Bazı ülkeler Türk kontrata soğuk bakınca ihracat hedefi hayal oldu

Gemi ve yat ihracatı düşüşe geçti, 1.5 milyar dolarlık yılsonu ihracat hedefi hayal oldu. Geçtiğimiz yıl 1.3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren gemi inşacılar yılsonununda bu rakamın altında kalmaktan endişe ediyor. Tersaneciler en önemli pazarlarında büyük kayıplar yaşıyor. Rusya’daki ekonomik gelişmelere paralel bu pazarda sıkıntı büyük. Türkiye’nin siyasi politikaları nedeniyle Kuzey Afrika ülkelerinin Türk şirketlerle iş yapmaktan kaçındığı belirtiliyor. Sektörün en önemli pazarı Norveç’te de yavaşlama var, çünkü düşen petrol fiyatları ‘off shore’a talebi azalttı, sektöre yönelik gemi siparişleri hız kesti. Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği Başkanı Başaran Bayrak, alternatif pazar arayışlarına giren sektörün başta ABD olmak üzere yurtdışı pazarlama faaliyetlerini artırdığını söyledi. 

Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) açıkladığı temmuz ayı ihracat verilerine göre, 2015’in ilk yedi ayında gemi ve yat ihracatı yüzde 13.5 azaldı. Geçtiğimiz yıl Ocak-Temmuz aylarında yaklaşık 685 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren sektör, bu yıl ise aynı dönemde 592 milyon dolarda kaldı. Gemi inşacıların toplam ihracattaki payı ise ilk 7 ayda yüzde 0.7 oldu. 2015 başında yılsonu için 1.5 milyar dolar ihracat hedefi konulmuştu. Önemli pazarlarla yaşanan sıkıntılarla düşüşe geçen ihracat, sektörün yılsonu beklentisini de önemli oranda düşürdü. Başaran Bayrak, 2015 sonunda bir önceki yıla oaranla yüzde 5 ila 10 arası düşüş olabileceğini söyledi. 

Yıl içerisinde beklenmedik gelişmeler yaşandığı için hedefi geçen seneki rakamlara revize etmek durumunda kaldıklarını ifade eden Bayrak, “Geçen yıl 1.3 milyar dolar civarında ihracat yapmıştık. Ancak yıl içerisinde beklemediğimiz bir takım gelişmeler oldu. Ülkenin genel ihracatı da zaten bu oranda düştü. Tatil sonrası ekim kasım ve aralık aylarında olağan bir hareketlilik olacak. Bu aylar bizim teslimat aylarımız. Yılsonunda geçen yıla yakın bir rakamda kapatacağımızı umuyorum. Sene sonunda yüzde 5 ila yüzde 10 düşüş olabilir. Ülkenin genel ihracatı ile mukayese ettiğimiz zaman bizim sektör yine de daha stabil” diye konuştu. 

‘Kuzey Afrika’dan çekilmek zorunda kaldık’ 
Önemli pazarlara iş yapamaz hale geldiklerini dile getiren Başaran Bayrak, “Bu çok önemli bir nokta. Kuzey Afrika’dan hemen hemen çekilmek durumunda kaldık. Rusya’nın durumu malum. Norveç bizim en önemli pazarımız olmasına rağmen düşüş var. Petrol fiyatlarının düşmesi, Norveç’in ekonomik gücünü yavaşlattı. İster istemez Norveçli yatırımcılar frene bastı az da olsa. Bunlar dünyanın gerçekleri. Arabistan’da petrol üretim maliyetleri 5-10 doların altında. Norveç’te ise bu oran 30-40 dolar civarında. Dolayısıyla Norveç gibi pazarlar düşüşten çok etkilendi bu da bize yansıdı. Petrol fiyatları düştüğü için off shore pazarındaki karlılık azalıyor. Az verimli yataklar işletilmiyor fiyatlar düşünce. Bu da bu sektöre gemi inşa eden bizleri etkiliyor" diye konuştu . 

Ayrıca Türkiye’nin siyasi politikaları nedeniyle Kuzey Afrika ülkelerinde ticaretin önemli ölçüde gerilere gittiğini vurgulayan Bayrak, "Mısır’la iş yapamıyoruz. Önemli projelere Türk kontratı diye ilgi göstermiyorlar. Cezayir, Fas, Tunus'ta da aynı bakış açısı oluşmaya başladı. Ülkenin siyasi tutumu burada önemli bir rol oynamaya başladı” şeklinde konuştu.

Tersaneciler ABD ve Rusya'ya çıkarma yapacak
Gemi ve yat ihracatında açığı kapatmak için yeni pazar arayışlarını sürdürdüklerini anlatan Başaran Bayrak, halen önemli bir pazarımız olan Avrupa’da niş alanlara odaklanırken ABD gibi yeni pazarlarda pazarlama faaliyetlerini artırdıklarını söyledi. Bayrak, şöyle konuştu: “Bizim hala en iyi olduğumuz ve en şanlı olduğumuz pazarlar Avrupa ve niş pazarlar. Bu konulara yoğunlaşıyoruz. Danimarka, Hollanda gibi Kuzey Avrupa ülkelerine gemi olmasa bile en azından tedarik konusunda gemi ekipmanları konusunda, oralarda şansımız var. Amerika pazarına girebilir miyiz? Kuzey Amerika pazarına girebilir miyiz diye bakıyoruz. Tabii orada mesafe çok uzak o da bizim handikapımız ama sonuçta mesafeden dolayı göz ardı etmiyoruz. Houston’daki fuara iki yıldır katılıyoruz. Önümüzdeki yıl oraya stand da açacağız. Eylül ayı içerisinde St. Petersburg’da bir fuar var. Oraya dönük bir organizasyon yapmaya çalışıyoruz. Oraya bir çıkarma yaparak gemi sanayinin gücünü oarada gösterme arzusundayız. Rusya her ne kadar kötü gitse de şimdi onların işlerinin çok küçük bir kısmını bile karşılayabilsek bizim için çok önemli. Ruysa’yı kenara atmış değiliz. Her ne kadar kriz olsa da Rusya bir dev.”