Dubai’de milyar dolarlık ticaret yapan Türk işadamı

 

 

İSTANBUL - Hakan Bahçeci... Dubai Ticaret Ateşesi Serdar F. Kumbaracı söyledi; "Burada 1 milyar doların üzerinde ticareti var. Dünya susam ticaretinin yüzde 15 - 20'si onun şirketinden geçer." Şirketi Hakan Agro DMCC'nin internet sitesinde oldukça etkileyici bilgiler vardı: "Hakan Agro, Dubai, BAE merkezli ve bakliyat, yağlı tohumlar ve yenilebilir yağlar, dondurulmuş tavuk ve et, süt ürünleri, yem hammaddeleri, baharatlar, kuruyemiş, jüt ürünler, ambalaj malzemeleri ve özel bitkileri gibi tarım ürünlerinin tedarik zincirinde uzmanlaşmış bir ticaret firmasıdır. 26 denizaşırı ofisi, deposu, işleme ve taşımacılık tesisleri günümüzde 52 ülkeden 54 farklı gıda ürününü 82 ülkedeki binden fazla müşterisine ulaştırmaktadır..."

Bahçeci, Türkiye Dubai İş Konseyi, aynı zamanda Dünya Bakliyatçılar Birliği Başkanı. Şirketi Hakan Agro DMCC, Dubai merkezli. Bahçeci'nin kendisi de 17 yıldır Dubai'de yaşıyor. Evi, çocukları orada... Aslında bakliyat işine 1989'da Mersin'de başlamış. Bilkent'te okurken Çukurova'ya geçmiş ve okulu bitirmeden 20 yaşında kendi şirketini kurmuş. Bakliyat ve sonradan tavuk ticaretine başlamış. 1994'te Türk cumhuriyetlerine tavuk ihracatı yapmış. ABD'den but getirip satmış. Ancak bu ticareti cazip kılan destekler 1996'da kesilince Dubai merkezli ticaretle rekabette zorlamış. ABD, tavuk ihracatında Ortadoğu ülkelerine destek veriyor, Dubai'de de gümrük yok. Bahçeci, Türkiye'yi bırakıp Dubai'ye yerleşmiş. Oradan ticareti geliştirmiş. Hindistan, Pakistan, Doğu Afrika... BAE'nde en büyük gıda ticareti yapan şirketlerden biri haline gelmiş. "Ciromuz 1 milyar doları geçti. Tavukta ABD'de 5. büyük, Brezilya'da 7. büyük ihracatçıyız. Bakliyat, yağlı tohumlar susam, kanola, ayçiçek gibi, hayvan yemine başladık, süt ürünleri satıyoruz. Türkiye'den Sütaş'la çalışıyoruz. Tedariği her yerden yapıyor, her yere satabiliyoruz" dedi.

Bahçeci'nin birçok ülkede ofisi var. Alıyor, işliyor, paketliyor ve satıyor. Kanada'da üç fabrika, Mersin'de bir kırma ve işleme tesisi, Kırgızistan, Tacikistan, Pakistan'da depoları, susam işleme, soyma tesisleri var. Bu ticareti Dubai'de Elmas Tower'daki kendi mülkü merkezden yönetiyor. Bu ofiste bilgisayar başında 80 personel çalışıyor. Ofis ve tesislerle birlikte bin 500 çalışanı var. Bahçeci, "Markaların arkasındaki markayız" diyor. 1 milyar dolarlık ticaretin yüzde 30'u tavuk, yüzde 20'si bakliyat, yüzde 10'u süt, yüzde 15'i yem, yüzde 15'i de susam. Dünya susam ticareti 900 bin ton. Hakan Agro bunun 120 - 130 bin tonunu gerçekleştiriyor.

