'Bir iki yıl yüksek büyüme olmaz enflasyonun düşmesi imkansız'

ANKARA - Hükümet, tek haneli enflasyon hedefinin ardından büyüme hedefinde de çıtayı düşürdü. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, geçtiğimiz yıl ABD'de mortgage krizi ile patlak veren ve piyasaları etkisi altına alan krizin etkisinin devam edeceğini ve önümüzdeki bir iki yıl yüksek oranlı bir büyümenin gerçekleşemeyeceğini söyledi. 2008 yılı Ocak-Mayıs dönemi bütçe gerçekleşmelerine ilişkin dün basın toplantısı düzenleyen Bakan Unakıtan, geçen yılın mayıs ayında 2 milyar 36 milyon YTL olan bütçe fazlasının bu yıl 3 milyar 388 milyon YTL'ye yükseldiğini açıkladı. Geçen yıl ocak-mayıs döneminde 3 milyar 344 milyon dolar olan bütçe açığı bu yıl aynı dönemde 2 milyar 60 milyon YTL'ye geriledi. Bütçe gelişmelerinin yanı sıra toplantıda ekonomide makro ve mikro gelişmelere değinen Unakıtan, "Dışarıdaki belirsizliklerin yanı sıra içerdeki siyasi gelişmeler nedeni ile yavaşlama sürecine giriliyor. Birkaç yıl yüksek büyüme olmayacak" dedi. Büyümede umutsuz konuşan Unakıtan, enflasyona ilişkin ise, "Enflasyonun düşmesi imkansız hale geldi. Bırakın düşmeyi artmaya başladı" dedi. Ayrıca Unakıtan, hükümetin üretimi artıracak yönde olan altyapı yatırımlarına ayırdığı kaynağın bütçe disiplinini bozmayacağını dile getirirken, mali disipline devam edileceğini ve sıkı para politikasına destek vereceklerini ifade etti. Öte yandan Unakıtan, dış piyasalardaki dalgalanma ve iç piyasalarda siyasi gelişmelerin etkisi ile ateşi yükselen faiz oranlarının düşürülmesinin reçetesini mali disiplinin sıkılaştırılması, belirsizliklerin azaltılması ve enflasyonun aşağı çekilmesi olarak açıkladı. Halk Bankası'nın stratejisi belirlenecek Özelleştirmeler hakkında bilgi veren Unakıtan, Türkiye'nin şans oyunlarının işletme hakkı devri sürecinin bu ay başlayacağını, Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ'nin Özelleştirilmesine dönük çalışmaların da bu yıl sonuna bitirilmesinin öngörüldüğünü belirtirken, Halk Bankası'nın kamu hissesinin özelleştirilmesi stratejisinin önümüzdeki haftalarda belirleneceğini açıkladı. Türkiye'nin son 3 yılda 52 milyar dolara yakın doğrudan yabancı sermaye çektiğini anımsatan Unakıtan, ancak son dönemdeki belirsizlikler nedeniyle bu yıl iyimser tahminle 14-17 milyar dolar arasında bir yabancı sermaye beklediklerini söyledi. 'Ah bir de siyasi istikrar sağlansa' Son dönemde yaşanan siyasi gelişmelerin ve petrol fiyatlarının varili 140 dolara kadar tırmanmasının ekonomiyi etkisine değinenen Unakıtan, "Ah bir de siyasi istikrar sağlansa. Var ya önümüzde kimse duramaz. Ama ne yapalım. Türk milleti her şeyin üstesinden gelir. Türkiye ekonomisi güçlendiği için hafif bulutlu devam ediyoruz. Yoksa toz duman olurdu. Türkiye ve ekonomi, belirsizliklere sürüklenmemeli" dedi. 1980 öncesi yaşanan petrol krizi dönemi ve Bülent Ecevit başkanlığındaki 57. Hükümet döneminde yaşanan ekonomik krizlere atıfta bulunan Unakıtan, "Maliye politikası öngörülebilir olursa, o ülkenin itibarı artar. Eskiden, akşam yatıyorsan, sabah başka bir ekonomi ile karşılaşıyorsun. Türkiye ekonomisi için ileri geri konuşanlara hatırlatıyorum. Bir Anayasa kitabı fırlatılınca ekonomi battı. Şimdi bir değil, üç kriz oluyor da ülke ekonomisi en iyi şekilde atlatıyor. Anayasa Mahkemesi böyle bir karar da vermemişti. Kitap, kitap... O kitap kaç Türkiye'yi götürdü. Mukayese yapın, bugünün kıymetini bilin" dedi. Unakıtan, enflasyonla mücadeleyi bırakmadıklarını, tek haneli enflasyonun, hatta Avrupa Birliği ülkeleri seviyesinde bir oranı gerçekleştirmenin temel