Kriz ABD'de en fazla orta sınıf ve yoksulları etkiledi

WASHİNGTON - ABD'de resesyon, en fazla orta sınıf ve yoksulları etkilerken, işten çıkarmaların hanehalkı bütçelerini tarumar etmesi yüzünden en zenginler ve en yoksullar arasındaki gelir uçurumu daha da arttı. 

ABD İstatistik Bürosu'nun verilerine göre, 2008 yılında, yılda 138 bin dolardan fazla kazanan Amerikalıların oluşturduğu en zengin yüzde 10'luk kesim, yıllık 12 bin dolar gelirle yoksulluk sınırında ya da bu sınırın altında yaşayan Amerikalılardan 11,4 kat daha fazla kazandı. 2003 yılında 11,22 olan bu oran 2007 yılında ise 11,2 olmuştu.

Bütün gruplarda hanehalkı geliri azaldı, ancak geliri en keskin düşenler orta gelirli ve yoksul Amerikalılar oldu. Ortalama gelir geçen yıl 52 bin 163 dolardan 50 bin 303 dolara gerileyerek, 1997 yılından bu yana en düşük seviyesine indi.

Harvard Üniversitesi'nden Richard Freeman, "Hiç kimse eşitsizlikteki bu artışa şaşırmamalı. İşsizlik, üstekilerin sahip olduğu altın paraşütleri olmayan normal çalışanlara zarar verdi" dedi. ABD'de krizin ekonomiyi alt üst dönemde bile işine son verilen yöneticilere yüksek tazminatlar ve ödemeler yapılmasıyla ilgili olarak  "altın paraşüt" ifadesi kullanılmıştı.

Yoksulluk 11 yılın zirvesinde

Resesyonun etkisiyle ABD'de yoksulluk geçen yıl hızlı bir yükselişle yüzde 13,2'ye ulaşarak, 11 yılın en yüksek seviyesine çıktı.

Uzmanlar, ekonomideki resesyonda işten çıkarma dalgasının gelir uçurumunu derinleştirmesinin hanehalklarının bütçelerini harap ettiğini, en zengin Amerikalıların yönetici ödemelerinde azalma görülebilirken, gelir basamağının en altında bulunanların işsiz kaldığını ve geçim sıkıntısı çektiğini söyledi.

En fazla gelir eşitsizliğinde Atlanta, Washington, New York, San Francisco, Miami ve Chicago gibi büyük kentler başı çekerken, varlıklı mahallelere sahip Pittsburgh, Cleveland ve Buffalo gibi sanayi kentlerinde de keskin gelir eşitsizliği bulunuyor. Orta sınıfın artmasıyla geleceği parlak kentlerden Mesa, Riverside, Arlington ve Henderson ise zengin ve yoksul arasındaki gelir farklılığının en düşük olduğu yerler olarak göze çarpıyor.

Brookings Enstitüsü'nden nüfus bilimci William H. Frey, gelir eşitsizliğinin, büyük kentlerde kötüleşmeye devam edip etmeyeceğinin açık olmadığını ifade etti. 

İstatistik Bürosu'nun verileri, yılda 180 bin dolar ya da daha fazla kazananların oluşturduğu en zengin yüzde 5'lik kesimin, orta gelirlilerden 3,58 kat daha fazla gelir elde ederek, 2006 yılından bu yana en yüksek seviyesine çıktığını ortaya koydu.

Verilere göre, 21 eyalet ve Columbia bölgesi yüksek yoksulluk oranlarıyla ulusal ortalamanın üzerinde yer alırken, birçoğu güneyde olmak üzere yoksulluk oranı Mississippi'de yüzde 21,2, Kentucky, Arkansas ve Louisiana'nın her birinde yüzde 17,3 seviyesinde bulunuyor.