Kıbrıs müzakereleri yeniden başlıyor

ANKARA - Kıbrıs sorununa çözüm bulmak amacıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) arasında yürütülen müzakere süreci, 1,5 yıllık aradan sonra yeniden başlıyor. 

KKTC Cumhurbaşkanlığı'ndan geçen hafta yapılan açıklamada, Rum yönetimi ile müzakerelerin devamı için hazırlanan "ortak açıklama metni" konusunda uzlaşmaya varıldığı bildirilmişti. 

Bu çerçevede, KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Anastasiadis'in salı günü BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un Kıbrıs Özel Temsilcisi Lisa Buttenheim gözetiminde ara bölgede bir araya gelmeleri planlanıyor.  

Görüşme çerçevesinde, Eroğlu ve Anastasiadis'in uzun süredir çalışmaları devam eden ortak metinle ilgili gelinen noktayı kamuoyuna açıklamaları ve adada yeni sürecin başlangıcını ilan etmeleri bekleniyor. 

Müzakere sürecinde şimdiye kadar üzerinde uzlaşı sağlanamayan konulara öncelik verilmesi planlanıyor. Müzakere masasında ele alınacak konular arasında yönetim ve güç paylaşımı, AB, mülkiyet, ekonomi, garantiler ve toprak gibi önemli başlıklar yer alıyor. 

Liderlerin üzerinde mutabakat sağladığı ortak metinde, yetkilerin kurucu devletlere ait olması, adada eşit statüde iki kurucu devlet bulunması, federal hükümetin vatandaşı olan herkesin Kıbrıs Türk devletinin ya da Kıbrıs Rum devletinin vatandaşı olması gibi bir dizi yeni uzlaşının yer aldığı da belirtiliyor. 

Görüşmeler sonucunda oluşturulacak yeni kapsamlı çözüm planının ise önce ada halklarına anlatılması, ardından referanduma götürülmesi öngörülüyor.  

"Bu problem onlarca yıl, yüzlerce yıl sürecek değil" 

2004 tarihli Annan Planı referandumunun ardından uzun süre kesintiye uğrayan ve 2008'de tekrar başlayan kapsamlı müzakereler, son dönemde Rum tarafındaki seçimler ve ekonomik kriz gibi gerekçelerle sekteye uğramıştı. Rum kesimindeki seçimlerde Anastasiadis'in iş başına gelmesiyle çözüm yönünde beklentiler artsa da 2013'ün ekim ayında yeniden başlaması öngörülen görüşmeler, tarafların müzakerelerin çerçevesini belirleyecek ortak bir metin oluşturamaması nedeniyle yapılamamıştı. 

Bu süreçte, Türkiye ile Yunanistan arasında varılan mutabakatla, müzakerelerin başlamasıyla birlikte Rum kesiminden bir temsilcinin Türkiye'yi, KKTC'nin bir temsilcisinin ise Yunanistan'ı ziyaret etmesi kararlaştırılmıştı. Salı günü yeniden başlayacak görüşmeler sonrasında çapraz ziyaretlerin de eş seviyede ve eş zamanlı gerçekleştirilmesi öngörülüyor. 

Kıbrıs için yürütülen yoğun diplomasi trafiği çerçevesinde, geçen hafta ABD Dışişleri Bakanlığı Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Victoria Nuland da adayı ziyaret etmiş, Eroğlu ve Anastasiadis ile yaptığı görüşmelerin ardından "Bu görüşmelerden sonra iki liderin önümüzdeki günlerde ve haftalarda adanın bölünmesini sonlandırmaya yönelik gerçek ilerleme için kişisel bağlılığı konusunda ikna olmuş durumdayım" demişti.  

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da yeniden başlayacak müzakere sürecine ilişkin yaptığı açıklamada, "artık bütün tartışılabilecek konuların tartışıldığını ve belirleyici rolü, siyasi irade ve uluslararası konjonktürün oynayacağını" ifade etti.  

Davutoğlu, "Bu problem onlarca yıl, yüzlerce yıl sürecek değil. Bu sefer bir tarafın 'hayır' demesi üzerinden bir şey olmaması lazım. Bu sefer öyle veya böyle Kıbrıs'ta kalıcı ve nihai bir çözümün olması lazım" dedi.