İlişkileri kopartan idam

Suudi Arabistan'da 2 Ocak’ta idam edildiği duyurulan 47 kişi arasında bulunan Şii din adamı Nemr Bakır en-Nemr, Basra Körfezi'nde yaşayan Şiiler üzerindeki etkisiyle ve Suudi Arabistan yönetimine karşı muhalif görüşleriyle tanınıyordu.

Suudi Arabistan Krallığı vatandaşı Şii din adamı Ayetullah Nemr Bakır en-Nemr, 1959 yılında Suudi Arabistan'ın kuzeydoğusundaki zengin petrol yataklarıyla bilinen Katif bölgesinde yer alan Avvame’de doğdu. Yaklaşık 30 milyon nüfusa sahip Suudi Arabistan'da, yüzde 10 ile 15 arasında olduğu tahmin edilen Şii nüfusun büyük çoğunluğu da ülkenin kuzeydoğusundaki Katif bölgesinde yaşıyor.

Dini eğitim için orta öğreniminden sonra İran'da yaşanan devrimin etkisiyle 1979 yılında İran'a giden ardından Suriye'de eğitimini tamamlayan Nemr, 1994'te Suudi Arabistan'a dönerek Avvame'de dini faaliyetlere başladı. Avamme'de cuma namazlarındaki hutbeleri ve siyasi görüşleriyle bölgedeki gençler üzerinde etkili olan Nemr, krallıkta yaşayan Şiilerin de önderi olarak görüldü. 

Adil ve eşit seçim talep etmişti

Krallıkta yönetime karşı çıkma ve halkı ayaklanmaya teşvik suçlamasıyla bir çok kez gözaltına alınan Nemr, 2006'da "Ülkede adil ve eşit seçime gidilmesi çağrısı" nedeniyle tutuklandı.

Bakır Nemr'in 2006'daki tutuklanma sürecinde polis tarafından işkence gördüğü iddiaları üzerine destekçileri protesto gösterileri düzenledi. Protestoların ardından Nemr serbest bırakıldı.

"Suud’tan ayrılırız”

Şubat 2009'da Medine'deki Cennet el-Baki mezarlığında Suudi güvenlik güçlerinin Şii hacılara müdahalesi sonrası yaşanan olayların ardından Nemr, açıklanmasında "Onurumuzu kurtarmak için gerekirse bu ülkeden ayrılmayı talep etmeye kadar gidebiliriz" diye konuşmuştu.

Temmuz 2012'de Suudi Arabistan'ın resmi haber ajansı, Nemr'in halkı ayaklanmaya kışkırttığı suçlamasıyla tutuklandığını açıkladı. Nemr, Avvame'de "Terör hücresi kurmak, el yapımı patlayıcı üretmek, güvenlik güçlerine ve ticari merkezlere saldırı düzenleyerek halkı ayaklanmaya teşvik etmek" gibi suçlarla itham edildi.

 2013 yılında yargılanmaya başlayan Nemr 5 Ekim 2014'te "Protestolara teşvik etmek, fitne çıkarmak, güvenlik güçlerine direnmek, ateş açmaya çalışmak" suçlamasıyla idama mahkum edildi.

en-Nemr 2012'de Suudi polisi tarafından yaralı olarak yakalanmıştı

Nemr, Esad'a da karşıydı

Nemr’in idamı Tahran tarafından  Suudi Arabistan’ın Şiilere yönelik düşmanlığı olarak nitelendirilse de  Nemr Bakır, İran’ın Suriye politikalarını eleştirdiği için Tahran tarafından görmezden geliniyordu. Nemr, bir vaazında Suriye ile ilgili "Zalimlere ayrım yapılmaksızın karşı çıkılması” gerektiğini söylemiş, Beşşar Esad'i isim verek "Zalim ve Diktatör" olarak nitelemişti.

İdam edilenlerin 43'ü El Kaide üyesi

Öte yandan Suudi Arabistan'da geçen cumartesi idam edilen 47 kişiden biri Mısırlı biri de Çad vatandaşı olmak üzere 43'ünün "Arap Yarımadası El Kaidesi" örgütünden oldukları, diğer 4'ünün ise Katif kenti ve çevresinde yerleşik Suudi Arabistan asıllı Şii oldukları belirtildi.

