Otomotiv devleri Washington'dan 'onay' bekliyor

DETROIT/WASHINGTON - ABD'de zor durumdaki otomotiv şirketleri General Motors (GM), Chrysler ve Ford kurtulma planlarını sunduktan sonra, Washington yönetiminin şirketlerin kurtarılmasına onay vereceği tahmin ediliyor.

Temsilciler Meclisi Başkanı Demokrat Nancy Pelosi, ABD'de her 10 işten birini sağladığını belirten otomotiv şirketlerine destekten başka seçenek bulunmadığını söyledi. Pelosi, "Müdahalenin yasama ya da yürütme yoluyla yapılacağına inanıyorum. Açıkçası iflasın seçenek olmadığını düşünüyorum" dedi.

ABD'de otomotiv sektörünün kalbi Detroit'teki üç şirket dün Kongre'den 34 milyar dolar büyüklüğünde kredi ya da kredi hattı sağlanması talebinde bulundu. Bu şirketlerin kasım ayında istedikleri 25 milyar dolar kredi desteğinden sonuç çıkmamıştı.

Otomotiv şirketlerinin talebi, GM, Chrysler ve Ford'un kasım ayı satışlarının yüzde 40 gerilediği dünyanın en büyük otomotiv pazarındaki sıkıntının, gelecek yıl da süreceği beklentilerinin güçlenmesinin ardından geldi.

GM ve Chrysler'ın nakit ihtiyacı

Bu arada GM ve Chrysler, iflastan kaçınmak için acilen nakit akışına ihtiyacı bulunduğunu belirtti.

GM, faturalarını ödemek için bu ay sonuna kadar 4 milyar doları acil olmak üzere, 18 milyar dolar kredi talebinde bulundu. GM'nin Operasyon Direktörü Fritz Henderson, "ilk 4 milyar dolar çok önemli. B planı yok" dedi. GM, 8 milyar dolara gelecek yıl mart ayına kadar ihtiyaç duyduğunu ve 6 milyar dolarlık kredi hattının, ABD'de otomotiv satışlarının beklentilerin üzerinde düşmesi halinde 2012 yılına kadar sağlanması gerektiğini bildirdi.

GM, hükümetten alacağı kredi desteği karşılığında hazırladığı planla yeniden yapılanmaya gideceğini, sendika, bayiler ve kredi verenlerin maliyet azaltıcı sözleşmeleri kabul etmeleri için çaba göstereceğini açıkladı. İşçi çıkarmaya, bayi sayısını ve markaları azaltmaya hazırlandığını belirten GM, Saab markasını satmaya çalışacağını, Pontiac marka araç üretimini aşamalı olarak azaltacağını ve Saturn marka araç satan 400 bayiyle, bu markanın üretimini durdurma konusunda konuşacağını kaydetti.

GM karlı şirketlerle yoluna devam edecek

Hummer markasını satışa çıkaran, daha karlı durumdaki Chevrolet, Cadillac, Buick ve GMC markalarıyla yola devam edecek olan GM, 36 milyar dolarlık borcunu azaltmaya çalışacağını, Birleşik Otomotiv İşçileri Sendikası'nın (UAW) yönettiği sağlık harcamaları vakfına, katkıda bulunmayı planladığı 21 milyar dolar için yeni görüşmelerde bulunacağını bildirdi.

GM, ABD'deki çalışma gücünden 2012 yılına kadar 31,000 işçiyi çıkarmayı planladığını, 9 fabrikanın kapatılması ve işçilik maliyetlerinin düşürülmesi için, 2007 yılında yapılan sözleşmenin koşullarını UAW ile yeniden görüşme talebinde bulunacağını belirtti.

Chrysler firması da bu ayın sonuna kadar hükümetten 7 milyar dolar talep ederek, yardım olmazsa 2009 yılının başına kadar nakdinin tükenebileceğini bildirdi. Yatırım şirketi Cerberus'un Ağustos 2007'de satın aldığı Chrysler, ortaklık, stratejik ittifak ya da birleşme için çaba harcayacağını belirtti.

Ford stand-by istiyor

Ford şirketi de 9 milyar dolarlık stand-by kredisine ihtiyacı olduğunu, yeniden yapılandırma sonucunda 2011 yılına kadar karlılığa geçebileceğini bildirdi.

Ford, Kongre'ye sunduğu planda, şirketin 2009 yılı için bütün yöneticilere prim ödemesini durduracağını ve Kuzey Amerika'da maaşlı çalışanlarına gelecek yıl kıdem zammını vermeyeceğini belirtti. Ford, ayrıca hibrid elektrikli araçlar geliştirme planlarını hızlandıracağını bildirdi.

İsveçli otomotiv üreticisi Volvo'yu elinden çıkarma niyetini yineleyen Ford, geçen yıldan bu yana Jaguar, Aston Martin, Land Rover ve Mazda'daki hisselerinin çoğunu satmıştı.

Şirketler jetleri satacak, tasarrufa gidecek

Öte yandan geçen ay hükümetten kredi istemek için Washington'a özel uçaklarıyla gittikleri için büyük eleştiri alan ve "fırça yiyen" üç şirketin üst yöneticileri, perşembe ve cuma günü Kongre'de yapılacak oturumlara katılmak için bu kez otomobil kullanacak.

Ford üst yöneticisi Alan Mulally, GM'nin Başkanı Rick Wagoner ve Chrysler'ın üst yöneticisi Robert Nardelli , Detroit'ten Washington'a 840 kilometrelik yolu hibrid otomobillerle kat edecek.

Ford, şirketin 5 özel uçağını satacağını ve GM de özel uçak hizmetini durduracağını bildirdi.

Ford üst yöneticisi Mulally, hükümetten kredi almaları halinde yılda 1 dolara çalışacağını söyledi. Chrysler üst yöneticisi Nardelli'nin de şirketin hükümetten destek alması halinde 1 dolara çalışabileceği belirtildi.

GM Başkanı Wagoner de 2009 yılında 1 dolara çalışacağını ve bu yıl ya da gelecek yıl prim almayacağını ifade etti. Plana göre, GM'deki diğer yöneticilerin de ücretlerinde kesintiye gidilecek. GM, 39 milyar dolar zarar ettiği 2007 yılında, yöneticilerine 40 milyon dolardan fazla ödeme yapmakla eleştirilmişti.

ABD'li otomotiv şirketlerinin sorununun tek sebebinin finansal kriz olmadığı, Ford, GM ve Chrysler'ın ürünlerinin verimsiz ve işçilik maliyetlerinin birçok yabancı rakiplerine göre yüksek olduğu ifade ediliyor.

GM, Chrysler ve Ford, ABD'de yaklaşık 250 bin kişiye istihdam sağlarken, yan sanayi, bayiler, araç nakliye şirketleri ve araç kiralama şirketleri dahil edildiğinde istihdam edilenlerin sayısının 4 milyonu aştığı belirtiliyor.