BDDK'dan Ziraat'in önerisine olumsuz görüş

ANKARA - Ziraat Bankası'nın, "tarımsal kredilerin yeniden yapılandırılmasını ve yasal takip süresinin uzatılmasını" sağlayacak mevzuat değişikliği önerisi, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından uygun bulunmadı. Önerinin uygun bulunup yasal düzenlemeye dönüşmemesi nedeniyle, önceki yıllarda olduğu gibi bundan sonra da kuraklıktan zarar gören çiftçilerin zararları, yine devlet tarafından karşılanacak ve kredi borçları, görev zararı karşılanarak yeniden yapılandırılacak. Edinilen bilgiye göre, kuraklık gibi doğal şartların ağırlaştığı durumlarda, çiftçinin kredi borcunu ödemede sorun yaşaması halinde, çıkarılan bakanlar kurulu kararları ile kredi borçları yeniden yapılandırılırken, bu yapılandırmadan dolayı Hazine'nin görev zararı ödemesi söz konusu oluyor. Tarım sektörünün doğal şartlara aşırı bağlı olması, sektörde sigorta bilincinin fazla yaygın olmaması, ayrıca sigortanın kapsamının kuraklık gibi yaygın afetleri de kapsamaması nedeniyle, Ziraat Bankası, geçen yıl, sektöre yönelik kredilerin yapılandırılmasını kolaylaştırmak üzere, Karşılıklar Kararnamesi'nde bir değişiklik önerisinde bulundu. Mevcut durumda, bankalar, vadesinde ödenmeyen kredilerde, hemen karşılık ayırıp 90 gün içinde yasal takibe geçerken, Ziraat Bankası'nın önerisiyle tarımsal kredilerde yasal takibe geçme süresi bir yıla kadar uzayabilecekti. Öneri, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) tarafından uygun bulunurken, BDDK'ya iletildi. Ancak, bu önerinin, BDDK tarafından "diğer kredilere örnek olur, ödemeleri etkiler" gerekçesiyle uygun bulunmadığı öğrenildi. Öneri yasal düzenleme haline gelseydi, bankalar, vadesinde tahsil edilemeyen tarımsal nitelikli kredi alacaklarını, tasfiye olunacak alacaklar hesabına almayarak bir yıl süreyle normal kredi hesaplarında izleyebilecekti. Kredilerde hukuki takip başlatılmadığı için de çiftçiler, borçlu olmadıkları diğer bankalardan yeni kredi alabileceklerdi. Yetkililer, düzenlemenin gerçekleşmesi halinde, yaygın afet durumlarında, bakanlar kurulu kararı gerekmeden bankaların bu tür tarımsal kredileri yeniden yapılandırabileceğini, böylece görev zararı uygulamasının da ortadan kalkacağını belirtiyorlardı. Ancak, mevcut durumda, devletin çıkardığı kararnameyle kredi borcu ertelenen çiftçi, kredisi takipte göründüğü için, yeni kredi kullanamayacak. Tarım sektörüne geçen yıl 4 milyar 810 milyon YTL kredi kullandıran Ziraat Bankası, bu yıl 6 milyar YTL hacme ulaşmayı hedefliyor. Bankanın, 2002'de yüzde 11,7 olan takipteki kredilerin oranının geçen yıl yüzde 1,8'e gerilediği, bankacılık sektörü toplamında bu oranın yüzde 16,5'ten yüzde 3,4'e indiği belirtiliyor. Doğu ve Güneydoğu'da çiftçi borçlarını erteleme çalışmaları sürüyor Diğer taraftan Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, Doğu ve Güneydoğu'da kuraklıktan etkilenen 9 ilde çiftçilerin kredi borçlarının bir yıl erteleneceğini açıklamıştı. Bu konuda kararname hazırlanması için çalışmalar sürerken, bunun Hazine'ye maliyetinin en fazla 54 milyon YTL olacağı hesaplanıyor. Kararname kapsamında olması öngörülen 9 ilde, Ziraat Bankası yaklaşık 17 bin çiftçiye 210 milyon YTL; tarım kredi kooperatifleri de 12 bin 600 çiftçiye 67 milyon YTL kredi kullandırdı. Çıkarılacak kararnameden, toplam yaklaşık 280 milyon YTL kredi borcu bulunan 29,6 bin çiftçi yararlanacak. Ancak, kararname ile çiftçi borçlarının hangi şartlarda etkileneceği, yani hangi zarar oranının dikkate alınacağı ve erteleme faizinin ne olacağı henüz netlik kazanmadı.