2019 yenilikleriyle geldi

CANAN SAKARYA

Yeni yılla birlikte pek çok yeni düzenleme hayatımıza girecek. Bugünden itibaren özellikle yargının hızlanmasını sağlanacak bir dizi yeni uygulama dikkat çekerken, ‘yargıda hedef süre’ uygulamasına geçilecek.

Çevrenin korunması amacıyla atılacak en önemli adımlardan olan alışveriş poşetlerinin 25 kuruştan satılması uygulaması yeni yılla birlikte başlayacak. İşçi ve işveren uyuşmazlıkları bakımından ‘dava şartı’ olarak uygulanan arabuluculuk, bugünden itibaren, ticari alacak ve tazminata ilişkin ticari uyuşmazlıklarda da uygulanacak. 3 yıl iş kazası yaşanmayan iş yerleri için 2021 yılı sonuna kadar verilecek teşvik de yeni yılla birlikte uygulamaya girecek. Bugünden itibaren hayatımıza girecek yenilikler özetle şöyle:

Ticari alacak davalarında arabuluculuk

İşçi ve işveren uyuşmazlıkları bakımından ‘dava şartı’ olarak uygulanan arabuluculuk, 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren, ticari alacak ve tazminata ilişkin ticari uyuşmazlıklarda da uygulanacak. Ticari alacaklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması, dava şartı olacak. Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren altı hafta içinde sonuçlandırılacak. Bu süre zorunlu hallerde arabulucu tarafından en fazla iki hafta uzatılabilecek. Bu uygulama ile ticari uyuşmazlıkların kısa sürede sonuçlanması, iş dünyasında alacakla ilgili süreçlerin hızlandırılması amaçlanıyor.

Yargıda hedef süre uygulamasına geçilecek

Adalet Bakanlığı tarafından başlatılan “Yargıda Hedef Süre” uygulamasıyla ilk kez dava ve soruşturmalara ilişkin belirlenen süreler bugünden itibaren taraflara bildirilecek. Yargıya olan güveni güçlendirmek, mahkeme ve savcılıkların verimliliğini artırarak tarafların davaların ve soruşturmaların ne zaman sonuçlandırılacağını öngörmelerini sağlamak amacıyla yeni adli yılın başladığı 3 Eylül 2018’den itibaren adliyelerde ‘Yargıda Hedef Süre’ uygulaması başlatıldı. Geçen 4 aylık sürede hedef sürelerin yargı makamlarına iletilmesi, uygulamanın sorunsuz şekilde hayata geçirilmesi çalışmaları yapıldı. Böylece, dava ve soruşturmalara yönelik belirlenen hedef sürelerin bugünden itibaren taraflara bildirilmesi için gerçekleştirdiği çalışmalar tamamlandı. Bugünden itibaren de hedef süreler, aralarında davalıların, davacıların, şikayetçilerin, suçtan zarar görenlerin bulunduğu taraflara soruşturma ve kovuşturma aşamalarında hazırlanan belgelerle bildirilecek.

Tebligatta elektronik dönem başlıyor

Aralarında bakanlıkların, mahalli idarelerin de bulunduğu kamu kurum ve kuruluşlarına, kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların bağlı ortaklıkları, müessese ve işletmelerine, sermayesinin yüzde 50’sinden fazlası kamuya ait diğer ortaklıklara tebligatlar bugünden itibaren elektronik yolla yapılacak. Aralarında mahkemelerin de bulunduğu tebligat çıkarmaya yetkili mercilerin, tebligatları belirlenen gerçek ve tüzel kişilere elektronik ortamda göndermeleri zorunlu olacak. Tebligatların, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşlarına, kanunla kurulanlar dahil olmak üzere tüm özel hukuk tüzel kişilerine, noterlere, avukatlara, sicile kayıtlı arabuluculara, bilirkişilere de elektronik ortamda yapılması zorunlu olacak. Bunların dışında kalan gerçek ve tüzel kişilere, talepleri halinde elektronik tebligat adresi verilecek. Elektronik tebligat adresi almak için başvurular PTT’ye yapılacak. PTT, başvurunun yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde elektronik tebligat adresini, gerçek kişiler için kimlik bilgilerini, tüzel kişiler için ise tabi oldukları sistem bilgilerini esas almak suretiyle tek ve benzersiz olacak şekilde oluşturacak ve Ulusal Elektronik Tebligat Sistemine (UETS) kaydedecek.

TARSİM teminatlarının kapsamı genişleyecek

Bugünden itibaren Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) teminatlarının kapsamı genişletilerek, ilçe bazlı kuraklık verim sigortasıyla kuru tarım alanlarında yetiştirilen nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimekle bu ürünlerin sertifikalı tohumlukları kuraklık, don, sıcak, rüzgar, sıcak hava dalgası, aşırı nem ve yağış risklerinden kaynaklı verim azalışları teminat kapsamında değerlendirilecek.

 -Yapı denetiminde değişiklik

18 Mayıs’ta Resmi Gazete’de yayınlanan ve bugün yürürlüğe girecek olan yeni Yapı Denetim Yasasıyla birlikte inşaat firmalarının çalışacağı yapı denetim şirketlerini artık Çevre ve Şehircilik Bakanlığı elektronik ortamda kurayla atayacak. Yapı denetim şirketi müşteri bulmak zorunda kalmayacak. Değişiklik çerçevesinde bugünden itibaren hangi yapıda, hangi yapı denetim kuruluşunun görev alacağı elektronik sistemle rastgele belirlenecek.

 -İnternette Adil Kullanım Kotası kalkıyor

İnternet kullanımı sırasında yoğun veri trafiğinden etkilenilmemesi için uygulanan Adil Kullanım Kotası yeni yılla birlikte kalkıyor. Adli kullanım kotası dahilinde, kullanıcılar belirli bir limite kadar indirme işlemi uygulayabilir. İzin verilen limitleri dolduğunda ise internet hızında düşüş yaşanıyor.

 -Alışveriş poşetleri artık parayla satılacak

Plastik poşetten kaynaklanan çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla bugünden itibaren plastik poşetler satış noktalarında kullanıcıya veya tüketiciye ücret karşılığı verilecek. Uygulanacak taban ücret 25 kuruştan az olmamak üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından oluşturulacak komisyon aracılığıyla belirlenecek ve her yıl için güncellenecek. Kurala uymayanlara metrekare büyüklüğüne göre hesaplanacak tutarda para cezası verilecek.

 -3 yıl iş kazası yaşanmayan iş yerine destek

3 yıl içinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen, 10’dan fazla çalışanı olan ve çok tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde; çalışan başına ödenmekte olan işsizlik sigorta prim oranının yüzde 2’den yüzde 1’e düşürülmesine ilişkin işveren desteği de bugünden itibaren de uygulamaya konulacak. Söz konusu teşvikten 2 milyondan fazla çalışanın bulunduğu 54 bin iş yerinin faydalanması bekleniyor. 3 yıl iş kazası yaşanmayan iş yerleri 2021 yılı sonuna kadar bu teşvikten yararlanacak.