Suudi Arabistan'da başta başkent Riyad olmak üzere, Mekke, Cidde, Huber ve diğer kentlerde 2003-2008 yılları arasında tutuklanan ve idam cezaları infaz edilen 43 Arap Yarımadası El Kaidesi örgütü mensubu, kamu binalarına yönelik intihar saldırıları düzenlemek, Riyad kenti ve Huber kentinde yabancıların ikamet ettiği yerleşkelere saldırı yapmak, yöneticileri tekfir etmek, yabancıları kaçırıp infaz etmek, petrol rafinerisine saldırı düzenlemek gibi bir dizi suçtan yargılanıyordu.  

İdam edilen Suudi Arabistan vatandaşı 4 Şii de Arap ülkelerinde 2011 yılında başlayan Arap Baharı gösterilerinin akabinde Katif kentinde, "Halkı devlete karşı kışkırtmak, yöneticileri tekfir etmek, sokak eylemleri ve polis ile kamu görevlilerine karşı şiddet kullanmak" suçlamaları da dahil birçok suçtan tutuklu bulunuyordu.

Faris Ahmed Cum’an Al Şuveyl

Arap Yarımadası El-Kaidesi adlı terör örgütü mensupları arasında idam edilen en önemli şahsiyet, 'Ebu Cendel el-Ezdi' ve 'Şeyh Faris Zehrani' takma adlarını kullanan Faris Ahmed Cum’an Al Şuveyl eski bir hakimdi. 

Terör örgütü Arap Yarımadası El Kaidesi'nin üst düzey yöneticilerinden olan ayrıca dönem dönem El Kaide'nin sözcülüğü gibi önemli görevleri de üstlenen Şuveyl, Suudi Arabistan'daki El Kaide'nin yayılması için birçok kitap ve makale yazmıştı.

Mısır vatandaşı Muhammed Fethi Abdulati 

Eğitim için Suudi Arabistan'a gelen Mısır vatandaşı Abdulati, 2003 yılında 20 yaşındayken Mekke'de bir daireye bomba döşeyerek havaya uçurmaya çalıştığı esnada, başta Çad vatandaşı Mustafa Muhammed et-Tahir Ebkar olmak üzere 11 arkadaşı ile suç üstü yakalanmıştı.

Abdullati ve 11 arkadaşı, "El Kaide örgütüne üye olmak, örgüt için ülkede eylem yapmak" suçlamalarından idam cezasına çarptırıldılar. Abdullati ile beraber Mekke kentinde gözaltına alınıp Cumartesi idam edilen diğer isimler ise Çad vatandaşı Mustafa Muhammed et-Tahir Ebkar ve Macid İbrahim Ali el-Muğeynim ile Emin Muhammed Abdullah Al Akala.

Adil bin Sad bin Ceza ed-Debiti

2003 yılının ramazan ayında Başkent Riyad'ın batısında bulunan ve çoğunlukla ABD vatandaşlarının ikamet ettiği el-Mahya sitesine düzenlenen, 13'ü Suud vatandaşı 17 kişinin ölümüne, 122 kişinin de yaralanmasına neden olan saldırıya karışan Debiti güvenlik görevlilerine teslim oldu. Hakkında yapılan incelemelerden sonra bombalama aracını kendisinin getirdiği belirlenen Debiti idam cezasına mahkum edildi.

İranlılar Şii din adamı en-Nemr'in idamını protesto etti

Hamd bin Abdullah bin İbrahim el-Hamidi

El Kaide'nin teorisyenlerinden ve hakimlerinden birisi olan Hamidi ilk defa 2012 yılında tutuklandı. Devletin kafir olduğunu, memur olarak çalışmanın caiz olmadığını, devletin verdiği eğitimi almamak gerektiği gibi düşüncelerinden ve terör eğilimli fikirlerinden vazgeçtiğini beyan etmesi üzerine serbest bırakılan Hamidi, tekrar El Kaideye katıldı. Örgütün hakimleri arasına kadar yükselen Hamidi, polislerle girdiği silahlı çatışma sonrası yaralı olarak ele geçirilerek idama mahkum edildi. 

Salih bin Abdurrahman bin İbrahim eş-Şemsan

El Kaide örgütü mensubu Şemsan, "örgüte üye olmak, örgüte lojistik destek sağlamak, internet ortamında örgüt propagandası yapmak ve örgüt üyelerinin güvenli ulaşımını sağlamak" suçlamalarından yargılandıktan sonra idam cezasına çarptırıldı.

