"Karabağ meselesi çözülmeden kapılar açılmaz"

BAKÜ - Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermeni işgali altındaki Yukarı Karabağ konusunda tutumlarının değişmediğini, sorunun Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü çerçevesinde çözülmesi gerektiğini bildirdi.

Azerbaycan Devlet Televizyonu'na bir açıklama yapan İlham Aliyev, Ermeni güçlerinin işgal ettikleri topraklardan çıkması ve Azeri mültecilerin kendi topraklarına geri dönmeleri gerektiğini belirterek, "Bizim tutumumuz tamamen uluslararası hukuk ilkeleri temelindedir. Biliyorsunuz, BM Güvenlik Konseyi'nin (Karabağ konusunda) 4 kararı var. Diğer uluslararası kuruluşların da kararları ve bildirileri var. Sonuç olarak uluslararası hukuk açısından da çok güçlü konumdayız" dedi.

Çözümü amaçlayan müzakereler sürecinde olumlu bir dinamiğin bulunduğunu, güç de olsa ilerleme sağlandığını ifade eden Aliyev, "Eğer bu olmasaydı şimdiye kadar görüşmeler sürdürülmezdi" diye konuştu.

Müzakerelerin son 5-6 yılında çok önemli konularda uzlaşma sağlandığını dile getiren Aliyev, "İlk aşamada Ermenistan güçleri Yukarı Karabağ çevresindeki bütün işgal altındaki topraklardan kayıtsız şartsız çıkarılmalı. Bunun müzakereler sürecinde büyük bir ilerleme olduğunu söyleyebilirim. Çünkü 4-5 yıl önce, ilk aşamada 4 bölgenin daha sonra ise 5 bölgenin boşaltılması konuşuluyordu. Ancak bugün deyebilirim ki bu konu üzerinde anlaşma sağlanmıştır" dedi.

Her konuda uzlaşma sağlanana dek hiçbir konunun kesinleştiğinin söylenemeyeceğini vurgulayan Aliyev, "Yani bütün meseleleri halletmeliyiz, ancak o durumda büyük barış anlaşmasına yaklaşabiliriz. Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü tam olarak sağlanmalı. Karabağ'daki Ermeniler ve Yukarı Karabağ'a dönecek Azeriler gelecekte üst düzey özerklik ortamında yaşamalıdır. Bu aynı zamanda dünyanın en olumlu deneyimi içeren bir yaklaşımdır. Çok demokratik bir yaklaşımdır ve sorun ancak bu şekilde çözülebilir" diye konuştu.

Türk- Ermeni protokolü

Türkiye ile Ermenistan arasında yarın imzalanması öngörülen protokollere de değinen Aliyev, "Biz, başka ülkeler arasında olan veya olacak ilişkilere karışmıyoruz. Bunu doğru bulmuyoruz. Aynı doğrultuda biz de kendi içişimize başkasının karışmasını istemiyoruz ve buna imkan vermiyoruz" dedi.

Türk-Ermeni sınırının kapanmasının tek nedeninin Kelbecer bölgesinin Ermeni güçlerince işgal edilmesi olduğuna işaret eden Aliyev, "Yani sadece buna göre Türkiye-Ermenistan sınırı kapandı ve bugüne kadar kapalı kaldı. Tabi ki bu sebep ortadan kalktığında sınır açılabilir. Bu bizim görüşümüzdür. Aynı zamanda Türkiye yöneticileri de konuyla ilgili olarak kendi görüşlerini defalarca dile getirdiler. Ümit ediyorum ki bu görüş (işgalin sona ermesi) öne çıkacak ve protokollerde bu konunun çözülmesi konusu dikkate alınacak" diye konuştu.

Aliyev, söz konusu protokollerde Karabağ konusu gözönüne alınmamasına karşın, Ankara'dan yapılan resmi açıklamalar ve kişisel görüşmelerde "Karabağ sorunu çözülene kadar protokollerin TBMM tarafından onaylanmayacağı, sınırların açılmayacağı" yönündeki görüşlerin defalarca dile getirildiğini hatırlattı. Bu konudaki görüşlerin Türkiye'den Cumhurbaşkanı, Başbakan, TBMM Başkanı, Dışişleri Bakanı tarafından dile getirildiğini belirten Aliyev, "Biz buna inanıyoruz. İnanıyoruz ki böyle de olacak. Bu durumda bölgeye barış gelebilir. Bu şekilde bölgedeki bütün ülkeler olumlu gelişmeden başarıyla yararlanarak, sorunlarını kendi aralarında halledebilir. Ancak bu durumda bölgede geniş çaplı işbirliği kurulabilir" dedi.

Doğalgaz fiyatları

Türkiye'nin "doğalgaz ücretlerinin adil olmadığı" yönündeki açıklamalarına da değinen Aliyev, kendi istek ve tutumlarının uluslararası deneyimler temelinde olduğunu belirterek, "dünyada başka ülkeler arasında alışveriş nasıl oluyorsa bizim aramızda da aynı kural doğrultusunda olmalı" dedi ve ilk konunun ücret konusu olduğunu, bunun kısa zamanda sonuçlanmasını beklediklerini vurguladı.

İkinci konunun Türkiye'ye verilecek doğalgazın miktarı olduğunu dile getiren Aliyev, Türkiye'ye bu yıl içinde yaklaşık 7 milyar metreküp doğalgaz ihraç edildiğini, üstelik bunun "adil olmayan ücretle" yapıldığını söyledi.

Şahdeniz'in diğer yataklarından çıkarılan ve çıkarılacak doğalgazdan Türkiye pazarına gönderilecek miktarının belirlenmesi gerektiğini ifade eden Aliyev, doğalgaz alanında da petrol alanındaki gibi ihraç yollarından yararlanılması gerektiğini bildirdi.

Doğalgazda Türkiye pazarıyla ilgilendiklerini, Rusya ile işbirliğine başlandığını, İran ile de görüşmeler yapıldığını belirten Aliyev, ayrıca doğalgazın Türkiye üzerinden Avrupa Birliği'ne ulaştırılması için de türlü çalışmalar yapıldığını kaydetti.