9 kent, bütçeye aldığından daha fazla gelir sağladı
Türkiye'de bütçeden aldığından daha fazla bütçe geliri veren il sayısı 9'da kaldı, 72 il ise bütçeye katkısından fazla alıyor.
Mehmet KAYA
ANKARA - Maliye Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'de bütçeden aldığından daha fazla bütçe geliri veren il sayısı 9'da kaldı. 2014 yılında 11 il fazla verirken, 2016 sonu ve 2017 Ocak-Mayıs döneminde bu sayı geriledi. Türkiye genelinde iller bazında gelirlerin giderleri karşılama oranı yüzde 95'ler seviyesinde seyretti. Antalya ve Kırıkkale 2014'te fazla verirken ilerleyen yıllarda açık vermeye başladılar. Turizmdeki düzelme nedeniyle Antalya'nın 2017 sonunda yine fazlaya geçmesi muhtemel. Yine de 81 ilin büyük bir kısmını bütçeden aldığından daha az katkı veriyor olması dikkat çekici. 2016 ve 2017 Ocak Mayıs döneminde bütçeye en fazla katkıyı veren iller ise yüzde 1156 ile Kocaeli, yüzde 806 ile İstanbul, yüzde 437 ile İzmir oldu. Yüzde 226 giderini karşılama oranıyla Tekirdağ da dikkat çeken il durumunda. Bütçeye sağladığı gelirin aldığı paya karşılık en düşük olan iller doğu ve güneydoğu illeri oldu. 4 ilde, gelirlerin giderleri karşılama oranı yüzde 10'un altında gerçekleşti.
Antalya, 2014 sonunda yüzde 130,4 ile Ankara'nın da önündeyken, 2015 yılında da yüzde 110,2 oranına ulaştı. Ancak Rusya krizi ve Avrupa ülkeleri ile yaşanan sorunlar nedeniyle turizm kaybı ortaya çıkınca 2016'da bütçeden aldığı paydan daha düşük gelir vermeye başladı. 2016'da 96,7 seviyesine gerileyen Antalya, 2017 Ocak-Mayıs döneminde ise 97,8 seviyesine geldi. Bu yılın sonunda tekrar fazla vermesi olası görünüyor. Geriye düşen bir başka il ise Kırıkkale oldu. 2014'te gelirlerin giderleri karşılama oranı yüzde 11,2 seviyesindeyken, ilerleyen yıllarda 100'ün altına düştü. Hatta 2016 yılında yüzde 26,5, 2017 Mayıs ayı sonunda ise yüzde 27,2'ye geriledi.
Bütçeden aldığı paydan daha düşük bütçe geliri üreten 72 şehirde, en düşük karşılama oranları doğu ve güneydoğu illerinde oldu. İç Anadolu bölgesindeki illerin de düşük seviyeleri dikkat çekti. En düşük karşılama oranı Hâkkari'de gözlendi. Hâkkari'nin karşılama oranı yüzde 5'ler seviyesinde kaldı. İller arasında 4'ü yüzde 10'un altında olmak üzere 12 ilin bütçe giderlerini karşılama oranı yüzde 20'nin altında kaldı.
Kocaeli SO Başkanı Zeytinoğlu:
Bazı şirket merkezleri il dışında ama yine de başarı sağlanıyor
Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, DÜNYA'ya Türkiye'de bütçeden aldığı payın yüzde 1000'inden fazla katkı veren Kocaeli'nin toplam vergi bakımından Türkiye'de ikinci sırada bulunduğunu hatırlattı. Bütçeden daha fazla pay ayrılması gerektiğini vurgulayan Zeytinoğlu, gerçekte Kocaeli'nde tesisi bulunan 500 dolayında şirketin genel merkezinin il dışında olması nedeniyle vergisini başka illerde yatırdığını hatırlatarak, bu kaydi durum da dikkate alındığında Kocaeli'nin katkısının çok daha yukarılarda olduğunun görüleceğini vurguladı.
Zeytinoğlu, "Odamıza üye 2500 dolayında firmanın yüzde 10'undan fazlası, yaklaşık 270'i yabancı sermayeli. Bu açıdan da başka hiçbir ile benzemiyoruz. Kişi başına 31 bin TL vergi veriliyor. Türkiye ortalamasının 5700 TL olduğu düşünüldüğünde bunun önemi çok daha iyi anlaşılır. Vergi bakamından İstanbul'un arkasında, Ankara ve İzmir'in önündeyiz" dedi.
