DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu: Asgari ücretteki erozyon derinleşiyor, kayıplar telafi edilmeli
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun önümüzdeki günlerde ilk toplantısını yapması bekleniyor. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, 2022 ve 2023’ten farklı olarak 2024 ve 2025’te asgari ücret yılın ortasında artırılmaması yüzünden reel ücretlerde kayıp yaşandığını söyledi.
“Enflasyon tek haneye düşene kadar asgari ücret yılda iki kez güncellenmelidir” talebini dile getiren Çerkezoğlu, beklenen enflasyona göre yapılan ücret zamları yüzünden asgari ücretlinin enflasyona ezdirildiğini ifade etti. Yıl içinde kayıpların sürdüğünü kaydeden Çerkezoğlu, “Türkiye’de işçilerin yarısı asgari ücretli, asgari ücret ise 22 bin 104 lira. Bu yıl asgari ücretin enflasyon karşısında 10 aylık kaybı 6 bin 322 liraya ulaştı. 2025 yılı resmi enflasyonu yıl sonunda yüzde 33,8 olarak gerçekleşirse asgari ücretteki kayıp 7 bin 471 TL’ye yükselecek. Asgari ücretle çalışanın 2025 yılı boyunca yaşanan kaybı ise 50 bin TL’yi aşmış olacak. Yani satın alma gücü olarak 14 bin liralara gerilemiş bir asgari ücret üzerinden 2026 asgari ücretini konuşuyor olacağız. 2026 asgari ücreti belirlenirken bu kayıpların giderilmesi şarttır” mesajı verdi.
DİSK’in reel hesabına göre 41,5 bin TL olmalı
Toplantıda Çerkezoğlu’na asgari ücretin ne kadar olması gerektiği soruldu. Fakat Başkan Çerkezoğlu bir tutar belirtmekten ziyade ilkesel olarak öne sürdükleri şartlar çerçevesinde bir belirleme yapılmasını önerdi. Buna göre, yıl sonunda reel alım gücü 14 bin liraya gerileyecek asgari ücretin 2025 başındaki alım gücü seviyesine ulaşması için yüzde 57,8 artış yapılması gerekiyor. 2026’da Merkez Bankası’nın enflasyon tahmininin üst noktası olan yüzde 19 esas alındığında alım gücünün korunması için gereken artış tutarı yüzde 87,8’i buluyor. Bu da asgari ücretin en az 41,5 bin TL olması demek.
Gelir vergisi dilimi yükseltilmeli
Öte yandan düzenlenen basın toplantısında 2012’de ortalama ücret, asgari ücretin 2,25 katı iken 2022’de 1,56 katına gerilediğini açıklayan Çerkezoğlu, “Tüm özel sektör işçilerinin yüzde 53,2’si asgari ücretin altı ve yüzde 10 fazlası arasında ücretler almaktadır. Asgari ücretin yüzde 5 fazlası ve altında çalışanlar tüm özel sektör çalışanlarının yüzde 49,6’sını oluşturmaktadır. ; 1974’te kişi başına GSYH’nin yüzde 80,6’sı düzeyinde olan brüt asgari ücret, 2025’te kişi başına gelirin yüzde 43,6’sına düştü” dedi. Çerkezoğlu, ücretlilerin vergi adaletsizliğine uğradığını belirterek şu talepleri sıraladı:
* Gelir vergisi tarife dilimleri, asgari ücret artışından az olmamak üzere artırılmalı; asgari ücret sonrası ilk vergi dilimine uygulanan oran yüzde 10’a düşürülmeli;
* Asgari ücret vergi istisnası vergiden değil matrahtan indirim yoluyla uygulanarak asgari ücretin bu istisnadan gerektiği gibi faydalanması sağlanmalı;
* 2008’den beri işverenlere sağlanan SGK prim desteği işçilere de sağlanmalı ve çağdışı damga vergisi kaldırılmalıdır.