92 'birleşmenin' değeri 11 milyar dolar

İSTANBUL - Deloitte Türkiye ve Ekonomist Dergisi işbirliğiyle hazırlanan rapora göre, 2008 yılının ilk yarısında Türkiye'de gerçekleşen 92 birleşme ve satın alma işleminin toplam değeri yaklaşık 11 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Deloitte Türkiye ve Ekonomist Dergisi işbirliği ile hazırlanan "Türkiye'de Birleşme ve Satın Alma İşlemleri 2008 Yarı Yıl Değerlendirmesi" raporu açıklandı.

Yılın ilk yarısında gerçekleşen birleşme ve satın alma işlemlerinin detaylı bir analizini ve yılın ikinci yarısına yönelik değerlendirmeleri ortaya koyan rapora göre, 2008'in ilk altı ayında 92 birleşme ve satın alma işlemi gerçekleşirken bunlardan 52'sinin işlem değeri açıklanmadı.

Rapora göre, söz konusu işlemlerin toplam hacmi 10,1 milyar dolar olurken, değeri açıklanmayan işlemlerin tahmini değerleri de göz önüne alındığında, 2008'in ilk yarısında 11 milyar dolar seviyesinde bir işlem hacmi gerçekleştiği bildirildi. Geçen yılın aynı döneminde toplam 10,5 milyar dolar tutarında işlem gerçekleşirken, 2007 yılında toplam işlem hacmi ise yaklaşık 21 milyar dolar olmuştu.

Raporda ayrıca, yatırımcıların kısa vadede temkinli bir tutum içinde olacakları vurgulanırken, olumsuz seyrini sürdüren küresel piyasalar ve yılın ilk yarısında yaşanan siyasal belirsizlik dolayısıyla kaybedilen zamanın yılın ikinci yarısına ilişkin bazı kaygılara neden olabileceği belirtildi.

İşlem hacminin %75'i yabancı yatırımcılar tarafından yapıldı

Raporda, geçmiş yıllara paralel olarak ve beklentiler doğrultusunda, 2008 yılının ilk yarısındaki yaklaşık 11 milyar dolarlık işlem hacminin yaklaşık yüzde 75'inin yabancı yatırımcılar tarafından yapıldığı bildirildi. Yabancı yatırımcılar arasında Avrupalı yatırımcıların, yabancıların yarattığı toplam işlem hacminin yüzde 80'ini gerçekleştirerek, yine ön sırada yer aldığı ifade edildi.

Rapora göre, küresel finansal piyasalardaki sıkıntının ABD'li yatırımcılar üzerindeki etkisi ilk yarı yıl sonuçlarına da yansıdı. Geçen yıl Türkiye'de 9 adet satın alma yapan ABD'li yatırımcılar, 2008'de ek işlem gerçekleştirirken, raporda yatırımcıların menşeilerinin çeşitliliğinin arttığı, Uzak Doğu, Rusya, Hindistan, İsrail gibi bölgelerden yatırımcıların 2008'de Türkiye'de satın almalar yaptığı belirtildi.

Yılın ilk yarısında gerçekleşen işlemlere bakıldığında, en büyük işlem Tekel Sigara özelleştirmesi olurken, ilk altı ayda enerji ve tütün sektörlerindeki özelleştirmeler, bu iki sektörü işlem hacmine göre sektörel sıralamada ilk sıralara taşıdı.

Raporda, ilk yarı yılda gerçekleşen ilk üç işlemin toplam hacminin yüzde 45'ini oluşturduğu, finansal hizmetler, enerji, perakende, tütün, çimento ve sağlık gibi sektörlerde gerçekleşen en büyük 10 işlemin ise, toplam işlem hacminin yüzde 75'ine denk geldiği kaydedildi.

En hareketli sektörler

Raporun sonuçlarına göre, 2008 yılının ilk yarısında en fazla birleşme ve satın alma hareketi, finansal hizmetler, gıda, medya, hizmet, enerji, perakende ve sağlık sektörlerinde görüldü. Sigorta sektöründe gerçekleşen birçok işlem ile finansal hizmetler, bu yılın ilk yarısında da, son yıllarda olduğu gibi işlem adedi açısından en hareketli sektör olarak ortaya çıkarken, enerji sektöründeki işlem hacmi, yıllardan sonra ilk kez finansal hizmetler sektöründeki hacmi aştı.

Rapora göre, finansal yatırımcıların gerçekleştirdiği 18 işlemin toplam büyüklüğü yaklaşık 4,2 milyar dolar ile ilk altı aydaki toplam işlem hacminin yaklaşık yüzde 38'ini oluşturdu. Ayrıca, ilk altı aydaki söz konusu tutarın, 2007 yılında tüm yılda finansal yatırımcılar tarafından gerçekleştirilen toplam işlem hacminin 1,5 katından da fazla olduğu belirtildi.

İkinci yarıyıl beklentileri

Raporda, 2008 yılı toplam işlem hacminin yaklaşık 16-17 milyar dolar aralığında olacağı tahmin ediliyor. Gözlerini gelişmiş piyasalardan, gelişmekte olan piyasalara çeviren özel sermaye fonlarının, Türkiye'yi yatırım yapılacak önemli bir ülke olarak görmelerinden dolayı, yılın ikinci yarısında da, daha küçük hacimli de olsa, satın almalarına devam edecekleri öngörülüyor.

Raporda, makroekonomik göstergelerdeki olumsuz sinyaller, küresel finansal piyasalardaki sıkıntılar ve iktidar partisinin kapatılmasına yönelik davanın yarattığı tedirginlik göz önüne alınarak, yatırımcıların yatırım kararlarında daha temkinli davranacakları ve bunun da yılın ikinci yarısındaki işlem sayısına yansıyacağı tahmin ediliyor. Ancak, bazı büyük çaplı şirket satışları ve özelleştirme işlemlerinin etkisiyle, yılın genelindeki toplam işlem hacminin yine de kayda değer bir seviyede olacağı ifade ediliyor.

Deloitte Türkiye Kurumsal Finansman Ortağı Başak Vardar, konuya ilişkin değerlendirmesinde, global piyasalardaki çalkantıların yılın ilk yarısında Türkiye'deki birleşme ve satın almaları etkilememiş gözüktüğünü ifade etti.

Türkiye'nin, büyüme potansiyeli ile hala yatırımcılar için uzun vadede önemli bir pazar olduğuna dikkat çeken Vardar, şunları kaydetti:

"Ancak, global finansal piyasalarda yaşananların ve iç politik gelişmelerin yarattığı belirsizliğin ve zaman kaybının etkileri, önümüzdeki on iki ayda hem işlem sayısına hem de değerlemelere yansıyacaktır; yatırımcılar bu dönemde yatırım kararı alırken daha temkinli olacaktır. Yine de, bazı büyük çaplı işlemler ve özelleştirmeler bu yılın işlem hacmini belli bir seviyeye taşıyacaktır."