Çalışan iki kadından birinin sigortası yok

ANKARA - Kayıtdışı istihdam oranının 3.5 puan azalışla yüzde 37.5 düzeyinde gerçekleştiği Şubat 2012'de, Türkiye genelinde istihdam edilen 23 milyon 338 bin kişiden 8 milyon 741 bin kişisinin kayıtdışı olduğu belirlendi. Bu dönemde toplam istihdamın yüzde 29’unu oluşturan 6 milyon 716 bin kadın çalışanın, yüzde 51’inin herhangi bir sosyal güvencesi olmadan çalıştırıldığı tespit edildi. Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK) verilerine  göre, Şubat 2012’de kayıtdışı istihdam oranı geçen yılın aynı dönemine göre 3.5 puan gerilemeyle yüzde 37.5 oldu. Kayıtdışı istihdam oranı, Hanehalkı İşgücü Anketi’nin aylık bazda açıklanmaya başladığı 2005’ten bu yana ilk kez yüzde 37.5 seviyesine geriledi. 2012 yılı Ocak ayında kayıtdışı istihdam oranı yüzde 38.4 düzeyinde gerçekleşmişti. Bu dönemde kayıtdışı istihdam edilen kişi sayısında da gerileme dikkat çekti.

Kayıtdışı istihdam sayısı da geriledi

Şubat’ta istihdam edilen 23 milyon 338 bin kişiden, 8 milyon 741 bininin kayıtdışı istihdam edildiği belirlendi. İstihdam eden kişi sayısının 536 bin kişi arttığı son 1 yıllık dönemde kayıtdışı istihdam eden kişi sayısı 611 bin kişi azaldı. Kayıtdışı istihdam bir önceki aya göre (Ocak) ise 273 bin kişi geriledi. Şubat dönemi itibarıyla değerlendirildiğinde, kayıtdışı istihdam eden kişi sayısı bu düzeyi ile son 3 yılın en düşük seviyesini gördü. 2009 yılı Şubat’ta kayıtdışı istihdam edilen kişi sayısı 8 milyon 70 bin kişi olarak belirlenmişti.

Kadınlarda oran yüzde 51

Şubat döneminde kadınlar arasında kayıtdışılık oranı geçen yılın aynı dönemine göre 5.1 puan azalışla yüzde 51.3’e, erkeklerde 3.1 puan azalışla yüzde 31.9’a geriledi. Şubat itibariyle 6 milyon 716 bin kadın çalışanın 3 milyon 443 binini, erkeklerde ise 16 milyon 621 bin çalışanın 5 milyon 298 binini kayıtdışı çalışanlar oluşturdu. Bir başka ifadeyle, toplam istihdamın yüzde 29’unu oluşturan kadın çalışanlar içinde kayıtdışılık daha yaygın. TÜİK’in verilerine göre kayıtdışı istihdam eden 8 milyon 741 bin kişinin yüzde 40’ını kadınlar oluşturdu.

Şubat itibariyle kendi hesabına çalışan 4 milyon 675 bin kişiden yüzde 64.4’ünü oluşturan 3 milyon 12 bin kişinin kayıtdışı istihdam içinde bulunduğu belirlendi. Ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan toplam 14 milyon 668 bin kişiden yüzde 20.4’ünü oluşturan 2 milyon 991 bin kişisinin kayıt dışı çalıştığı tespit edildi. İşveren olarak faaliyet gösteren 1 milyon 228 bin kişiden yüzde 18.7’sini oluşturan 230 bin kişinin d sosyal güvenlik kaydı bulunmadığı öğrenildi.

Ücretsiz aile işçisi sayısı 2,5 milyon

Kayıt dışı "çalışanlar" içinde en büyük grubu ücretsiz aile işçileri oluşturdu. Büyük bölümü tarım kesiminde bulunan ve standart bir istihdamdan farklı olarak tarım ya da ticaretle uğraşan, ailesine yardım eden bu kişilerin toplam sayısı 2 milyon 766 bin kişi. Bunların yüzde 90.7’sini oluşturan 2 milyon 508 bin kişisinin sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadığı görüldü. Normal bir istihdam olanağı elde edemediği için mevcut konumda yer alan bu kişilerin, ücretsiz aile işçisi şeklinde tanımlanması, Türkiye’deki işsizliğin boyutlarını da olduğundan küçük gösteriyor.

Yüzde 51'i tarımda çalışıyor

Şubat itibarıyla 8 milyon 741 bin kişi düzeyinde gerçekleşen kayıtdışı çalışanların 4 milyon 458 bin kişi ile yüzde 51’ini tarımda, 4 milyon 283 bin kişi ile yüzde 49’unu tarım dışı alanlarda çalışanlar oluşturdu. Tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı Şubat 2011’de yüzde 83.3 iken, bu oran 2012 Şubat’ta yüzde 82.1’e geriledi. Tarım dışı sektörlerde istihdam edenler içinde sosyal güvenlikten yoksun olanların oranı ise 2011 yılı Şubat dönemindeki yüzde 27.3’lük seviyesinden yüzde 23.9’a indi.