 

Arabistan'a fabrikası açmış 100 de ekmek dükkanı açacak

Hakan Bahçeci, işleri kendisi kurup büyütmekle birlikte aile fertleriyle ayrı değil. Kardeşi Nazım Bahçeci, İzmir'de yem operasyonlarının başında. Babası Alaattin Bahçeci Mersin'de, lojistikin başında. Kendisi ve bir kardeşi daha Dubai'de. Bahçeci, "Gayrimenkul furyası döneminde birçok arkadaşım girdi ama ben gıdanın dışına çıkmadım" dedi. Son dönemde Suudi Arabistan'da ilginç bir işe girişmişler dört ortak. Bu ülkede dondurulmuş ekmek fabrikası kurmuşlar ve daha yeni 3 dükkan açmışlar. "5 yıl içinde 100'e çıkacağız. Buradan Mısır'a geçeceğiz" dedi. 

 

24 Şubat'ta zirve düzenliyor

Hakan Bahçeci, 24 Şubat 2013'te, 25 Şubat'ta gerçekleşecek Gulfood'dan bir gün önce BAE - Türkiye Gıda Güvenliği ve Ortaklığı başlıklı bir zirve düzenleyecek. "Bahçeci, "100'ün üzerinde sektör öncüsü özel davetle çağrılıyor. Amaç BAE ile Türkiye'nin gıda vizyonunu buluşturmak. Burada Türkiye'de yatırıma ilgi duyan önemli şirketler, yatırım fonları olacak. Bizim taraftan hem öncü firmalar hem açılmak isteyenler... Ayrıca fon bularak işlerini büyütmek isteyenleri bir araya getireceğiz. BAE'de gıda güvenliğini garantiye almak diye bir kaygı vardır. Bu nedenle gıda firmalarına yatırım yapıyorlar. 5 - 6 tanıtım grubu çağırdık. Kendi stantlarını açabilecekler. 

 

 

Dubai'den, yarısı kadın 200 taksi şoförü isteniyor

Dubai'de, Pegasus'un hat açması dolayısıyla bulunduğumuz birkaç gün içinde önemli ve ilginç bilgiler edindik. Dubaililer, 200 taksi şoförü istemişler. "Yarısı kadın olsun" denilmiş. Türk lokantaları Dubai'ye büyük ilgi gösteriyor. Birçok lokanta açılmış. 4, 5, 6 şubeye çıkmak isteyenler varmış... Dubai'deki lüks otellerin birçoğunu Türk profesyoneller yönetiyor. Otelerde 100 civarında Türk yönetici varmış... Dubai'de 16 Türk dizisi izleniyor, en çok da Muhteşem Yüzyıl izleniyormuş... Bunlar konuşuluyor. Ama büyük yatırım tarafında da önemli gelişmeler var. Mesela Hakan Bahçeci'yi tanıdık. Türk işadamı Bahçeci 16 yıldır Dubai'de. 80 kişilik bir merkezi ofisle 1 milyar dolarlık gıda ticaretini yönetiyor. 

 

Türk lokantaları Dubai'ye akın ediyor

 

 

Türk lokantaları Dubai'ye akın ediyor

Ticari Ateşe Serdar Kumbaracı, "Türk lokantaları Dubai'ye çok ilgi gösteriyor. Sayı 20'ye yakındır. Birçoğu şubeler açıyor" dedi. Bazı isimler de saydı. Sonradan araştırdım. En eskisi Ankara Lokantası. Dubai'de yerleşik Türk işadamı Hakan Bahçeci'nin lokantaları İstanbul Flower'in iki şubesi var. Bosphorus yeni açılmış. Marmaris Restaurant faaliyette. Bolulu Hasan Usta açılmış. Köşebaşı, 2009'dan beri açık. Bana verilen bilgiye göre Sultan Sofrası açık. Dahası 4 yer açmayı planlıyormuş. Mado'nun bir şubesi var. Restoran açmayı düşünen daha birçok marka adı sayıldı: Tavacı Recep Usta, İskender, Simitçi... Kukla Kebap da Dubai'ye güçlü girmek isteyen markalardan. 6 şube açacak. "15 Ocak'ta ilkini açıyor" denildi. Bu arada Kitchenette, Günaydın ve Big Shefs'in de pazarla ilgilendiği belirtildi.

