BES 15 milyon sınırında

Emel YİĞİT

Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) 16 Mart verilerine göre Bireysel Emeklilik Sistemi’nde katılımcı sayısı 14 milyon 827,2 bin kişiye ulaştı. Toplam fon tutarı ise 453,3 milyar lira oldu.

Gönüllü Bireysel Emeklilik Sistemi'nde katılımcı sayısı 8 milyon 28 bin 934 kişi olurken, toplam fon büyüklüğü 364,2 milyar lira oldu. Otomatik Katılımcı Sistemi'nde (OKS) ise katılımcı sayısı 6 milyon 798,2 milyon, toplam fon büyüklüğü 33,8 milyar lira olarak gerçekleşti.

"EYT'liler için verimli bir yatırım aracı olacak"

AgeSA Hayat ve Emeklilik Genel Müdürü Fırat Kuruca bu yıl Bireysel Emeklilik Sistemi’nin 20’nci yılı olduğunu hatırlatıyor. "20 yıl boyunca BES, gösterdiği hızlı büyüme ve fon performansıyla ne kadar güvenilir ve verimli bir tasarruf yöntemi olduğunu kanıtladı" diyen Kuruca, son birkaç yıldır BES tasarruf özelliğinin yanı sıra yatırım kimliği ile de ön plana çıkmaya başladığını vurguluyor.

BES devlet katkısının yüzde 25’ten 30’a çıkartılması ve 18 yaş altının BES’e dahil edilmesi gibi yeni düzenlemelerin hem sektörün hem de AgeSA’nın büyümesini destekleyen gelişmeler olduğunu belirten Kuruca, "Devlet katkısındaki artışın yanı sıra emeklilik fonlarının gösterdiği yüksek performans da BES’in iyi bir tasarruf aracı olduğunu fark edenlerin ilgisini artırdı.

Yeni teşvikler ve düzenlemelerle sistem daha da büyüyeceğini öngörüyoruz. Özellikle son dönemde yaşadığımız afetler, sigortanın ve BES’in ne kadar önemli olduğunu bir kez daha ortaya koydu.

Çok ciddi kayıplar yaşadığımız dönemlerde sektörümüzde her zaman yükseliş yaşandığını belirtmek isterim" diyor. Fırat Kuruca BES'in ülke tasarruflarının büyümesi açısından kritik önem taşıdığını söylüyor.

"Türkiye’de BES pazarı özellikle Avrupa ülkeleri kadar gelişmiş bir konumda değil. Ancak 20 yılda gösterdiği hızlı gelişim ve son yıllarda artan tasarruf bilinci, sektörün ve ülke tasarruflarının gelişimi açısından oldukça umut verici" diyen Kuruca, son düzenlemelerle birlikte EYT’ye hak kazanan vatandaşlar için BES’in verimli bir yatırım aracı olacağını hatırlatıyor.

Kuruca, EYT ile emekli olanların, ister emekli ikramiyeleri ister emekli maaşları ile Bireysel Emeklilik Sistemi’ne dahil olarak yüksek fon getirileri ve yüzde 30 Devlet Katkısı gibi avantajlardan faydalanabileceğini belirtiyor. MetLife Emeklilik ve Hayat Genel Müdürü Deniz Yurtseven, yeni yılda özellikle EYT’nin etkisi ile BES’e olan talebin artacağını söylüyor.

Bu yılın seçim yılı olması nedeniyle kesin bir yorum yapmanın kolay olmadığını ancak tahviller hariç yerli varlıklarımızın yabancı yatırımcılar için cazip seviyelerde olduğunu kaydeden Yurtseven, "Yabancı yatırımcıların da seçim sonrasındaki ekonomi politikalarına göre kararları şekillenecektir. 2002’den başlayan dönemde olduğu gibi yeniden yabancı yatırımlar hızlanırsa Türk eurobondları ve hisse senetlerinin önemli prim potansiyeli olmasını bekleyebiliriz.

Emeklilik fonlarının içeriğine bakınca en ağırlıklı fon türünün altın fonu olduğunu, yüzde 20’den fazla da hisse senetleri portföyü olduğunu görüyoruz. Türk eurobondlarından oluşan fonların BES’deki ağırlığı yüzde 13 seviyesinde ve ortalama getiriye etkisi önemli" diyor.

