2018'de riskler bu ülkelerde yoğunlaşıyor
MSCI gelişen ülkeler endeksi yılbaşından bu yana yüzde 30'dan fazla yükseldi. Bu piyasalara sermaye akışı son iki yılın en yüksek seviyesinde.
EVRİM KÜÇÜK
Gelişmekte olan piyasalar 2017'de parlak günler geçirdi. Küresel ekonomide senkronize büyüme, gevşek para politikalarının devam etmesi, şirketlerin bu pazarlarda yüksek gelir açıklaması yatırımcının gelişen ülke piyasalarına yönelmesine neden oldu. MSCI gelişen ülkeler endeksi yılbaşından bu yana yüzde 30'dan fazla yükseldi. Bu piyasalara sermaye akışı son iki yılın en yüksek seviyesinde. Gelişen ülke varlıklarının Fed'in faiz artışlarına karşı artık daha dayanıklı olduğu belirtiliyor. Ancak yatırımcılar 2017 iyi geçmesine karşın en ufak bir gelişmenin piyasalarda işlerin kötü gitmesine neden olabileceğini biliyor ve piyasalarda oynaklığı tetikleyebilecek riskleri dikkatle izliyor.
18 gelişmekte olan ülkede seçim var
Gelişen piyasaların son 12 ayda kaydettiği hızlı yükselişe rağmen, bu ülkelerin kredi notları Uluslararası Finans Enstitüsü'nün verilerine göre 2010'dan bu yana en düşük seviyelerde geziyor. S&P'ye göre bu yıl Çin, Güney Afrika ve Türkiye'nin kredi notlarının aşağı çekilmesinin yanında, sadece üçüncü çeyrekte 43 kurumun notu da düşürülürken sadece 16 şirketin notu yükseldi. Reytingler, kredi derecelendirme kuruluşlarının, birçok gelişen ülkenin yüksek borçlarını sürdürülebilirliği konusunda endişeleri olduğuna işaret ediyor. Ülkelerin bütçe ve cari açıklarının 2018'de yatırımcı için sıkıntı oluşturabileceği uyarısı yapılıyor. Ayrıca gelişen ülkelerde yatırım görünümü bozabilecek bir diğer risk de politik gelişmeler. 2018'de 18 gelişmekte olan ülkede seçim yapılacak ve sonuçlar yatırımcının kararları üzerinde etkili olabilir.
Analistlere göre 2018'de yakından takip edilmesi gereken ve piyasalar üzerinde baskı oluşturabilecek gelişmekte olan ülkelerin bazıları şöyle:
■ RUSYA: Başkan Vladimir Putin'in mart ayında yapılacak seçimlerden zaferle çıkacağına kesin gözüyle bakılıyor fakat Rusya'nın Batı ile ilişkileri bozulmuş durumda, ABD'nin yaptırımları ülkenin borçlarını kapsayacak kadar genişletildi. Yabancıların Rus tahvillerini elden çıkarabileceği belirtilirken, Bank of America Merrill Lynch, bu olayı 2018'in potansiyel şoklarından biri olarak görüyor. Bunun gerçekleşmesi halinde rublenin değerinde sert gerileme öngörülüyor.
■ MEKSİKA: Temmuz ayındaki seçimlerde sol kanattaki Andres Manuel Lopez Obrador'ın iktidara gelmesi bekleniyor. 'Irkçı, hegemonyacı' baskıları kabul etmeyeceğini söyleyen Obrador döneminde, NAFTA yüzünden Trump ile bozulan ilişkilerin daha da kötüleşmesinden endişe ediliyor. Meksika ihracatının yüzde 80'ini ABD'ye yapıyor. Meksika Pezosu'nun ve tahvillerinin 2018'De daha fazla baskı hissedeceği uyarısı yapılıyor.
■ VENEZUELA: Petrol zengini Güney Amerika ülkesini 2018'de zor günler bekliyor. 60 milyar dolarlık borcunu yapılandırmayı çalıştı ancak geri ödemelerini sürdürüyor. Ülkenin petrol ihracatının yüzde 90'ını yapan enerji şirketi PDSVA'nın üretiminde önemli bir kayıp var. Üretimin daha da düşmesi halinde Caracas'ın ifl as bayrağı çekeceği kaygısı hakim. Analistler yakında bir dönemde borçları yapılandırılmasında önemli bir adım atılmasını beklemiyor.
■ GÜNEY AFRİKA: İktidardaki ANC'nin başına gelen işadamı Cyril Ramaphosa'nın ülkenin bir sonraki başkanı olmasına kesin gözüyle bakılıyor. 2018, Ramaphosa'nın ekonomiyi canlandırmak, istihdam yaratmak, bütçedeki delikleri kapatmak amacıyla atacağı hamleler açısından önemli. Moody's ülkenin notunu çöplük seviyesine indirebilir. Bu da randın değer kaybetmesi, milyarlarca doların ülkeden çıkması anlamına geliyor.
■ UKRAYNA: IMF'den 8.4 milyar dolar kredi aldı ancak taksitlerin devamı ülkenin reformlarına bağlı. Emeklilik sistemi ve kumu kuruluşlarının yapılandırılmasının durma noktasına gelmesi kreditör Batı ülkelerinin tepkisini çekiyor. Morgan Stanley, IMF Programı sona ermeden önce Ukrayna'nın reformlara bağlı olduğunu göstermesi açısından 2018'ın son bir sınav olacağını belirtiyor.
■ LÜBNAN: Mayıs ayında neredeyse son 10 yılın ilk yasama seçimleri yapılacak. Suni Suudi Arabistan ve Şii İran arasında kalan Lübnan'da seçimlerin siyasi sonuçları dikkatle izlenecek. Körfez ülkelerinden gelen işçi dövizlerine bağımlı bir ekonomisi olan Lübnan, Riyad'ın ekonomik yaptırımlarına maruz kalırsa ciddi bir sıkıntıya düşebilir. Bu da dinar- dolar bandı üzerinde baskı yaratabilir. Ülkenin büyük cari açığı da analistlere göre endişe kaynağı.
En büyük fırsatlar Asya ülkelerinde
MSCI endeksine göre gelişmekte olan piyasalar iki yıldır gelişmiş ülke piyasalarından daha iyi kazandırıyor. Yatırımcı da bu kazançlarını nasıl devam ettirebileceğini merak ediyor. Templeten Gelişen Piyasalar Grubu'nun 2018 görünümü raporuna göre Asya, gelişmekte olan piyasalar içinde 'en heyecan verici' bölge. Raporda, Çin'den Güney Kore, Hindistan'dan Tayvan ve Endonezya'ya kadar birçok ülkenin fırsatlar sunduğu belirtiliyor. Latin Amerika'da ise reformlara ağırlık veren Brezilya ve Arjantin yatırım yapılabilecek ülkeler arasında gösteriliyor. Templeton analistleri Afrika ve diğer kıtalardaki 'sınır piyasaların da' fırsatlar barındırdığını söylüyor ancak bu piyasaların özellikle gelecek beş yıllık süre zarfında uzun vadeli yatırımlar olarak değerlendirilmesini tavsiye ediyor.