İran, uranyum takası konusunda ısrarcı değil

TAHRAN - İran, uranyum takası konusunda ısrarcı olmadıklarını bildirdi.

Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki, 400 kilogram uranyumun Kiş adasında eş zamanlı olarak değiş-tokuş yapılması önerilerinde ısrarcı olmadıklarını söyledi.

Önerilerinin olumlu karşılanmamasıyla ilgili gazetecilere açıklama yapan Mutteki, bu konuda Batılı ülkelerden henüz resmi cevap almadıklarını belirtti.

Mutteki, "Bu öneri, Batılı ülkelerin yine bizzat kendileri için sebep oldukları çıkmazdan kurtulmak için İran'ın bir iyi niyet göstergesi olarak sunuldu. Bu konu, daha önce de bazı Batılı ülkelerle ikili görüşmelerde ele alındı" dedi.

"Önerimizin kabul edilmesi için ısrar etmiyoruz, sadece onlar için bir yol açmak istedik" diyen Mutteki, "Bu adım, Batılılar için bir fırsattı, ama kabul etmeleri için ısrarcı olamayız" ifadesini kullandı.

Takastaki engel, güven sorunu

İran ve Batı'nın uranyum takası konusunda ilke olarak anlaştıkları, ancak bunun nasıl yapılacağına ilişkin endişe ve güven sorununun giderilemediği belirtiliyor.

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun (UAEK) ev sahipliğinde ABD, Rusya ve Fransa ile 19-21 Ekimde Viyana'da uranyum değişimi konusunda görüşmelerde bulunan taraflar, kendi önerilerindeki ısrarını sürdürüyor.

UAEK'nin ABD, Rusya ve Fransa tarafından da kabul edilen önerisi, İran'ın düşük ölçekte zenginleştirdiği uranyumun yüzde 80'ini iade edilmek kaydıyla yüzde 20 oranında zenginleştirmek için Rusya'ya, yakıta dönüştürülmesi için de Fransa'ya gönderilmesini öngörüyor.

Geçmişte parasını ödediği halde uranyumun teslim edilmediğini gerekçe gösteren ve bu konuda tam garanti isteyen Tahran yönetimi, yüzde 3,5 oranında zenginleştirdiği uranyumu kendi topraklarının dışına çıkartmaya sıcak bakmıyor.

İran, ihtiyacı oranında zenginleştirilmiş uranyumu temin için; ilgili ülkelerden doğrudan satın alma, kendi topraklarında eş zamanlı değiş-tokuş yapma ve son olarak da yerli üretimi öneriyor.

İran, yaklaşık 200 hastanenin ihtiyacını karşılamaya yönelik radyoizotoplar için Tahran'daki araştırma reaktörüne yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum satın almak istediğini UAEK'ye bildirmiş ve akabinde de taraflar arasında konuya ilişkin müzakerelerde bulunulmuştu.