Sofya, Güney Akım'da ısrarlı

DIŞ HABERLER - Bulgaristan’ın, Avrupa Komisyonu’nun (AK) uyarısı doğrultusunda Güney Akım Doğalgaz Projesi’ni askıya almasının ardından bir açıklama yapan Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakanı Dragomir Stoynev, ülkesinin Güney Akım Doğalgaz Boru Hattı projesinden vazgeçmediğini duyurdu. Stoynev, projeyle ilgili sorulması gereken sorunun “Hayata geçirilecek mi?” değil, “Tam nasıl geçirileceği” olduğunu belirtti. 

Vatandaşların yüzde 64’ünün Güney Akım’dan yana olduklarını dile getiren Bakan Stoynev, hattın Bulgaristan bölümünde sorunların daha çok hukuki olduğunu, ancak üzerinde çalışıldığını söyledi. Ukrayna’yı bypass etmeyi amaçlayan boru hattı projesi, Avrupa Birliği geçtiğimiz hafta Sofya’dan projeyi askıya almasını istedikten sonra, birlik ve Rusya arasındaki gerilimi daha da tırmandırdı. 
Avrupa Birliği’nin en fakir üyesi ise Rus gazına tamamen bağımlı durumda. Avrupa Birliği’nin (AB) Rus gazından bağımsızlığını sağlamak için projeye daha tedbirli yaklaşan AK, geçtiğimiz hafta endişelerini dile getirmişti. Rusya’nın enerji şirketi Gazprom ise Ukrayna krizi sebebiyle batının artan yaptırımlarına rağmen maliyeti 45 milyar doları bulacak olan projeyi hayata geçirmek istiyor. AK ise 3 Haziran’da Bulgaristan hakkında ihlal prosedürü başlatmış ve projeye ilişkin inşaat faaliyetlerinin durdurulması çağrısında bulundu. Bulgaristan Başbakanı Plamen Oreşarski, önceki gün yaptığı açıklamada Avrupa Komisyonu ile ülkesi arasında konuya ilişkin netlik sağlanana kadar projenin askıya alındığını duyurmuştu. 

Rusya hamleyi ‘ekonomik yaptırım’ olarak görüyor 

Güney Akım ,yılda 63 milyar metreküp Rus gazını Karadeniz üzerinden Ukrayna’yı bypass ederek taşıyacak, Bulgaristan üzerinden orta ve güney Avrupa’ya ulaştıracak. Rusya bu projeyle AB'nin baskın gaz tedarikçisi olarak kalmaya devam edecek. Stoynev’in verdiği bilgilere göre Güney Akım güzergahı üzerindeki Macaristan, Avusturya, Hırvatistan, Slovenya, ve İtalya’nın enerji bakanlarıyla projenin hayata geçirilmesi konusunda uzlaşı içinde ve bugün Lüksemburg’ta gerçekleşen AB Ulaşım, İletişim ve Enerji Konseyi toplantısında bunu bir daha dile getirecekler. Rusya’nın AB temsilcisi Vladimir Chizhov, birliğin bu hamlesini ‘gizli bir ekonomik yaptırım’ olarak değerlendirdi. 

Washington Sofya’ya yaptırım uyarısında bulundu 

Avrupa Komisyonu sözcüsü Sabine Berger, Stoynev’in açıklamaları konusunda yorum yapmadı fakat AB üyesinin projeyi askıya alma kararınımemnuniyetle karşıladıklarını belirtti. Berger “Komisyonun geçtiğimiz hafta ifade ettiği endişeler karşısında çok önemli bir adım atıldı. Avrupa Komisyonu tüm birliğin ortak bir karar vermesi için toplanıyor olacak” diye konuştu. Washington’da Sofya’yı boru hattının Bulgaristan sekmesini inşa etmesi için yaptırımların vurduğu Stroitansgaz’ın liderliğinde bir konsorsiyum seçmesi sebebiyle ulaşmış ve inşaa sürecinin Bulgaristan şirketlerine yaptırımla sonuçlanabileceği konusunda uyarı yapmıştı. 

Rus gazına alternatifler bürokrasiyle karşılaşmıyor 

Öte yandan AB Rusya dışındaki alternatif doğalgaz yollarında hızlı bir şekilde bürokrasiden kurtulurken, Güney Akım’a engel olması sebebiyle çifte standart yapıyor olmasıyla eleştiriliyor. Bazı uzmanlar Trans-Adriyatik Boru Hattı (TAP) projesi için gerekli tüm düzenlemelerin kolayca gerçekleşmesini fakat Güney Akım’ın önüne birçok engel konulmasını, birliğin farklı muamele yoluyla ‘gizli ekonomik yaptırım’ uyguladığı şeklinde yorumluyor.