1 trilyon dolarlık yatırıma davet var

İNAN MUTLU

Hindistan Büyükelçisi Sanjay Bhattacharyya, Hindistan'ın önümüzdeki 10 yıllık süreçte 1 trilyon dolarlık altyapı projesi yapacağına dikkat çekerek, "Bu, Türk inşaat firmaları için de fırsattır. Türk firmaları Hindistan'da iş almaya devam ediyor. En son bir Türk firması, Hintli ortağı ile 3 milyar dolarlık bir enerji işi aldı. Yakında açıklanacak" dedi.

Karşılıklı yatırımların hızlanacağını vurgulayan Bhattacharyya, "Türkiye'de yatırım yapmak isteyen Hintli firmaların görüşmeleri devam ediyor. Bu yatırımlar dış ticaret hacmini de artıracak. 10 milyar dolarlık dış ticaret yakalanırsa, sonraki hedef 20 milyar dolar" şeklinde konuştu. Ankara Sohbetleri'nin konuğu olan Büyükelçi Sanjay Bhattacharyya Ankara Temsilcimiz Ferit Parlak'ın sorularını yanıtladı.

 -İki ülke arasında 10 milyar dolarlık ticaret hedefi vardı? Bu gerçekleşebilir mi?

2017'de Başkan Erdoğan'ın Hindistan ziyaretinde 2020'ye kadar 10 milyar dolar hedefi belirlendi. Bu yıl Nisan-Ekim arasına baktığımızda, sadece 5.2 milyar dolar.

Hindistan ve Türkiye'nin geçmişe dayanan kuvvetli ilişkileri var ve amacımız bu ilişkileri daha da güçlendirmek. Türkiye'ye gelmeden önce, Hindistan Başbakanı ikili ilişkilerimize üç temel üzerinden bakıyordu. Siyasi ve güvenlik işbirliği, ekonomik ve bilimsel ilişkiler, kültürel ilişkiler. Benim temel görevim iktisadi ilişkilerin güçlendirilmesi. Başbakanımız aramızdaki ticaretin ve yatırımların çok düşük olduğuna vurgu yaptı. Kendisine, "Sayın Başbakanım, aramızda 7 milyar dolarlık ticaret var" dediğimde, "2.5 trilyon dolar milli geliri olan Hindistan ile yaklaşık 1 trilyon dolar milli geliri olan Türkiye arasında, 7 milyar dolar, nedir ki?" yanıtını aldım. Hindistan ile Türkiye arasındaki ikili ticaret şu anda 7 milyar dolar ve her yıl yaklaşık olarak yüzde 15-20 artıyor.

Liderlerimiz tarafından konulan 10 milyar dolarlık hedef yakalandığında, daha iddialı hedefler belirleyebiliriz. Belki önümüzdeki beş yıl içerisinde 20 milyar dolar hedefi konulabilir. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan Aralık ayı ortasında Hindistan Ticaret Bakanı ile görüşmek için, Hindistan'ı ziyaret etti. Aynı zamanda Ortak İş Konseyi Toplantısı gerçekleştirildi ve yatırımlar ve ikili ticaret ele alındı.

 -Hindistan'da dil eğitimi başta olmak üzere ‘eğitim' çok ileri düzeyde ve yabancı yatırımları da bu sayede çekiyor. Bu alanda Türkiye'de ne gibi fırsatlar var?

Türkiye'nin çok olgun ve komplike bir ekonomisi olduğunu görüyorum. Türkiye son 20-30 yılda çok hızlı büyüdü. Bugün 10 bin dolar civarı kişi başı milli gelire sahip. AB ile görüşmeler sayesinde, düzenlemelerinizi ve standartlarınızı AB ile uyumlu hale getirdiniz. Birçok açıdan Türkiye ekonomisinin farklı bir aşamaya geçmeye hazır olduğunu düşünüyorum. Tabi ki son yıllarda bazı sıkıntılar yaşandı. Bu sıkıntıların geçici olduğuna inanıyorum. Türkiye ve iş dünyası bu sorunlara çözümler bulacaktır.

Hindistan'ın bugün Türkiye'deki yatırımları resmi rakamlara göre 120 milyon dolar civarındadır. Bunun doğru rakam olduğunu düşünmüyorum. Sadece Mahindra'nın yaptığı yatırım dahi bundan çok daha büyük. Küresel Hintli firmaların da üçüncü ülkelerden Türkiye'ye yaptığı yatırımlar da bu rakamın içinde değil. Türkiye'ye gelen bazı yatırımlar Hindistanlı firmaların Avrupa, ABD ya da Körfez bölgesindeki şubelerinden Türkiye'ye geliyor. Dolayısıyla bunlar Hint yatırımları olarak kaydedilmiyor, ancak bizim için bunlar Hint yatırımlarıdır. Bunlar da dikkate alındığında, Türkiye'deki Hint yatırımlarının tutarı 500 milyon doların üzerindedir. Ve bunların en büyüklerinden bazıları otomotiv, eczacılık, kimya sektörlerindedir.

