomisinin son yıllarda sanayi yatırımıyla değil, borca dayalı tüketim ve emlak yatırımlarıyla büyüdüğünün altı çiziliyor.
Faiz oranı artmalı mı?
'Türkiye’nin ekonomisi: Maske düştü' başlıklı değerlendirmede, Türkiye gündemini sarsan yolsuzluk ve rüşvet operasyonlarında iddianame ve hüküm ortaya çıkmasa bile, gelişmelerin yerli ve yabancı yatırımcıları ürkütmeye yettiği belirtilerek, özellikle yargı bağımsızlığına ve hukukun uygulanmasına ilişkin kaygılar olduğu dile getiriliyor.
Enflasyon yüzde 7’nin üzerindeyken, cari işlem açığının gayrı safi milli hasılanın yüzde 7’si civarında seyrettiğini aktaran The Economist, hem yabancı yatırımın, hem özel tasarrufun hem de ihracatın azaldığının altını çiziyor.
Böyle bir ortamda her “Ortodoks ekonomistin” (geleneksel ekonomist) faizlerin yükseltilmesi seçeneğine yöneleceği belirtilen analizde, Merkez Bankası’nın ise bir hesaba göre yüzde 11 dolayında olması gereken faiz oranını yüzde 8’de tuttuğu kaydediliyor.
Merkez Bankası’nın faiz oranını artırmak yerine, Türk bankalarına rezerv ihtiyaçlarının bir kısmını Türk Lirası yerine döviz olarak tutma hakkı tanıdığını anlatan dergi, "Yabancı para ülkeye akarken bu, Türk Lirası üzerindeki baskıyı hafifletmek için iyi bir yoldu. Ama para birimi zayıflarken, yatırımcıları huzursuz etmekten başka bir işe yaramaz" diye yazdı.
Uzmanların, Başbakan Erdoğan’ın ısrarı nedeniyle, 30 Mart’taki yerel seçimlerden önce faiz oranı artışı beklemediğini aktaran The Economist, piyasa güveni sağlanamazsa, döviz alarak Türk Lirası'nın değerini sabitlemeye çalışan Merkez Bankası’nın 'nefesinin tükenebileceği' uyarısı yaptı.
Dergi ayrıca, Türkiye’nin yüzde 9’lara varan gayrı safi yurtiçi hasıla büyümesinin borca dayalı özel tüketime ve Türk inşaat şirketlerine verilen büyük ihalelerle beslenen emlak yatırımlarına dayandığı tespitini yaptı. Dergiye göre, sanayiye yatırım yapılmayan bu dönemde ABD’nin küresel krizden çıkış için uyguladığı canlandırma programı sayesinde Türkiye’ye giren para da altyapı ve emlak sektörlerine aktı.
Yazıda, "Ona karşı çıkanlardan bazıları bile, 'Dersini almış bir Başbakan yine de ekonomiyi rayına oturtabilirdi' diyor" ifadelerine yer verildi. Yazıda, bunun için Erdoğan’ın, eski müttefiği Fethullah Gülen hareketiyle barışması, faiz oranı artışına izin vermesi ve yargının görevini yapmasını sağlaması tavsiye ediliyor.
Mevcut gidişatta, İstanbul’a kanal ve üçüncü havalimanı gibi on milyarlarca dolarlık projelerin de riske girebileceği uyarısı da yazıda yer alıyor.