Üniversitelerin performans raporu yolda

ESKİŞEHİR - YÖK Başkanı Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi'ndeki Bologna sürecinin son aşaması olan Bologna Eşgüdüm Komisyonu Toplantısı'nda yaptığı konuşmada,  Bologna süreci olarak bilinen Avrupa yükseköğretim alanının oluşturulmasına yönelik çalışmaların Türkiye uygulamasında 2011-2013 dönemi projesinin sonuna gelindiğini kaydetti. 

Küresel rekabet ortamında 2000'li yıllardan itibaren bilgi tabanlı bir kalkınmanın herkesin öncelikli konusu olduğunu ifade eden Çetinsaya, şöyle konuştu: 

"2023 yılında dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olma hedefi bilgi tabanlı bir süreci ön plana çıkartmakla mümkün olabilir. Üniversiteler, bu süreçte her zamankinden daha önemlidir. Üniversiteler topluma değer üreten bireyler yetiştirmek ve topluma değer üreten araştırmalar yapmak zorundadır. Ülkemizle birlikte 47 ülkenin üyesi bulunduğu ve Avrupa yükseköğretim reformu olarak bilenen Bologna sürecini bu kapsamda bir fırsat olarak değerlendiriyoruz. Türkiye'nin yarınların için yükseköğretim sistemimizin uluslararasılaşması kaçınılmazdır. Bu yüzden Bologna süreci önemlidir ancak nihai bir amaç değildir. Dünyanın bütün bölgeleriyle de yükseköğretim ileriye gitmiş ya da model geliştirmiş bütün örnekleriyle ilişki, irtibat içinde ve ortak akademi bağlar içinde olmamız şarttır." 

"Türkiye'nin kamusal temsili çok önemli" 

Çetinsaya, son dönemde çok önem verdikleri ve eksikliğini hissettikleri Türk yükseköğretiminin uluslararasılaşmasına katkı sağlaması planlanan "Study in Turkey" web sitesine çalışmalarının bulunduğunu bildirdi. 

Anadolu Üniversitesi'nden (AÜ) bir ekiple geliştirdikleri ve son aşamalarında oldukça katkı verdikleri çalışmanın bir ihtiyaçtan kaynaklandığına değinen Çetinsaya, şunları belirtti: 

"Türkiye'nin kamusal  temsili çok önemli. YÖK'ün şemsiyesi altındaki bütün üniversitelerin eşit olarak temsil edildiği ve tanıtıldığı bir imkan verelim. Her bir üniversiteye link verildi. Bu site sosyal medya araçlarıyla da desteklenecek. Son dönem Türk dizileri, komşu ülkelerde çok popüler Türk dizilerinin bazı aktör ve aktrisleri Türkiye'nin tanıtımına katkıda bulunmak için davet etmek istiyoruz. Türkçe, İngilizce ve Rusça olarak bitirildi. Arapçası yakında tamamlanacak. Bu süreçte, başta AÜ Rektörü Davut Aydın olmak üzere Ferruh Uztuğ ile ekibine, Dr. Köksal Büyük ve ekibine teşekkür ediyorum. Bir diğer projemiz de YÖKDİL'dir. AÜ ile iş birliği yaparak bu projeyi bir adım daha ileriye taşıdık. Mevcut sisteme bir paralel sistem oluşturarak bunu öğrenciler için daha cazip ve işlevsel hale getirmeye çalıştık. Burada da sizlerin katkılarını bekliyoruz. 7 farklı dilde çok yakında öğrencilerimiz ders alabilecek. Bunun çok daha ötesi gidebilmeliyiz." 

"Üniversitelerimizin son iki yıla ait performansları ortaya çıkacak"  

Çetinsaya, son yıllarda Türk yükseköğretim sistemiyle ilgili yapılan çalışmaların iki koldan yürütüldüğünü vurguladı. 

Üniversitelerde bazen iş ve işlem tekrarları yüzünden verimsizlik ve gereksiz iş yükleri oluştuğuna değinen Çetinsaya, şunları söyledi: 

"İçerikten ziyade biçim öne çıkabildi. Hazırlanan dokümanlar için gerekli geri bildirimler yapılamadı. Şu anda üniversitelerimizden istediğimiz yaklaşık 5 raporu birleştirerek, bütünleştirerek tek ve bütüncül bir raporlama sistemine geçmek için bütün hazırlıklarımızı yaptık. Bu sistemle, üniversitelerin kurumsal performansı değişik açılardan sıralanıp, değerlendirilebilecek. Bu çalışmalar YÖK'te oluşturduğumuz Kurumsal Değerlendirme Komisyonu tarafından değerlendirilecek. 2014 yılı başında üniversitelerimizin son iki yıla ait performansları ortaya çıkacak. Bu bilgilerden yola çıkarak yükseköğretim sistemimiz görünümü ve performans raporu hazırlanarak kamuoyuyla paylaşılacak. Bunun pilot projesini Sakarya Üniversitesi ile yürüttük." 

Çetinsaya, son iki yılda  yükseköğretimin yeniden yapılandırılması çalışmaların da YÖKSİS'in neredeyse yüksek öğretim sisteminin en temel unsuru olduğunu aktardı. 

YÖKSİS'in mükemmel, fonksiyonel, doğru, işlevsel olarak çalışmasının önemine değinen Çetinsaya, "YÖKSİS ne kadar iyi çalışırsa, yükseköğretim alanındaki çalışmaların da daha verimli ve başarılı olacağına inancımız arttı. 2013 yılın içinden 20 kalemde önemli iyileştirmeler yapıldı. YÖKSİS'de, 2014 yılında 13 kalemde daha önemli çalışmalar ve iyileştirmeler yapacağız" diye konuştu.  