 -İki ülke iş dünyası arasında bir iletişim sıkıntısı var mıdır? Nasıl giderilir?

Evet, bazı iletişim sıkıntılarımız olduğunu düşünüyorum. Bizim hedefimiz bu sıkıntıları ortadan kaldırmaktır. Ortak olarak belirlediğimiz beş anahtar sektör var. Altyapı, otomotiv, tekstil, eczacılık ve teknoloji. İş dünyası insanların bir araya gelip ortak bir plan üzerinde uzlaşması faydalı olacaktır. İstanbul'da Hintli firmalar bir araya gelerek Hindistan İş Forumu'nu kurdular. Bu forum hükümet ve diğer ticaret odaları ile görüşerek bir plan ortaya koyacaklar. Şuanda büyük Hint firmaları ile Türk firmaları arasında kurulan işbirlikleri var. Şişecam gibi firmalar için çok büyük avantajlar var. Mesela Arçelik ve Tata gruba bağlı Voltas arasında. Tata Grup ve diğer bazı gruplar turizm ve otelcilik alanında Türkiye'deki yatırım fırsatlarını değerlendiriyor. Türkiye'deki bankacılık, finans gibi alanlarda kullanılan IT hizmetlerinin bazıları Hintli firmalar tarafından üretiliyor. Hintli IT firmaları Türkiye'de ofis açmaya başlarlarsa, çok daha farklı alanlarda beraber çalışabiliriz. Eczacılık ve ilaç alanında da çok fazla potansiyel var. Yeni nesil biyokimyasallar üzerine çalışan bazı Türk ilaç firmaları ile Hintli firmalar arasında araştırmacı değişim programları uygulanıyor. Hintli firmalar, turizm ve diğer sektörlerin yanında, imalat sanayiine yatırım yapmak ve uzun dönemli kalmak için Türkiye'de fırsatlar arıyorlar.

 -TL'deki değer kaybı, Türkiye'de yatırım için fırsat olur mu?

2018'in ikinci yarısında TL'de yaşanan değer kaybını Hintli firmalar fırsata çevirmeli diye telkinler aldım. Ancak firmalarımız bu tür bir fırsat peşinde değiller. Hintli firmaların Türkiye'ye gelme sebebi, ekonominin temellerinin ve ilişkilerin sağlam olmasıdır.

Bugünlerde Hindistan'da inşaat sektörü gayet hızlı büyüyor. Gelecek 10 yıl içerisinde 1 trilyon dolarlık altyapı yatırımı yapmayı planlıyoruz. Otomotiv ve sektörümüz küresel olarak en hızlı büyüyen sektörlerimizden.

 -Türk müteahhitleri ile yaptığımız görüşmelerde daha önce Hindistan'dan çok iş aldıklarını ancak son zamanda bunun biraz yavaşladığından bahsettiler. Önümüzdeki dönemde yeni fırsatlar çıkabilir mi?

İnşaat alanında son aylarda çok fazla gelişme gösterdik. Haberiniz var mı bilmiyorum, geçtiğimiz aylarda bir Türk inşaat firması Hintli bir firma ile ortak olarak Hindistan'da 3 milyar dolarlık 1560 MW'lık bir hidroelektrik santralinin ihalesini aldı. Şirket henüz açıklanmadı. Bazı Türk firmalar Hindistan'da yol projelerinde çalışıyor. Şu anda iki büyük proje daha Türk firmalara verildi. Biri metro projesi, bir diğeri de büyük bir konut geliştirme projesi. Hindistan'daki Türk inşaat firmaları baya itibarlı ve bilinen firmalar. Diğer bir önerim de Türk firmalarının Hindistan'daki imalat sektörüne yönelmeleridir.

 -Hindistan'da konut açığı var mı?

Çok büyük bir nüfusumuz var. Demin de bahsettim yalnızca altyapı için son on yılda planlanan yatırım miktarı 1 trilyon dolar. Mesela 100 "akıllı kent" inşası projemiz bulunmaktadır. JICA tarafından finanse edilen Delhi-Mumbai sanayi koridoru projesi var. Doğu-Batı arasında da benzer bir proje var ve bu proje de Dünya Bankası tarafından finanse ediliyor. Bu projelerin her birinin maliyeti neredeyse 17-18 milyar dolar. Güney Hindistan'a baktığınızda, çok hızlı gelişen bölgeler var. Geçen yıl son çeyrekte yüzde 8.2 büyüme gerçekleştirdik.