İranlı ve Türk tüccarlar için serbest bölge

TAHRAN - İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi, Türkiye ve İran'ın çok yönlü ilişkilerin geliştirilmesi yönünde ciddi birer irade ortaya koyduğunu belirterek, "Biz, Türkiye'nin yardımıyla bölgesel işbirlikleri konusunda bölgede büyük işler gerçekleştirmek istiyoruz" dedi.

Başbakan Erdoğan, İran Cumhurbaşkanlığı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi ile ortak basın toplantısı düzenledi.

Rahimi, "dost ve kardeş Türkiye'nin Başbakanı Sayın Erdoğan umarım İran'da güzel vakit geçirmiştir" diyerek başladığı konuşmasında, "değerli kardeşimiz" dediği Başbakan Erdoğan'a, ikili görüşmeler ve bölgesel konulardaki yaklaşımından dolayı teşekkür etti.

Türkiye'nin İran için her zaman "saygı değer ve önemli bir komşu" olduğunu belirten Rahimi, Erdoğan'ın başbakanlığı döneminde iki ülke arasındaki ilişkilerin çok daha fazla canlılık ve önem kazandığını vurguladı.

"Daha önceki ilişkilerimiz, özellikle iktisadi ilişkilerimiz sınırlı seviyedeydi. Başbakan Erdoğan'ın katkılarıyla bu rakamı önce 20, sonra 30 milyar dolara çıkarmayı umuyoruz" diyen Rahimi, iki ülke çalışmalarını yüksek noktaya getirmek için samimi atmosferde anlaşmalar yapıldığını söyledi.

"İran devrimi sonrası gelen en büyük Türk heyeti"

Rahimi, Başbakan Erdoğan ve beraberindeki Türk heyetinin, İran'daki devrimden sonra ülkesine gelen en büyük Türk heyeti olduğuna dikkati çekerek, Türk heyetinde bulunan sanayici ve iş adamlarının, İranlı meslektaşlarıyla eskisinden daha büyük iş birlikleri kurmak için İran'a geldiklerini belirtti. Rahimi, şöyle konuştu:

"Bu seferde çok önemli kararlar alındı. İranlı ve Türk iş adamları arasında güzel anlaşmalar sağlandı. Türkiye ve İran sınırında toplam 6 bin megavatlık elektrik santralleri kurulacak. Bir tarafta 4, diğer tarafta 2 olmak üzere 6 tane kurulacak. Maliyetleri ülkelere ait olacak. Türk toprakları üzerinden İran gazını Avrupa'ya iletme konusunu görüştük. Karşılıklı olarak Türkmenistan gazının İran üzerinden Türkiye'ye taşınmasını görüştük."

Görüşmelerde, Güney Pars sahası ve Hazar bölgesinde Türk yatırımcıların girişimlerde bulunması konusunun da gündeme geldiğini ifade eden Rahimi, nakliye alanında yararlı görüşmeler yapıldığını, Trabzon Limanı ile Benden Abbas Limanı arasında geniş bir mal taşıma ağının kurulması konusunun görüşüldüğünü kaydetti.

İran tarafında Bender Abbas limanı ve civarından kara, deniz, hava ve demiryolu vasıtasıyla Trabzon'a bir hat kurmayı düşündüklerini belirten Rahimi, bu projenin iki ülke arasında gerçekleştirilebilecek en büyük proje olduğunu ifade etti.

"Türkiye'de İran Bankası kurulacak"

Rahimi, Türk ve İranlı sanayici ve iş adamları için hem Türk hem de İran topraklarında serbest sanayi bölgeleri kurmayı görüştüklerini de anlatarak, banka, gümrük ve sigorta konusunda anlaşmalar yapıldığını, bu konulardaki çalışmaların gerçekleştirilmesi için en fazla 3 ay içerisinde İran'dan bir heyetin Türkiye'ye gelerek çalışmalara başlayacağını bildirdi.

Başka bir İran heyetinin de Türkiye'de İran bankası, İran'da da Türk bankası kurulması için kısa zamanda Türkiye'ye hareket edeceğini söyleyen Rahimi, bankaların özellikle Türk ve İran parası üzerinden kredi vermek için açılacağını, milli paralar üzerinden döviz hesabı açtırılacağını vurguladı. Rahimi, "Elbette bunlar vardığımız anlaşmalardan bazıları. Zaman içinde çok daha fazlasında mutabakata varacağımıza inanıyoruz. İki ülkenin çok yönlü ilişkilerin geliştirilmesi yönündeki iradesi ciddi bir iradedir. Biz, Türkiye'nin yardımıyla bölgesel işbirlikleri konusunda bölgede büyük işler gerçekleştirmek istiyoruz" diye konuştu.

Teröre karşı işbirliği

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Terörizm konusunda müşterek dayanışma içerisinde özellikle istihbarat paylaşımı noktasında birinci derecede atacağımız adımlar önem arz ediyor. Bölgesel bir dayanışma için Türkiye ve İran'ın üzerine önemli görevler düşüyor" dedi.

Başbakan Erdoğan ve Cumhurbaşkanlığı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi, Cumurbaşkanlık'ta ortak basın toplantısı düzenlendi.

İki ülke arasındaki dış ticaret hacminin 2011 yılı sonu itibarıyla 20 milyar dolar olarak belirlendiğini anımsatan Erdoğan, şunları kaydetti:

"Fakat değerli kardeşim Rahimi sağolsun 'Bu niçin 30 milyar dolar olmasın' dedi. Biz de 'eyvallah' dedik. 'Gökten ne yağar da yer kabul etmez". Tabii İran'la enerji iş birliği dahil olmak üzere ekonomik alanda bir çok atmamamız gereken adım var. Gerek petrolde gerek doğalgazda İran'ın burada önemli bir özelliği var, hem tedarikçi ülke hem transit ülke hem de tüketici ülke.

Burada atacağımız müşterek adımlarda gerek İran doğalgazının Türkiye üzerinden Avrupa'ya geçişi, gerek İran doğalgazının Türkiye'nin ihtiyacına yönelik zaten daha önce görüştüğümüz konular. Gerekse Türkmenistan'dan, İran üzerinden gelebilecek doğalgaz konusunda arkadaşlarımızın olumlu görüşmeleriyle hamdolsun güzel bir noktaya vardık."

Ortadoğu barışı

Terörle mücadeleye de değinen Başbakan Erdoğan, şunları kaydetti:

"Terörizm konusunda müşterek dayanışma içerisinde özellikle istihbarat paylaşımı noktasında birinci derecede atacağımız adımlar önem arz ediyor. Bölgesel bir dayanışma için Türkiye ve İran'ın üzerine önemli görevler düşüyor. Pakistan, Afganistan, İran, Türkiye bir dayanışma içerisinde olmamız lazım. Irak, Suriye, Lübnan, Ürdün, Filistin bu bölgede bir dayanışma göstermemiz şart. Orta Doğu'nun barışı için bu adımın atılması lazım. Türkiye olarak bizler şu ana kadar sürdürdüğümüz bu barışçı gayretlerimizi bundan sonra da sürdürmeye kararlıyız.

Komşumuz, dostumuz, kardeşimiz İran ile şu ana kadar sürdürdüğümüz bu ikili ilişkileri bölgemizde çok daha artırarak kararlı bir şekilde sürdürmekte özellikle buna özen göstereceğimizi ifade ederek sözlerimi tamamlıyorum."