Zor zamanlarda yaşıyoruz: Küresel ekonomik krize hazırlanın

Güncel ekonomik durum ve kamu sektöründen yanıtlar

ABD ekonomisi, 1929-1933 yılından bu yana en etkili krizin ikinci yılına giriyor. Birçok Avrupa ülkesi, krizin içine 2008 yılının 4. çeyreğinde kaydı. Gelişmekte olan ülkelerin, örneğin Tayland, 2009 yılının başında krize girmesi bekleniyor. Çin hükümeti, küresel bir kriz içine sürüklenme korkusundan dolayı canlı Çin ihracat ekonomisinde önemli iş kayıplarını dengelemek için 586 milyar dolarlık yardım paketi taahhüt etti.

Batılı hükümetler büyük kamu altyapı projeleri yapmadan söz ederken finansal sistemdeki güveni geri kazanmak, faiz oranları düşürmek, işsizlik baskılarıni azaltmak için uğraşıyorlar. ABD Merkez Bankası Fed kısa vadeli kredi faiz oranını % 0,25'e indirdi. Geçen hafta, İngiltere Merkez Bankası borç verme oranı % 1,5'a kadar gerileyerek kayıtlı en düşük seviyeye ulaştı. The Bank of Japan bankası borç verme oranını % 0,1 oranında düşürdü. Obama hükümeti tarihteki en yüksek bir yıllık finansman açığı olan 1.200 milyar doları 2009 yılında fon etmede kararlı. ABD, açığın çoğunu ev ipotek kredilerini garantilemek ve önemli finans kuruluşlarının bilançolarının sermayelerini artırmada fon edecek. Çin'de olduğu gibi, ABD'de de kamu altyapı projeleri istihdama teşvik için tasarlandı.

En zayıf sektörler ve ülkeler hangisidir?

Ticari bankacılık sektöründe büyük iflaslar yerine birleşme ve devralmalar yoluna gidilecek. Bu sanayideki yüksek sermaye şartları ve ürün sınıfını geliştirmedeki yeni kısıtlamalar (özellikle finansal ürünler) bu sektördeki, özellikle ABD'deki bankaların kârlılığını ve makam tazminatını mecbur edecek.

Ağır bilanço şartlarınından ve yüksek düzeydeki finansal kaldıraçtan dolayı net işletme sermayesi ile net sabit varlıklı sanayiler en fazla etkilenecek. Otomobil sektörü, tedarikçiler ve üreticiler, en zayıftır. En çok etkilenen ülkeler ABD, Almanya ve Japonya, çünkü otomobil sektöründeki üretim işleri çok önem oluşturmaktadır. Bu sanayinin ayakta kalabilmesi için en zayıf konumdaki ABD şirketleri ile küresel konsolidasyon bekleyebiliriz.

Tüketici harcamalarına bağlı sektörler zarar edecek çünkü tüketiciler nerede harcamaları azaltmalı, nerede azaltmamalı tam bilemiyor. Örneğin otomobil sanayi, giyim, kişisel bakım, restoranlar, lüks eşya, kişisel bilgisayar ürünleri ve mobilya sanayi bulunmaktadır. Bu sektörlerde çok sayıda iflas bekleniyor.

İnşaat faaliyetleri çoğu ülkede ikamet ev sektöründe en fazla etkilenecek ancak, birçok hükümetler büyük kamu sektörü altyapı projeleri ile bu sektörü desteklemeye hazırlar. ABD'de öncelik yol, otoyol ve köprü tamiri olacak. Yeni konut, yollar, demiryolları, ve havaalanları, 12 Mayıs depremi ile harap olan Çin'in yeni alanları gündeminin en başında bulunmaktadır. Diğer hükümetler, 1930'daki krizle ilgili ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt tarafından yapılan mali yanıta benzeyen "New Deals" (Yeni Anlaşmaları'nı) yeniden oluşturulması için baskı görecekler.

Hafif bilançolu ve temelinde insan olan hizmet işletmelerini (örneğin, danışmanlık şirketleri, muhasebe şirketleri, reklam ajansları) yeniden yapılandırmak ve küçültmek gerekir, ancak işletmelerin talebi düşse bile hayatta kalma şansıları daha yüksektir.

Şirketler küresel durgunluğun üstesinden nasıl başarılı olacaklar?

Bazı sanayi kuruşlarında, kısa vadeli maliyet düşürme, azalma, sağlamlaştırma ve yeniden şekillendirme olacak. Bu avantaja, şu anda "nakit" zengini olan şirketler, yani "nakit inek" olan ve kendi iş modeli hedeflerini desteklemek için önemli borç veya sermaye ihtiyacı olmayan işletmeler sahip olacaktır.

İş planı ayarlama esnekliği, karar alma hızı ve stratejik karar için yeni yaklaşımlar kazananlar kaybedenlerden ayrı olacak.

Hugh Courtney'in (McKinsey Quarterly Interview, 2 Aralık, 2008) kurumsal strateji seçenekleri üzerinde etkisi olan gelecekteki sonuçlara dair berraklıktan uzaklaştığımız fikrine katılıyorum. Bugün, geleceğin tek görünümü yok. Gelecekteki mümkün sonuçların tam bir gerçekleştirilebilme güvencesi yok. Hatta mümkün sonuçlardan net bir dizi yok. Aksine, belirsizlikle karşılıyoruz – gelecekteki olası sonuçların tahmin aralığı dahi belli değil.

Endüstride bir şeylerin kendiliğinden olmasını bekleme, seyirci olma zamanı değildir. Bu belirsizlik yüzünden şirketler gelecekteki olası endüstri sonuçlarının daha geniş ve daha radikal dizisi uygulamalı, senaryoları geliştirmeli, organizasyon içinde yüksek düzeylerden düşük düzeylere sürekli olarak piyasa istihbaratı yenilenmeli, kurum stratejisini yeniden düzeltilmesine üst yönetim zamanı ayırmalı ve değişen sanayi gelişmelerine dayanarak diğerlerden daha önce hareket etmelidir.

* Prof Dr James C. Ellert, İsviçredeki IMD Fakültesi eski dekanı ve emeritus profesör ve IEDC Bled School of Management ziyaret profesörü.

Prof Ellert ile İstanbul'da MBA Master Öğretimi

İstanbul'da Prof Dr James C. Ellert, İsviçredeki IMD Fakültesi eski dekanı ve emeritus profesör ve IEDC Bled School of Management ziyaret profesörü tarafından yönetilen "Tehlikeli yaşadığmız yıl: nedenleri, sonuçları ve küresel krizin etkileri" adlı MBA Master Öğretimini lütfen ziyaret ediniz. Prof Ellert'in, 40 yılı aşkındır şirketlerin çok çeşitli ve kamu kurumları Kuzey ve Güney Amerika, Batı ve Doğu Avrupa, Orta Doğu, Hindistan, Güney Afrika, Uzak Doğu ve Avustralya içinde 40'tan fazla ülkede danışmanlık deneyimi ve yönetici eğitimi vardır.

1 Nisan 2009, Çarşamba günü İstanbul'da (TOBB Plaza, Talatpaşa Cad. No 3, Gültepe-Levent / İstanbul) ücretsiz ders yapılacak. Lütfen buradan kayıt olun!

Prof Ellert'in dersi ve IEDC MBA – bizim Master Öğretimi'nden – tecrübe yapmaya geliniz, bizim programlar hakkında bilgi edinmek ve kendi ülkenizden bizim IEDC mezunlarımız ile konuşunuz! Kayıt burada!

(Bu Bir Reklamdır)