'Suriye'deki savaş siyasi bir çözüm olmadan sona eremez'

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, bölgede mezhepsel bir çatışmayı tahrik edecek daha büyük bir savaşın veya süper güçler arasında yıkıcı sonuçları olacak bir çatışmanın ateşini yakmak istemediklerini bildirdi.

İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson'ın ev sahipliğinde "Fikirdaş Ülkeler Grubu''nun temsilcilerini bir araya getiren Suriye toplantısı sonrasında İngiliz mevkidaşıyla birlikte basına açıklamalarda bulunan Kerry, Suriye konusunda görüşmelerin ötesine geçmek zorunda olduklarının bilincinde olduğunu belirterek, "Ancak bölgede mezhepsel bir çatışmayı tahrik edecek daha büyük bir savaşın veya süper güçler arasında yine yıkıcı sonuçları olacak bir çatışmanın ateşini yakmadığımıza emin olmalıyız.” diye konuştu.

Halepte olanları infialle ve derin bir kaygıyla takip ettiklerini ifade eden Kerry, olayları “2016’da, 21. yüzyılın başında bir tür barbarlığa doğru korkunç bir geri adım, BM’nin ve birçok ülkenin eylemlerimize kılavuzluk etmesi gerektiğine inandığı bütün insanlık değerlerine bir saldırı” olarak gördüklerini vurguladı.

Kerry, Halep’te her gün insanlık suçu işlendiğine işaret ederek, "Büyük bir güç, Rusya’nın yaptığı gibi, böyle bir savaşa dahil olduğunda ve insanların askeri eyleme geçmemesi için füzelerini oraya taşıyıp tehdit ettiğinde, bu, çatışma tehlikesini büyütür.” dedi.

Rusya’nın Suriye’de gerçek çözümün siyasi olacağını söylediğini ancak bunu eylemleriyle de desteklemesini isteyen Kerry, "Dün Lozan’da bu hedefe nasıl ulaşacağımız konusunda samimi bir görüşme yaptık. Ruslar ve İranlılar da oradaydı. Ancak bu zor görünüyor. Çünkü insanlarda hala Rusya’nın Halep’te Grozni benzeri bir çözüm peşinde olduğuna ve bu sürece gerçekten katılmayacağına dair derin bir inanç var. Önümüzdeki günlerde bu sınanacak." değerlendirmesini yaptı.

Lozan görüşmesinde ateşkes teklifinin önümüzdeki günlerde, yeni bir şekilde nasıl denenebileceğini ele aldıklarını belirten Kerry, bugün Londra’da gerçekleştirilen toplantıda da buna yönelik bir dizi fikrin gündeme geldiğine dikkati çekti.

Kerry, görüşmeleri sürdüreceklerini vurgulayarak, "Çünkü kimsenin bırakıp gitmeye ve mümkün olan her çabayı sarf etmeden Halep’in bombalanmasının devam etmesine izin vermeye hakkı yok." ifadesini kullandı.

"Halep'in düşse bile savaş bitmez"

“Bazıları Halep’in düşmesi halinde ne olacağını soruyor." diyen Kerry, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Ruslar ve Esed şunu anlamalı ki bu, savaşı bitirmez. Bu savaş siyasi bir çözüm olmadan sona eremez. Halep düşse veya yapmakta oldukları gibi Halep’i tahrip etseler bile, bu, savaşın temel denklemini değiştirmeyecek. Çünkü diğer ülkeler muhalefeti desteklemeyi sürdürecek ve daha fazla terörist yaratacaklar ve sonunda Suriye de, bölge de bunun kurbanı olacak.”

Kerry, Lozan ve Londra görüşmelerinde gündeme gelen fikir ve tekliflerin önümüzeki günlerde taraf ülkelerin uzmanlarını bir araya getirecek toplantılarda ele alınacağı bilgisini verdi.

Bir gazetecinin görüşmelerin bırakılıp ne zaman eyleme geçileceğinin sorması üzerine Kerry, halihazırda pek çok şeyin yapıldığını belirterek, bunlara örnek olarak da muhaliflerin silahlandırılmasını ve eğitilmesini gösterdi.

Kerry, "Avrupa’da insanlarda savaş gitmek konusunda bir iştah görmedim. Avrupa ülkelerinin parlamentolarının savaş ilan etmeye hazır olduğunu görmüyorum. En iyi çözümün bu olduğunu düşünen çok ülke de görmüyorum. Dolayısıyla diplomatik yolları izliyoruz. Çünkü elimizdeki araç bu. 'Eylem nerede?' diye sormak kolay. Ama eylemle ne kastediyorsunuz? Birçok insanın bu tanımlamaya çalıştıklarında güçlük çektiklerini görüyorum." dedi.

Rusya'ya yönelik yaptırımlarla ilgili olarak da Kerry, "İlave yaptırımlar düşünüyoruz. Başkan Obama bu noktada hiçbir seçeneği masadan çekmiş değil. Önümüzdeki birkaç gün içinde yaptığımız görüşmeler bağlamında nerede olduğumuzu göreceğiz." yanıtını verdi.

Londra'daki Suriye toplantısına Johnson ve Kerry'nin yanı sıra Almanya ve Fransa dışişleri bakanları ile Fikidaş Ülkeler Grubu üyesi ülkelerin temsilcileri katıldı. Toplantıda Türkiye'yi Dışişleri Bakan Yardımcısı Ahmet Yıldız temsil etti.