BES'in 2022 yılını yüksek enflasyon ve düşük sabit getiri oranlarına rağmen hisse senetlerinin performansı ile reel getiri ile kapamayı başardığını hatırlatan Yurtseven, bu yıl nominal olarak geçen yılı yakalamanın zor olsa da enflasyonun üzerinde reel getiri hedefinin son 4 yıldaki gibi yine yakalanacağını belirtiyor.

Yatırımcıların haklarını bilmesi gerekiyor

MetLife Emeklilik ve Hayat Genel Müdürü Deniz Yurtseven

 Yatırımcıların öncelikle sistemin temel özelliklerini ve haklarını bilmeleri gerekir. Örneğin yılda 12 kez fon karması içeriğini değiştirme hakları bulunuyor.

Yatırılan katkı payının yüzde 30’u oranında ödenen müthiş devlet desteğini ve devlet katkısına hak kazanma koşullarını bilmeliler. BES fonlarının piyasa fiyatlarına göre getiriyi yansıttığını, fon payı alım satımlarının piyasa rayiçlerinden yapıldığını bilmeliler. Kendi risk düzeylerine uygun fonları seçmeye dikkat etmeliler ve bu yönde şirketlerin kendilerine sağladığı desteklerden haberdar olmalılar, gerekirse sormalılar.

BES’in ve OKS’nin uzun vadeli birikim sistemi olduğunu, kısa dönemli piyasa belirsizlik ve kriz ortamlarının bile uzun vadeli hedefleri bozmayabileceğini akıllarında tutmalılar. Panikle yanlış hareketlerden kaçınmalılar. Örneğin hisse piyasası belli bir dönemde çok düştü diye bunları satmayı düşünmek yerine belki de risk profili ile uyumlu olmak kaydıyla hisse fon oranını artırmanın krizi fırsata çevirmek olacağını dikkate almalılar.

Tabi ki sistemden emekliliği yaklaşmış olanlarla kısa süre sonra çıkmayı planlayanların fazla riskli fonlardan riski daha düşük fonlara veya riski dengelenmiş bir fon dağılımına geçerek beklemeleri de olası piyasa risklerinden mümkün mertebe kaçınmak için doğru bir yaklaşım olacaktır.

Fon dağılımlarını değiştirirken, risk profiline uygun olarak, piyasası düşmüş olan fonların ağırlığını artırmak, piyasası yükselmiş olan fonların ağırlığını azaltmak yani yeniden dengelemek de uzun vade için mantıklı yapılandırılmış bir strateji olarak benimsenebilir.

Doğru fon seçmek gerekiyor

AgeSA Hayat ve Emeklilik Genel Müdürü Fırat Kuruca

Yatırımcıların yüksek gelir elde etmesi için doğru fon seçimi yapması gerekiyor. Ancak finansal okuryazarlığımız farklı düzeylerde olduğu için doğru fonu seçmemiz zor olabiliyor. Biz de AgeSA olarak FonPro hizmetini bunun için sunuyoruz. FonPro, müşterilerimiz fon yönetimi konusunda “Tavsiye Al”, “Kendin Yönet” ve “Uzmana Bırak” hizmetlerinden birini seçerek yatırımlarını yönetebiliyor.

Sektörde bir ilk olan Uzmana Bırak hizmeti, “Bireysel Emeklilik birikimlerimi nasıl yöneteceğimi bilmiyorum, bir bilen benim yerime yönetsin” diyenlere yönelik bir hizmet. Akportföy iş birliğiyle sunduğumuz bu hizmeti tercih eden müşterilerimizin fonları “fon sepeti fonları”nda otomatize bir şekilde değerlendiriliyor.

Tavsiye Al hizmetimizde, müşterilerimiz AgeSA Mobil’de bulunan testi çözerek veya çağrı merkezimizi arayarak risk profillerine ve beklentilerine uygun fon dağılımı önerilerini alabiliyor. Kendin Yönet hizmetimizde ise müşteriler fon yönetimini ve dağılımını tamamen kendisi yapıyor. Düzenli ve kapsamlı güncel piyasa bilgilendirmeleri sunarak fon yönetimi süreçlerinde kendilerine destek sağlıyoruz.