'Girdi fiyatlarında kriz fırsatçılığı yapılıyor'

Sercan AKINCI  

İSTANBUL - Darbe girişimi ve ardından ilan edilen OHAL’i fırsat bilenler hammadde fiyatlarını artırma ya da dünya piyasasındaki düşüşleri yansıtmama eğiliminde. Darbe girişiminden hemen sonra iplik fiyatlarına zam gelirken, üretici artışın ABD borsası ve artan talepten kaynaklandığını savunuyor. Tekstil sektörü temsilcileri ise ABD borsasının üstünde bir artış yapıldığı kanaatinde. Plastik sektöründe de durum pek farklı değil. Sektör temsilcileri petrol fiyatlarının 49 dolardan 41 dolar seviyesine inmesine karşın hammadde fiyatlarında düşüş olmadığını söylüyor. 

Dünya’nın sorularını cevaplayan Moda ve Hazır Giyim Federasyonu (MHGF) Başkanı Hüseyin Öztürk, daha önce doların 3 liranın üstüne çıkmasıyla iplik fiyatların yükseldiğini belirterek, “Dolar gevşeyince fiyatlar tekrar eski seviyesine gelmedi. Üstelik dünyada fiyatlar düşüyor. Şimdi içinden geçtiğimiz dönem nedeniyle fiyatlar tekrar artış eğiliminde. Buna fırsat verilmemeli” dedi. 

Hammadde fiyatları yüzde 15 yüksek 

Elyaf fiyatlarının dünyada düşük olmasına karşın Türkiye’de ideal fiyatların yakalanmadığını aktaran Öztürk, içinden geçilen süreçte tüm tedarik zincirlerinin fiyatlarında oynama yapmadan Türkiye ekonomisine destek olması gerektiğini vurguladı. Devletin göstermiş olduğu dirence iş dünyasının da birbirine destek olarak katkı vermesi gerektiğine dikkat çeken Öztürk, “Şu an sektördeki hammadde fiyatları geçen yıla göre yüzde 14-15 daha yüksek. İplik firmaları ABD pamuk borsasındaki artıştan kaynaklı olarak yükselen fiyatları absorbe edebilir ama durumu fırsata çevirip o artışın üstüne bir de yüzde 10- 15 kar koyarak satış yapanlar var. Sadece söylemle değil, fiiliyatta da devletin yanında olmak gerekiyor. Enerji fiyatlarında da yukarı yönlü bir oynamanın olmaması gerekiyor” diye konuştu. 

Destek için ek istihdam önerisi 

MHGF Başkanı Hüseyin Öztürk, fiyat artışları konusunda yaptığı uyarıların ardından bir de istihdam önerisinde bulundu. Kritik süreci aşmak ve ekonomide iyileşmeyi sağlamak adına sanayicilerin bugünkü kapasitelerini mutlaka koruması gerektiğini söyledi. Kapasiteyi dolu dolu kullanmak ve mevcut düzene katkı anlamından sanayicilerin mümkün olduğu kadar ek istihdam sağlaması gerektiğine dikkat çeken Öztürk, “Şehirlerdeki sanayi odası mensubu firmalarımız 1’er kişi bile almış olsa hem işsizliğe katkı hem bugünkü ortama katkısı olacağını düşünüyorum. Vergi mükellefi olan herkesten bahsetmiyorum. Bugün dünyanın hemen her yerinde işsizlik söz konusu bizde de yüzde 10’un üzerinde bir işsizlik var. Ama burada işten çıkarmalar gibi bir şey başlarsa domino taşı gibi çok ciddi etki yaratacak ve telafisi olmayan bir yere gider” şeklinde konuştu.

“Müşterilere anlatmakta zorlanıyoruz”

Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu 3 Temmuz’da varil fi yatı 49 dolar olan petrolün yüzde 16 gerileyerek 41 dolarlara kadar indiğini ifade etti. Buna karşın kendi sektörlerinde herhangi bir indirim görmediklerini kaydeden Eroğlu, şöyle devam etti: “Aynı dönemde polipropilen (PP) ve polietilene (PE) fi yatları değişmedi. Piyasaya verilen alçak yoğunluklu polietilende de ciddi düşüşler mevcut. Bunun arızadan olduğu belirtiliyor. Petrol fi yatları çıkarken, hemen aynı oranlarda plastik hammadde fi yatlarına yansıtılırken; düşerken, hammadde fi yatlarının direkt petrole bağlı olmadığı savunması ile karşı karşıya kalıyoruz. Plastik sektörü olarak müşterilerimize bunu açıklamakta zorlanıyoruz.”

“Artış ABD borsasından ve talepten kaynaklı”

İplik üreticisi Türkmen Grup’un sahibi Cesur Türkmen ise fiyatlardaki yükselmenin fırsatçılıktan değil küresel durumdan kaynaklı olduğunu savundu. ABD’deki pamuk borsasında yaşanan artış nedeniyle fiyatlarda temmuz başından bu yana süren bir artış oldu ğunu kaydeden Türkmen, “Rusya ile işlerin düzelmesi de piyasayı hareketlendirdi. İpliğe olan talep arttı. Biz uzun süredir karsız satış yapıyorduk. Rusya’daki gelişmeyle birlikte bir miktar kar etmeye başladık” dedi.

Fiyat yükselten inceleme altında

Daha önce DÜNYA’nın duyurduğu habere göre de darbe girişiminin ardından ekonomide fi nans ağırlıklı yürütülen terör örgütü incelemelerine mal piyasalarının da eklendiği belirtilmişti. Gümrük ve Ticaret ile Tarım Bakanlığının halkı doğrudan ilgilendiren gıda başta olmak üzere mal piyasalarında terör örgütleri ile ilişkili olup-olmadığına bakıldığı kaydedildi. Özellikle suni fi yat yükselmesine yol açan hareketlerin inceleme konusu yapıldığı belirtildi. Bu şirketlerin faaliyetlerinin ayrıntılı olarak incelenmesi de yapılacak. Bazıları küresel ölçekte hacim oluşturan alımlar yapan şirketlerin faaliyette bulundukları alanlarda işlem yaptıkları mallara yönelik de inceleme yapılacak.