[PAGE]

 Çetinsaya, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi'ndeki Bologna sürecinin son aşaması olan Bologna Eşgüdüm Komisyonu Toplantısı'nda, YÖK'ün tez bankasının kendilerinin medar-ı iftarı olduğunu belirterek, son dönemde web sitesi ve arama motorlarının yenilendiğini kaydetti. 

Tez bankasının içeriğini zenginleştirme çabasında olduklarını altını çizen Çetinsaya, "YÖK kurulmadan önce Türk üniversitelerde yapılan  bütün tezleri bu bankaya ekleyeceğiz. Daha sonra yurtdışında Türk öğrencilerin yaptıkları tezleri bu bankaya ekleyip eksiklerini gidermeye çalışacağız. Böylece bir milli tez veri tabanı oluşacak" ifadelerini kullandı. 

Ulusal yeterlilik çalışmaları 

Çetinsaya, YÖK olarak Türkiye Yükseköğretim Yeterlilik Çerçevesi'ni yayınladıklarını hatırlatarak, daha sonra Mesleki Yeterlilik Kurumu'nun 2011 yılında kanununda yapılan değişiklikle bu alandan sorumlu kuruluşlardan birisi olarak görevlendirildiğini bildirdi. 

Yaklaşık 3 yıldır Mesleki Yeterlilik Kurumu'nda YÖK'ten temsilcilerinin de katıldığı çalışmaların sonuna gelindiğini anlatan Çetinsaya, şöyle konuştu: 

"Çalışmaların sonuna gelindi. Haziran 2013'te Ulusal Yeterlilik Çerçevesi ve Ulusal Yeterlilik Çerçevesi Belgesi gönderilerek görüşlerimiz istendi. Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Komisyonu ve Çalışma Grubu oluşturarak, bu çalışmaları yürüttük. Çalışmalara katkımızı sürdürdük. İki noktada itirazlarımız oldu. Mesleki Yeterlilik Kurumu bunu kendi bünyesinde ve koordinasyonunda yürütmek istiyordu. Biz, Milli Eğitim Bakanlığı ve YÖK'ün dışarıda bırakıldığı bir yeterlilik çerçevesinin Türkiye'de yürütülebilmesinin güç olduğunu anlattık. Bu, kabul gördü. Avrupa Yeterlilik Çerçevesi ile Mesleki Yeterlilikler Kurumu'nun geliştirdiği çerçeve arasında özellikle seviyelerde bazı tutarsızlıklar tespit ettik. Bunu da bildirdik ve gerekli düzenlemeler yapıldı. Bu yönetmelik yayınlanma aşamasında. Bunun kalıcı olması için hem bir yasa çalışması şeklinde devam ettirilmesi hem de Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi'nde bu çalışmaların kılavuz görevi görmesini teklif ediyoruz." 

Üniversitelerin web siteleri incelendi 

Üniversitelerin bütün web sitelerini taradıklarına değinen Çetinsaya, "Eksiklikler tespit edildi. Bütün üniversitelerin rektörlerine birer mektup hazırladım. Burada eksiklikleriniz yer alıyor. En kısa zamanda tamamlamanız için çağrı yapılıyor. Bologna süreci yükseköğretim sistemimizin sürekli iyileşmesine yönelik bir araç. 2014 ve sonrasında da Avrupa Birliği ile ve kendi başımıza olmak üzere çalışmalara devam edeceğiz" şeklinde konuştu. 

Gelecekte üç temel meselenin öne çıktığını vurgulayan Çetinsaya, şunları söyledi: 

"Birisi, niceliksel büyümeyi, nitelikli büyümeye dönüştürmektir. İkincisi, doktora eğitimimiz hem niceliksel hem niteliksel olarak geliştirmektir. Mevcut doktora sayımızı iki katına çıkartarak kalitesini artırmaktır. Üçüncüsü de uluslararasılaşma meselesidir. Artık akademik branşlarda, ana bilim dallarında, bilim dallarında da envanter ve iyileştirme çalışmalarına başlamamız lazım. Özlük hakları meselesi konusunda çabalarımız devam etmelidir. Bu konudaki çabalarımı artırarak devam ettiriyorum. Önümüzdeki günlerde bu konuda somut bir takım adımlara daha fazlasıyla girişeceğiz." 

Çetinsaya, 6 Kasım'da YÖK'ün kuruluşu dolayısıyla 9 maddeden oluşan Akademik Özgürlük Bildirgesi yayımladığını anımsatarak, "Akademik özgürlüklerin, bizim için ne kadar önemli olduğunun altını çiziyorum. Bugünün Türkiye'sinde üniversite sistemimizin, üniversitelerimizin ve bilimin ilerlemesi için bazı şeyler lazım. Birisi doğru fiziki mekanlar, diğeri hepimizin bu ülkede rahatça yaşayabileceği akademik özlük haklarıdır. Bize akademik özgürlükler hava ve su kadar lazımdır. Bundan geri adım atamayız" diye konuştu. 

Öte yandan Çetinsaya'nın konuşması sırasında bir grup öğrenci, YÖK'ü protesto etti. Çetinsaya'nın bulunduğu salona girmek isteyen öğrencilere, üniversitenin özel güvenlik ekipleri izin vermedi.