Depremzedeye yardıma devlet madalyalı teşvik

Levent AKBAY

Deprem, sel gibi afetlerin önlenmesi ve zararların giderilmesinde üstün katkılarda bulunan yerli ve yabancı kişilere Cumhurbaşkanı tarafından madalya ve nişan verilmesine ilişkin teklif TBMM gündemine geliyor.

TBMM’ye sunulan “İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” uyarınca bu kapsamda üstün hizmetlerde bulunan vatandaşlara ‘Devlet Üstün Fedakarlık Madalyası’, yabancılara ise ‘Üstün Fedakârlık Nişanı’ verilecek.

Yasanın 5. maddesinin gerekçesinde; “Deprem, yangın, sel gibi afetler ve tehlikeli salgın hastalıkların ortaya çıkmasının önlenmesi veya bunlarla mücadele edilmesi ile meydana gelen zararların giderilmesinde yaptığı çalışmalar ya da sunmuş olduğu katkılarla üstün feragat, fedakârlık, başarı ve yararlık gösteren Türk vatandaşlarına Devlet Üstün Fedakârlık Madalyası verilmesi öngörülmektedir” denildi.

Yasanın 6. maddesinin gerekçesinde ise aynı şekilde; “Madde ile deprem, yangın, sel gibi afetler ve tehlikeli salgın hastalıkların ortaya çıkmasının önlenmesi veya bunlarla mücadele edilmesi ile meydana gelen zararların giderilmesinde yaptığı çalışmalar ya da sunmuş olduğu katkılarla üstün feragat, fedakârlık, başarı ve yararlık gösteren yabancı kişilere Cumhurbaşkanı karan ve tevcihi ile Üstün Fedakârlık Nişanı verilmesi öngörülmektedir” ifadesi kullanıldı.

2933 Sayılı Madalya ve Nişanlar Kanunu’na göre Devlet Madalyaları; Devlet Şeref Madalyası, Devlet Övünç Madalyası, Devlet Üstün Hizmet Madalyası, Devlet Savaş Madalyası’ndan oluşuyordu.

Son değişiklikle birlikte bu madalyalara ek olarak Devlet Üstün Fedakârlık Madalyası da verilecek. Daha önceden madalya ve nişanlar genel olarak ilgili bakanın teklifi ya da teklifi olmaksızın Bakanlar Kurulu’nun kararı Cumhurbaşkanı’nın onayı ardından veriliyordu. Şimdi ise Cumhurbaşkanı’nın kararı ile veriliyor.

Yabancı ülke vatandaşlarına verilen nişanlar ise Devlet Nişanı, Cumhuriyet Nişanı ve Liyakat Nişanı’ndan oluşuyordu. Son yasa değişikliği ile bunlara Üstün Fedakârlık Nişanı da eklenecek. Altın, metal üstüne altın kaplama ve metal üstüne gümüş kaplama olan madalya ve nişanlarla birlikte hak edenlere bir rozet ve bir de berat veriliyor.

Madalya ve nişanlar nasıl verilir?

Madalya ve nişanlar, düzenlenen bir törenle, Cumhurbaşkanı veya Cumhurbaşkanının görevlendireceği bir kişi tarafından beratı ve rozeti ile birlikte hak kazanana, hak kazananın hayatta olmaması halinde en büyüklerinden başlamak üzere erkek çocuklarına, yoksa kız çocuklarına, çocukları yoksa babasına, o da yoksa annesine, annesi yoksa eşine veriliyor.

Mirasçıya nasıl intikal eder?

Hak edenin ölmesi hâlinde, madalya ve nişanları kendileri tarafından mirasçılarından birine bırakılmamış ise, en büyüklerinden başlamak üzere çocuklarına, çocukları yoksa babasına o da yoksa annesine, baba ve annenin boşanmış olduğu durumlarda çocuğun velayeti kimde ise ona, anne ve babanın olmadığı durumda eşine, eşinin de yokluğu hâlinde Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre kanuni mirasçılarına intikal ediyor.