Avrupalılardan Türk firmalarına Rusya teklifi
Büyükekşi, "Avrupa'dan bir çok firma şu anda Türk firmalarını arayıp, 'Biz Rusya'ya mal satamıyoruz, sizin üzerinden satabilir miyiz?' teklifleri sunuyor. Bizim firmalarımız bunu sürdürülebilir olmadığı için kabul etmiyor" dedi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, "TİM, 2014 4. Çeyrek Gerçekleşme ve 2015 1. Çeyrek Beklenti Anketi"nin açıklandığı toplantı sonrası basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Yunanistan'da seçimi kazanan SYRIZA'nın lideri Aleksis Çipras'ın ekonomide uygulamayı düşündüğü korumacı tedbirlerin Türkiye'ye yansımasının olup olmayacağı sorusu karşısında Büyükekşi, öncelikle politikaların ne olacağının görülmesi gerektiğini dile getirdi.
Herhangi bir değerlendirmede bulunmak için erken olduğunu söyleyen Büyükekşi, "Şu an da Yunanistan bizim en çok ihracat yaptığımız ülkeler sıralamasında değil. O yüzden olumlu ya da olumsuz bir etkisi olacağını düşünmüyorum. Eğer korumacılık yaparsa bizim ülkemiz de o ülkelere karşı önlem alır" değerlendirmesini yaptı.
Büyükekşi, ihracat rakamlarına bakıldığında Rusya'ya yapılan ihracatta kayıp yaşanmasına rağmen, ankette ihracatçının Rusya'yı hedef pazarlar arasında görmesine ilişkin şu açıklamayı yaptı:
"Rusya'ya olan ihracatımızda geçen sene 1 milyar 75 milyon dolar gerileme var, bu da yüzde 15'lik bir düşüşe tekabül ediyor. Burada madalyonun görünmeyen yüzü var. Türkiye'den bir çok ürün Laleli pazarından, Zeytinburnu'ndan Rusya'ya ayrıca gidiyor. Bu rakamlar hatırı sayılır rakamlar, bunlar Merkez Bankası kayıtlarında gözüküyor. İhracatçılar orada büyük bir pazar var, ona bakıyorlar. Yani ihracatçıda orada nasıl yapılanılacağına ilişkin bir çalışma var. İki ülke arasında yaşanan olumlu siyasi ve ekonomik gelişmeler de ihracatçının oraya yönlenmesini sağlıyor. AB'nin 2014 sonuna doğru Rusya'ya yönelik aldığı kararda Türkiye bunun dışındaydı. Şu an bir çok firma Rusya'yı buradan dolayı kendine hedef alıyor. Avrupa'dan bir çok firma şu anda Türk firmalarını arayıp, 'Biz Rusya'ya mal satamıyoruz, sizin üzerinden satabilir miyiz?' teklifleri sunuyor. Bizim firmalarımız bunu sürdürülebilir olmadığı için kabul etmiyor. Bütün sektörler bu yüzden Rusya'yla ilgili bir beklenti içinde..."
Mehmet Büyükekşi, Euro Bölgesi'nde yaşanan parasal genişleme ve bunun getireceği düşük parite dengesinin ihracatçıya yansıması sorusunu ise şöyle yanıtladı:
"Bu durum iki tarafı keskin bir bıçak. Bir yandan talep artacak diğer yandan da özellikle hammaddesini avro cinsinden değil dolar cinsinden temin eden ülkeler açısından pariteden dolayı sıkıntı olacak. Bizim yapmamız gereken iki şey var. Birincisi pazar payını muhafaza etmek, ikincisi de lojistik imkanları iyi kullanabilmek. Şu an da AB'ye en çok ihracat yaptığımız ağırlıklı sektörler hazır-giyim ve otomotiv sektörü. Bu sektörlerin verimliğini artırıp maliyetlerini kontrol altına alabilmek önemli."
Bu kapsamda enerji maliyetlerinin aşağı yönlü olmasının önemine de işaret eden Büyükekşi, "Şu an Türkiye'de enerji maliyetlerinde dünyanın en yüksek ülkesi gibi bir durumuz yok artık. Bunun daha aşağı gitmesi, maliyetlerimiz ve rekabet gücümüz açısından önemli. Emtia ve enerji fiyatlarında bir gerileme olursa bizim için avantaj ki bu ilk çeyrekte biraz zor gözüküyor, ikinci üçüncü çeyrekte etkisini gösterir diye düşünüyoruz. Şu an ihracatımıza da baktığımızda pariteden kaynaklanan yansımayı görebiliyoruz. Büyük ihtimalle ihracat rakamımız ocak ayında düşecek, göstergeler onu gösteriyor" diye konuştu.
"Dolarla mal satacak pazar bulunması önemli"
Büyükekşi, yeni pazarlara ihtiyaç olduğunun altını çizerek, özellikle dolarla mal satacak pazar bulunmasının önemine işaret etti.
TİM Başkanı Büyükekşi, Borsa İstanbul ile yaptıkları işbirliği kapsamında, ihracatçı firmaların Borsa'ya kote olması için gerekli çalışmaların yürütüleceği bilgisini vererek, ilk bin ihracatçı firma arasında şu an borsaya açık 69 firmanın sayısının yıl içinde artırılması için çalışacaklarını söyledi.
Döviz kuru beklentisinin sorulması üzerine Büyükekşi, "Yıl sonunda dolarda 2,40, paritede de 1,15 bekliyorum" öngörüsünü paylaştı.
Mehmet Büyükekşi, Türkiye-İran Tercihli Ticaret Anlaşması'nın etkilerinin asıl bundan sonra görüleceğini belirterek, "İran'la aramızdaki lojistikle ilgili sıkıntıları da aştıktan sonra, İran'la olan ticaretimizin artacağını düşünüyorum" dedi.
"Enerji fiyatlarında yaşanan düşüş sanayiciye yansıtılmalı"
Brend petrolde yaşanan düşüşün bir şekilde sanayiciye yansıtılması gerektiğini ifade eden Büyükekşi, burada bir takım küçük düşüşler yaşanmasına karşın bu düşüşlerin ihracatçının rekabet gücüne pozitif katkı sağlaması açısından yetersiz olduğunu söyledi.
Büyükekşi, yüzde 8'lik enflasyon rakamının, 2015 yılında en az yüzde 8-10 arasında işçilik maliyetlerine yansıması olacağını belirterek, sözlerini, "En azından bunu enerji ve emtia fiyatları ile dengeleyebilirsek, rekabet gücümüzü sürdürebilmek açısından bizim için avantaj olur. Bütçe rakamlarında konulan fiyat, şu an gelinen fiyata bakıldığında çok daha yüksek. Bu yüzden burada bir iyileştirme olması gerektiğini düşünüyoruz" diye tamamladı.