İran, uranyum takasına şartlı 'evet' dedi

TAHRAN - İran, güvence verilmesi şartıyla uranyum takasının başka bir ülkede yapılabileceğini bildirdi.

Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, uranyum değiş tokuşu önerilerine Batılı ülkelerden henüz bir cevap gelmediğini belirtti ve "Önerimize olumlu cevap vermezlerse kedimiz uranyumu yüzde 20 zenginleştireceğiz" dedi.

Mutteki, Batılı ülkelerin iddialarının aksine uranyum takası konusuna açıklık getirdiklerini ve önerilerini ilgili ülkelerin değerlendirmesine sunduklarını kaydetti.

Yüzde 3,5 oranında zenginleştirdikleri 400 kilogram uranyumu yüzde 20 ile Kiş adasında eş zamanlı olarak değiş tokuş yapma önerilerini hatırlatan Mutteki, Batılı ülkelerin karar vermeleri için zamanları olduğunu söyledi.

Batılı ülkelerin müzakerelerde İran karşısında "mantıken yetersiz kaldıklarını ve dünya kamuoyunu kandıramayacaklarını" savunan Mutteki, uranyum takasının yapılacağı yer konusunda da, "Uranyum takasının başka bir ülke toprağında yapılmasında sorun yok, ancak Batılılar bu konudaki güvenilirliklerini ve iyi niyetlerini kanıtlamalılar" ifadesini kullandı.

Batılı bazı ülkelere parası ödendiği halde uranyumun teslim edilmediğini gerekçe gösteren, bu konuda tam garanti isteyen Tahran yönetimi, yüzde 3,5 oranında zenginleştirdiği uranyumu kendi topraklarının dışına çıkarmaya sıcak bakmıyor ve önerilerinin kabulünü istiyor.

İran, ihtiyacı oranında zenginleştirilmiş uranyumu temin için; ilgili ülkelerden doğrudan satın alma, kendi topraklarında eş zamanlı değiş tokuş yapma ve son olarak da yerli üretimi öneriyor.

Mutteki'nin uranyum takasının yapılacağı yerle ilgili son açıklamalarının güvence şartının tekrarı olarak yorumlanıyor.

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun (UAEK) hazırladığı, ABD, Rusya ve Fransa tarafından da kabul edilen, ancak Tahran yönetiminin kabul etmediği öneri, İran'ın düşük ölçekte zenginleştirdiği uranyumun yüzde 80'ini iade edilmek kaydıyla yüzde 20 oranında zenginleştirmek için Rusya'ya, yakıta dönüştürülmesi için de Fransa'ya gönderilmesini öngörüyor.

İran, yaklaşık 200 hastanenin ihtiyacını karşılamaya yönelik radyoizotoplar için Tahran'daki araştırma reaktörüne yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum satın almak istediğini UAEK'ye bildirmiş ve akabinde de taraflar arasında konuya ilişkin müzakerelerde bulunulmuştu.

Tahran yönetimi, kendileri hiç uranyum zenginleştirmemiş olsa dahi UAEK'nın yüzde 20'lik ihtiyacı temin etmesi gerektiğini bunun her ülke için geçerli olduğunu savunuyor.