hedefleri olduğunu kaydetti. Unakıtan ekonominin mevcut durumuna yönelik ise şu analizi yaptı: "Türkiye'de enflasyonun düşmesi imkansız hale geldi. Bırakın düşmeyi artmaya başladı. Petrol fiyatı 140 dolar tırmandı. Hesaplanamaz akıl almaz şekilde yükseliyor. Türkiye gibi ülkeler kendi idare ediyor. Fakir ülkelerin durumu fevkalade zor." Türkiye enflasyon ithal eder duruma geldi Unakıtan, global piyasalardaki dalgalanmanın Çin ve Hindistan gibi gelişmiş ülkeleri de etkilediğini dile getirirken, dünyanın her yerinde büyüme ve verimliliğin azaldığının altını çizdi. Türkiye'nin enflasyon ithal eder bir konuma geldiğini, gıda ve enerji fiyatlarının enflasyonu yüzde 70 etkilediğini belirten Unakıtan, Merkez Bankası'nın enflasyon hedefini revize etmesine destek verdi. Unakıtan, "Merkez Bankası gerçekçi bir tutum izledi. Bizde onu takdir ediyoruz" diye konuştu. Üç bakana gazeteciler aracılığıyla 'ek ödenek istemeyin' uyarısı Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, basın mensupları aracılığıyla Ulaştırma Bakanlığı, Enerji Bakanlığı ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığı gibi yatırımcı kuruları ek ödenek istememeleri konusunda uyardı. Bütçenin fazla vermesi nedeniyle bazı kamu kuruluşlarından ilave ödenek talebi geldiğini belirten Unakıtan, "Bütçe Genel Müdürü boyuna telefonlara cevap veriyor, 'Ya sizin bütçeniz fazla vermiş. Bakanım bize şu kadar bir para versin' diyorlar. Bakanlıklar söylüyor bunu, valiler söylüyor, belediye başkanları... Yok böyle bir şey. Para mara yok" diye konuştu. 3 temmuzda enflasyon açıklanınca memura ek zam hesabı yapılacak Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, önümüzdeki dönemde memura enflasyon farkının verileceği müjdesini verdi. Unakıtan, bütçede personel giderlerinin önemli bir kalem tuttuğuna dikkat çekerek "Personele niye zam yapılıyor deniyor. Personelin durumunu iyileştirmek için. Yok efendim sadece yüzde 2 artı 2 vermişiz. Hayır, bakın ne verdik. Şu tazminatı da verdik, bu tazminatı da verdik. Temmuzda da enflasyona göre, Bütçe Genel Müdürlüğü, memurlara verilecek zammı hesaplayacak. Enflasyonun açıklanacağı 3 Temmuz'dan sonra ona göre vereceğiz" dedi. Bütçe mayısta fazla ilk 5 ayda açık verdi Bakan Unakıtan'ın verdiği bilgiye göre, geçen yılın mayıs ayında 2 milyar 36 milyon YTL olan bütçe fazlası bu yılın aynı döneminde yüzde 66,4 oranında artış gösterdi. Mayıs 2008'de bütçe 3 milyar 389 milyon YTL fazla verdi. Geçen ay bütçe giderleri 15 milyar 823 milyon YTL, faiz hariç bütçe giderleri 14 milyar 141 milyon YTL oldu. 19 milyar 212 milyon YTL'lik bütçe gelirinin 16 milyar 902 milyon YTL'sini vergi gelirleri oluşturdu. Faiz dışı fazla ise 5 milyar 70 milyon YTL olarak gerçekleşti. Yılın ilk 5 ayında ise bütçe 2 milyar 60 milyon YTL açık verdi. Ocak-mayıs döneminde bütçe açığı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 38,4 oranında azaldı. Bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre faiz hariç bütçe giderleri yüzde 11, vergi gelirleri yüzde 18,3 oranında arttı. Vergi gelirlerinin yüzde 40,9'u tahsil edildi. Bütçe gerçekleşmeleri Milyon YTL 2007 2008 Artış oranı (yüzde) Yıllık gerçekleşme Ocak-Mayıs Hedef Ocak-Mayıs Gerçekleşme yüzde Gerçekleşme yüzde Mayıs Bütçe gideri 203.501 83.493 41.0 222.553 86.023 38.7 3,0 Faiz hariç giderler 154.769 59.828 38.7 166.553 66.425 39,9 11,0 Faiz giderleri 48,732 23.665 48.6 56.000 19.598 35.0 -17,2 Bütçe gelirleri 189,617 80.150 42.3 204,556 83.962 41,0 4,8 Bütçe dengesi -13,883 -3.334 24,1 -17.997 -2.060 11,4 38,4 Faiz dışı denge 34.848 20.321 58,3 38.003 17.538 46,1 -13,7