 

Konsolosluk taksi şoförü talebini takip ediyor

Dubai'den, 'Türkiye'den taksi şoförü' talebi bir rivayet değil. Dubai'nin ulaşımla ilgili resmi kuruluşu Roads & Transport Authority (RTA),Dubai Başkonsolosluğu'na başvurarak talebi iletmiş. Konudan Hakan Foods'un sahibi Hakan Bahçeci'nin de haberi vardı. "Benim bildiğim 200'e yakın şoför istiyorlar. Bir kısmı kadın olsun, diyorlar. Taksi veriyorlar. Oradaki sistem maaş, artı primdir. Taksi şoförleri Pakistanlıdır çoğunlukla. Güvenlik gerekçeleriyle Türkleri istiyorlar" dedi. Başkonsolos Elif Ülgen bu konuda bazı yazışmalar da yapmış, konuyu takip ediyormuş.

 

Marka cennetinde Türk markaları da var

"Dubai, dünyada en çok marka bulunan şehirdir." Bu sözler çokça telaffuz ediliyor. Biraz abartı olabilir ancak en azından marka cenneti kentlerden biri olduğu kesin. Türk perakende markaları pazara girmiş durumdalar. Edindiğim bilgilere göre Koton'un 7 mağazası var, 11 olacak. Çilek'in bir mağazası var. "Çok da iyi gidiyor" denildi. Network, Mudo, Hamam'ın mağazaları var. Merinos, Dubai'yi bölge dağıtımı için üs olarak kullanıyor. Bir başka halı markası Step Halı'nın da Dubai'de mağazaları bulunuyor. Pazarla ilgilenen veya bu pazara çekilmek istenen markalar arasında şu isimler geçiyor: "Kuru Kahveci Mehmet Efendi dükkan açıyor. LCW'nin peşindeyiz. Adil Işık gelebilir. Doğtaş, Twenty geliyor. Penti'nin peşindeler... "

 

Otelleri Türk turizm profesyonelleri yönetiyor

Pınar, Ülker pazarda en çok tanınan Türk gıda markaları. Anadolu Efes, Şölen Çikolata, otel markaları arasında Rixos, Marmara Otel faaliyette. Ticari ateşeler önemli bir bilgi verdi: "Burada otellerin birçoğunu Türk profesyoneller yönetiyor. Çok sayıda otel müdürü Türk var." Bu bilgiyi başkalarıyla da paylaştım. "Rahatlıkla, 100 Türk profesyonel olduğu söylenebilir" dediler. 

 

Doğa Koleji, girebilir Hastane açığı da var

Yetkililerden aldığım bilgilere göre Dubai'de 'kaliteli eğitim ve sağlık' açığı var. Türk şirketlerinin bunu değerlendirdiği, Dubai'nin de zaten bu açığı özellikle Türkiye'den gidermek istediği belirtildi.

İfade edilene göre Doğa Koleji, Dubai'ye girebilir. "Bu konuda heyetler gitti geldi, incelemeler tamamlandı" denildi. Sağlık konusunda ilgilenen hastaneler arasında Dünyagöz'ün adı geçti. Çocuk sağlığı alanında tıp fakültesi istenmiş. Bazı üniversitelerle görüşmeler olmuş. Diyabetik merkezleri, estetik cerrahi ihtiyacı var. Sağlık serbest bölgesi üzerinde çalışma varmış. "Almanya'ya gidiyorlar. Her yıl Almanya'ya 3.5 milyar dolar ödeniyor" denildi. Bu rakam çok önemli bir pazar olduğunu gösteriyor.

 

Ağaoğlu showroom açıyor 64 proje gemiyle gidiyor

Dubai'deki gayrimenkul fuarında 1453 Projesi'nin tanıtımını yapan Ali Ağaoğlu'nun, pazarlama için bin metrekarelik bir showroom açacağı belirtildi. Dubai sermayesi gayrimenkule yatkın. Bu nedenle Türkiye'den 64 projenin tanıtımı için hazırlıklar sürüyor. Daha önce duyurulmuştu. Konut projeleri, Yüzen Gayrimenkul Fuarı'yla Arap ülkelerini dolaşacak. 192 metre uzunluğundaki Elyros isimli gemiye yüklenecek projeler Şubat 2013'te 10 gün boyunca Dubai, Katar, Bahreyn, Suudi Arabistan ve Kuveyt'teki zengin Araplara pazarlanacak.

