Socar’dan Türkiye’ye 20 milyar dolar

İZMİR - (DÜNYA)

SOCAR Türkiye Başkanı Kenan Yavuz, “Türkiye’ye enjekte ettiğimiz para 5 milyar doları buldu. Toplamda 20 milyar dolarlık yatırımımızla, Türkiye’nin en büyük doğrudan dış yatırımcısıyız. Türkiye’nin en babayiğit şirketiyiz” dedi. Star Rafinerisi’nin 2018’in ikinci çeyreğinde tamamlanacağı bilgisini veren Petkim Genel Müdürü Sadettin Korkut ise rafinerinin Türkiye’nin cari açığını azaltacak bölgedeki çok önemli bir enerji operasyonu olduğuna dikkat çekti. 

50’nci kuruluş yıldönümü etkinlikleri çerçevesinde, Petkim kapılarını basına açtı. İzmir Aliağa’daki Petkim Yarımadası’nda düzenlenen programda, Kenan Yavuz ve Sadettin Korkut , Star Rafinerisi ve Petlim Limanı başta olmak üzere yeni projelerle ilgili bilgi verdi. 

‘En babayiğit şirket biziz’ 

“Bugüne kadar Türkiye’de rafineleri ve petrokimya üretim tesislerini devlet yaptığını vurgulayan SOCAR Türkiye Başkanı Kenan Yavuz, “Hiçbir özel sektör kuruluşu buna cesaret edemedi. Biz ettik. Onun için biz Türkiye’nin en babayiğit şirketiyiz. Varsa meydan okuyan çıksın ortaya” diye konuştu. 

‘Yüzlerce babayiğit ihtiyacı var’ 

Sanayileşmenin en temel noktasının ara malı üretimi olduğuna dikkat çeken Yavuz, “Eğer hammaddeniz yoksa, hammaddeyi getirip ara malını burada üretemezseniz, size sadece işçilik kalır. Ara malını ithal edersiniz, montajını burada yaparsınız üstüne işçiliği koyar tekrar satarsınız. Ama böyle bir yapı Türkiye’yi ayakta tutmaya yetmez. Türkiye’nin yüzlerce babayiğide ihtiyacı var” dedi. 

Ara malı üretmek kritik önemde 

“Ara malı olmadan sanayileşme iddiası olmaz” diyen Yavuz, “Bu ülke ara malı üretimini, Tüpraş’ı ile, Pektim’i ile, Ereğli Demir Çelik ile zamanında doğru bir şekilde algılamış ve kendi sınırları içerisinde konuşlandırmaya gayret etmiş. Biz ara malı üretiyoruz. Ara malı demek teknoloji demek, bilgi transferi demek, yetiştirdiğiniz okuttuğunuz mühendisten faydalanmak demek” ifadesinde bulundu.

Yardımcı olmayan namerttir!’ 

“Petkim’in keşke Türkiye’de bir rakibi olsaydı” diyen Yavuz. “Türkiye’ye Petkim’den 4 tane lazım. Biri ülkeye petrokimya tesisi kurmak isterse gelsin, tüm gücümüzle yardımcı oluruz. Yardımcı olmayan namerttir. Bilgi, tecrübe, doküman, ne isterse… Yeter ki bir tane daha petrokimya tesisi olsun” çağrısı yaptı. 

40 yıl aradan sonra bir ilk 

Genel Müdür Sadettin Korkut’un, 15 bin dönüm büyüklüğündeki Petkim Yarımadası’nın 2 bin 860 dönümlük alanına 10 milyon ton kapasiteli olarak inşa edileceği bilgisini verdiği Star Rafinerisi Türkiye’nin 40 yıl aradan sonra gerçekleştirdiği ilk özel rafineri olacak. Sadece Türkiye’nin değil, bölgenin en büyük enerji operasyonlarından biri olan Star Rafinerisi’ne 5.6 milyar dolarlık yatırım yapılacak. 

Cari açığa panzehir olacak 

18 yıl vadeli 23 ülkeden oluşan konsorsiyum ile finansmanı sağlanan rafinerinin 2018’in Mart ayından sonra devreye alınması bekleniyor. Yılda 1.6 milyon ton nafta işleyecek olan Star Rafinerisi, cari açığa konu olan önemli bileşenlerden, dizel, jet yakıtı ve LPG üretimini gerçekleştirecek. Verilen bilgiye göre, Türkiye’nin mevcut toplam rafineri kapasitesi 24 milyon ton. Yılda sadece ithal ettiği 6 milyon ton motorine 2 milyar doların üzerinde para ödüyor. Türkiye’deki petrokimyasal ürün talebinin yüzde 20’sini karşıladıklarına dikkat çeken Yavuz, “Yüzde 80’i dışarıdan geliyor. O yüzden Petkim’deki üretim artışı ve verimlilik kritik bir faktör” diyor. 

