Fed'in çıkışı kademeli olacak

İSTANBUL - ABD merkezli Cumberland Advisors Yönetim Kurulu Başkanı ve Baş Yatırım Sorumlusu David R. Kotok, ABD merkez bankası Fed’in parasal genişleme programına ilişkin olarak, "Çıkış stratejisi enflasyon düştükçe kademeli olarak gerçekleşecek" öngörüsünde bulundu.

AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Kotok, Fed Başkanı Ben Bernanke’nin yılın sonuna doğru parasal genişlemenin kademeli olarak azaltılabileceği yönündeki açıklamalarına atıfta bulunarak, “Bence Fed programı ne zaman değiştireceğine karar vermedi. Bu yıl değişmeyecek gibi gözüküyor. Çıkış stratejisi enflasyon düştükçe kademeli olarak gerçekleşecek” dedi.

Fed’in parasal genişlemeyi kademeli olarak azaltmasının ya da yıl sonuna doğru bitirmesinin gelişmekte olan piyasalara etkisinin ne yönde olacağına ilişkin Kotok, "Faiz oranları normale döndüğünde, diğer varlık sınıfları parasal genişlemeden gelen teşviği kaybedecek. Bu da hisse fiyatlarında değişiklik anlamına gelir. Şu andan itibaren hisse senetleri yukarıya doğru fiyat eğiliminde olacak" ifadelerini kullandı.

"İstihdam piyasası tatmin edici değil"

University of Maryland Robert H. Smith Business School Profesörü Peter Morici ise parasal genişlemenin halen devam ediyor olmasına rağmen ABD’deki istihdam piyasasının tatmin edici olmadığını söyleyerek, "Sadece istihdam açısından değil kalitesi açısından istihdam piyasasındaki durumlar tatmin edici değil" dedi.

Morici, "Amerika faiz oranları artarak daha fazla paranın girişini sağlayacak ve dolar yükselecek. Gelişmekte olan piyasalar açısından doların yükselmesi olumlu ancak Amerika'daki istihdam etkilenecek. O nedenle, umarım Bernanke hızlı hareket etmez" ifadelerini kullandı.

ABD merkezli Commonwealth Foreign Exchange Piyasa Baş Analisti Ömer Esiner, Bernanke'nin geçen haftaki konuşmasında ekonominin iyileşme belirtileri gösterdiğini ve parasal genişlemede geri adım atabileceğine işaret ettiğini söyledi.

Esiner, Amerika'da ekonomik göstergelerin kademeli olarak iyileşmeye devam etmesi takdirde, 85 milyar dolarlık aylık tahvil alımlarının, 18 Eylül'deki "ABD Federal Rezerv Açık Piyasa İşlemleri Komitesi (FOMC)" toplantısı öncesinde yavaşlatılmaya başlanacağı öngörüsünde bulundu.

Esiner, önümüzdeki günlerde Amerika'daki en önemli ekonomik göstergenin ise işgücü piyasalarındaki anlamlı iyileşmeyi gösteren veriler ve özellikle de haftalık işsizlik ve tarım dışı istihdam raporları olacağını kaydetti. Esiner, haziran ve temmuz aylarında açıklanacak olan istihdam verileri, beklentilerin altında kalırsa bu durumda tahvil alım programını gevşetmek daha ileri tarihlere (sonbahar ya da 2014 kışı gibi) sarkabileceğini belirtti.

"Türkiye ve gelişmekte olan diğer ekonomiler de etkilenecek"

Geçen hafta perşembe günü Nikkei endeksinde görülen yüzde 7'lik düşüşün kısmen Fed sinyallerinin bir sonucu olduğunu kaydeden Esiner, Amerika'nın küresel piyasalarda büyük bir güç olması nedeniyle tahvil alımının azaltılması sürecinde genel piyasada oynama görülebileceğini vurguladı.

Esiner, “Fed çıkış stratejilerini uygulamaya başladığında Türkiye ve gelişmekte olan diğer ekonomilerde bundan etkilenecek. Bu tür piyasalarda kar satışları görülecek ki mevcut durumda bunun başladığını görüyoruz. Dolara karşı bu ülke para birimlerinin değer kaybettiği bir süreç olacak” dedi.

Carnegie Mellon Üniversitesi Politik Ekonomi profesörü Allan Meltzer, Fed'in parasal genişlemeyi ne zaman yavaşlatacağını kimsenin bilmediği değerlendirmesinde bulundu. Meltzer, bu politikanın son derece belirsiz olduğunu ve bu nedenle tüm dünyada belirsizliğin arttığını kaydederek, "Başkan Bernanke'nin cevabı, Fed'in ciddi bir hatayı tekrarladığını gösteriyor. Fed, yakın vadeli verileri çok fazla önemsedi ve uzun dönem etkileri konusunda strateji eksikliği yaptı" ifadelerini kullandı.

Meltzer, gelişmekte olan ekonomilerin ve küresel pazarın nasıl etkileneceği konusunda ise şöyle konuştu:

"Faiz oranları artacak. Kesin etkiler ise değişikliğin ne kadar hızda gerçekleşeceği ve rezervlerdeki azalmanın büyüklüğüne bağlı olacak. Bu durum, politikanın getirdiği belirsizliğin bir parçası."

 Fitili Bernanke ateşledi

Fed Başkanı Bernanke geçtiğimiz hafta, ekonomik verilerin iyileşmeye devam etmesi halinde merkez bankasının ayda 85 milyar dolar değerinde yaptığı tahvil alımlarını azaltmaya başlayabileceği yönünde açıklamada bulunmuştu.

Fed'in genişleme yanlısı para politikalarına ne zaman son vermeyi düşündüğüne ilişkin olarak Bernanke, Fed yetkililerinin ekonomik iyileşmelerin sürdürülebilir olduğu kanısına varmaları halinde gelecek toplantılarda alımları yavaşlatma kararı alınabileceğini söylemişti.