 

Büyük arsalar alıyorlar gıdaya ortak oluyorlar

 

 

Büyük arsalar alıyorlar gıdaya ortak oluyorlar

Gerek ticari ateşeler, gerekse Dubai'deki Türk işadamları dikkat çekici bir bilgi verdiler: "Dubai yönetimi, gıda tedariğinin garanti altında olmasına çok önem verir. Bu yüzden Dubai sermayesini başka yerlerde büyük araziler alarak tarım yapmaya, gıda şirketlerine ortak olmaya özendirirler. Son zamanlarda Sudan'da, Avustralya'da üzerinden helikopterle 45 dakika uçulabilen geniş araziler aldılar. Türkiye'de böyle araziler yok. Bu nedenle Türkiye'de daha çok gıda şiretleriyle ilgileniyorlar...."

Banvit'te Dubaili AABAR Investmens'in ortaklığı var. Agathia, geçen yılın sonunda Pelit Su'yu almıştı. Yine bir tavuk şirketine ortaklığın gündemde olduğu belirtildi. "Tavukçulardan hisse almak istiyorlar" dedi yetkililer.

 

2.5 milyar dolarlık yeni projeler başlıyor

Dubai bitmiş, kurulmuş görüntüsü vermiyor. Birçok proje tamamlanmış ama daha birçoğu başlıyor. Burada Türk inşaat şirketleri önemli projelere imza attı. Yapı Merkezi metroyu bitirdi. Bu projenin uzatılması gündemde. Tabanlıoğlu bir kısımın mimarisini almış. TAV İnşaat, Abu Dabi Havalimanı'nda yapılacak yeni terminal binası ihalesini kazanmıştı. Yetkililer, "2.4 milyar dolarlık yeni projeler için bilgilendirme başlıyor. Ekonomi Bakanlığı heyetle geliyor. Ticarette üçüncü pazarlara ortak gidiş modeli üzerinde duruyoruz" dedi.

 

Al Ghurair çimentoda var, enerji bakıyor

Dubai merkezli şirketlerin Türkiye'de yatırımları var. Dubai Şeyhi El Maktum'un şirketi Emaar'ın gayrimenkulde büyük projeleri bulunuyor.Kütahya'nın Tavşanlı ilçesinde 200 milyon dolarlık çimento üretimi projesi olan Al Ghurair Group of Companies'in enerji yatırımlarıyla ilgilendiği belirtildi. Abu Dabili Investmens Found'un Maraş'ta enerji yatırımı planı var. Elbistan Termik'le ilgileniyor. Dubaili DP World'un Yarımca'da liman işletmesi var. Emirates gıdayla ilgileniyor. 

 

Ticaret müşavirleri anlatıyor:

"Tüm şirketler için fırsatlar var. Markalar şehri burası. Marka ortaklıkları önemli. Buradan 3.5 milyar nüfusa dağıtım olabilir. Serbest bölgede 45 Türk firması var. Bunlar operasyon yapan dış itcaret firmaları. Burada, 'Almanlardan sonra en iyi malı Türkler üretir' algısı var. Tüccar için iyi olan her şey Dubai için de iyidir. Dubai dünyanın nişantaşıdır. Dünyada en çok markanın bulunduğu şehirdir. Nüfusu 2.4 milyon. Ancak bunun sadece 350 bin kadarı Dubailidir. 11-12 milyon turist geliyor yılda, 10 milyar dolardan çok turizm geliri üretiyor. 500 milyar dolar dış ticaret hacmi var. 200 milyar doları reeksport, 90 milyar doları mücevher. 110 milyon yolcu kapasiteli havaalanı bulunuyor. 300 kule yapıyorlar. Dünya devleri vergi avantajları için bu kuleleri dolduruyor."