Abdulaziz Reşid bin Hamdan et-Tuveyla 

Lisans mezunu ve etkin bir internet kullanıcısı olarak El Kaide saflarına 2003 yılında katılan Tuveyla, 2005 yılında silah ve mühimmatla yakalanana kadar örgüt içinde medya bölümünde etkin olarak çalıştı. Tuveyla, "örgüt adına internet üzerinden propaganda yapmak, insanları devlete karşı isyana teşvik" suçlamalarından yargılanması sonucu idama mahkum edildi. 

Abdullah Abdulaziz Ahmed el-Mekrun

Mayıs 2004 tarihinde Huber kentindeki Vaha yaşam sitesine düzenlenen ve aralarında yabancıların da bulunduğu 22 kişinin hayatını kaybetmesine yol açan saldırıların planlayıcıları arasında olduğu gerekçesiyle güvenlik görevlilerine teslim olan Mekrun, idama mahkum edildi,

El Kaide mensubu olarak görülen ve idama mahkum edilerek cezaları infaz edilen diğer isimler ise şöyle: 

"Enver Abdurrahman Halil en-Neccar, Bedr Bin Muhammed bin Abdullah el-Bedr, Bender Muhammed bin Abdurrahman el-Gays,Hasan Ahdi bin Şuca el-Masarir, Halid Muhammed İbrahim el-Carallah,Rıza Abdurrahman Halil el-Neccar, Sad Selame Harir, Salah bin Said bin Abdurrahim el-Neccar, Salah bin Abudurrahman bin Muhammed Al Huseyn, Salih bin Ali bin Salih el-Cuma, Adil Muhammed Salim Abdullah Yemani, Abdulcebbar bin Hamud bin Abdulaziz Et-Tuveyciri, Abdurrahman Dehil Falih el-Falih, Abdullah Sayir Muavvad Mesad el-Mahmedi, Abdullah bin Sad bin Mezher Şerif, Abdullah Salih Abdulaziz el-Ensari,  Abdullah Muslim Hamid er-Ruheyf, Abdullah bin. Muallabin Alaye, Abdulmuhsin Hamed bin Abdullah el-Yahya, Asım Halef Muhammed el-Mezraa,  Gazi Muhsin Raşid, Muhammed Abdulaziz Muhammed el-Muharib, Fikri Ali bin Yahya Fakih, Fahd bin Ahmed Ahmed bin Haneş Al Zamel, Fahd Abdurrahman Ahmed el-Bureydi,Macid Muiz Raşid, Meş’al bin Hamud bin Cuveyr el-Ferrac, Muiz Mefruh Ali Al Şukr, Nasır Ali Ayaz Al Cibran, Nayif Saad Abdullah el-Bureydi, Necib bin Abdulaziz bin Abdullah el-Buheyci, Nemr Sehac Zeyd el-Kureyzi."

Nemr Bakır en-Nemr

Suudi Arabistan'ın kuzeydoğusunda bulunan Katif ilinin Avvame bölgesinde 1959 yılında doğan Nemr, 1979 İran devriminden sonra Suudi Arabistan'dan İran'a göç etti. 2009 yılından sonra Suudi Arabistan yönetimine karşı muhalif açıklamalar yapmaya başlayan Nemr gözaltına alındı.

Serbest bırakılmasının ardından sert açıklamalarını sürdüren Nemr, 2011 yılında Katif kentinde düzenlenen rejim karşıtı protestolara öncülük etti.

Nemr, Suudi Arabistan'daki siyasi otoriteye karşı kullandığı "Saygınlığımız söz konusu olduğunda bu ülkeden ayrılmayı dahi düşünürüz. Çünkü saygınlığımız bu ülkenin birliğinden de ümmetin birliğinden de daha değerlidir" şeklindeki sözleri ve "Katif ve Ahsa bölgesinin bağımsızlığını alarak Bahreyn ile beraber Şii devleti kurmayı planlamak, protestoları teşvik etmek, halkı devlete karşı kışkırtarak fitne çıkarmak, güvenlik güçlerine direnmek, ateş açmaya çalışmak" suçlamalarıyla tutuklandı.

Nemr ile birlikte Ali Said Abdullah Al Rabih, Muhammed Ali Abdulkerim Suveymil ve Muhammed bin Faysal bin Muhammed eş-Şuyuh da tutuklandı. 

Yargılamalar sonucu Nemr ve beraberindeki bu kişiler idam cezasına çarptırıldı. Karar, Yüksek Yargı tarafından 25 Ekim'de onaylandı ve 2 Ocak tarihinde de infaz edildi.