‘En büyük dış yatırımcı SOCAR’ 

SOCAR’ın Petkim için büyük şans olduğunu kaydeden Yavuz, “Petkim’de gelişmiş bir petrokimya tecrübesi var. SOCAR da hammadde kaynaklarına sahip çok güçlü bir şirket. Bu birleşme müthiş bir sinerji yarattı” diye konuştu. Yavuz, “Petkim’i satın aldıktan sonra Türkiye’ye enjekte ettiğimiz para 5 milyar doları buldu. Rafineri ve 10 milyar dolarlık TANAP ile birlikte toplamda 20 milyar dolarlık yatırımımızla Türkiye’nin en büyük doğrudan dış yatırımcısıyız” açıklaması yaptı. 

Maliyeti en az 5 milyar dolar 

SOCAR Türkiye Başkanı Kenan Yavuz, “Bugün Petkim’i sıfırdan kurmanın maliyeti 5 milyar dolardan aşağı değil. Ama bu sadece parayla yapılacak bir iş değil. Bir kere, Türkiye’de böyle bir arazi yok. Bakarsanız, Petkim’in bugünkü piyasa değeri 1.4 milyar dolar. Ama Goldman Sachs sadece Petlim’e 1 milyar dolar değer biçip yüzde 30’unu satın aldı” dedi. 

5 milyar geldi, 15 milyar yolda 

Edinilen bilgiye göre, SOCAR’ın bugüne kadar 2.4 milyar dolar özkaynak, 1.2 milyar dolar finansman sağlanarak Türkiye’ye yaptığı ve yapacağı yatırımların dağılımı şöyle: 
■ 2 milyar 210 milyon dolar özelleştirme bedeli, 
■ 170 milyon dolarlık ek hisse alımı, 
■ 400 milyon dolarlık Petlim yatırımı, 
■ 1.2 milyar dolar Star Rafinerisi’nin saha hazırlığı için yapılan harcama, 
■ 4.4 milyar dolar Star Rafinerisi için yapılacak yeni yatırım, 
■ 2 milyar dolar rüzgar ve termik santral projeleri, 
■ 9.5 milyar dolar TANAP projesi için aktarılacak kaynak.

Petkim olmasaydı Star, rafineri olmasa TANAP gerçekleşmezdi

Petkim’in, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki dostluğun ve stratejik ortaklığın yansıması olduğunu söyleyen Kenan Yavuz, “Türkiye ve Azerbaycan’ın stratejik ortaklığı ve iki liderin, siyasi iradeleri olmasaydı, bu yatırımların hiçbiri olmazdı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in siyasi iradesi ve kararlılığı sayesinde başarıya ulaştık. Her iki lider de yatırımlarımızın her aşamasında desteklerini hiç esirgemediler. Örneğin rafineri bürokrasi, açılan davalar ve engellemeler nedeniyle dört kere direkten döndü. Dördü de Sayın Erdoğan’ın desteğiyle çözüldü” dedi. “İki liderin vizyonu ve kararlılığı bizim azmimizi artırdı” diyen Yavuz, “Çünkü ekonomik fizibilite kadar dayanıklılık da çok önemli. Bugüne kadar yaptığımız yatırımlar kapsamında 3500 farklı izin aldık. Her iki lider de bizi arayıp devam eden yatırım konusunda sık sık bilgi alıyorlar” açıklamasında bulundu. Aliyev ve Erdoğan’ın Star Rafinerisi’nin temelini attıktan sonra İzmir’de yemek yerken TANAP’ın da temelini attıklarını kaydeden Kenan Yavuz, “Batılılar inanamadı. Siz bu konuyu önceden görüşüyordunuz dediler. 10 milyar dolarlık TANAP projesini rafineri doğurdu. Petkim’in varlığı ve özelleştirilmesi, hem Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin, hem bu projelerin tetikleyicisi ve hızlandırıcısıdır” diye konuştu.

Petlim, Pire Limanı'nın altenatifi olacak

Basın turunda, inşaatı süren Petlim Limanı da gezildi. “Limanı 400 milyon dolar yatırımla tamamlıyoruz” diyen Yavuz şu bilgileri verdi: “Altyapıyı biz yapıyoruz. Ekipman yatırımını işletici yapacak. 300 milyon civarında bir harcama yapıyoruz. İşletmesini 28 yıllığına dünyanın en büyük konteyner elleçleme firması olan APM üstelenecek. Limanın en büyük özelliği Pire Limanı’nın alternatifi olacak. Ege’de büyük gemilerin gireceği bir liman yok. Büyük gemiler önce Pire Limanı’na gidiyor. Yükleri daha küçük gemilere bölündükten sonra bölgeye gelebiliyor. Dünyanın en büyük konteyner gemilerini limanımıza kabul edebileceğiz. Entegre tesisiz. Burası her ihtiyacı görecek, Alsancak Limanı da kruvaziyer ve yat limanı olsun, diyoruz. Petlim için hedefimiz, sonbaharda cumhurbaşkanlarımızın teşrifl eriyle limanı açmak.”