Ekonomi 34 senede 3.7 büyürken asgari ücret yerinde saydı

ANKARA - DİSK Araştırma Enstitüsü, ekonomi 34 yıllık bir dönem için sabit fiyatlarla 3.7 kat büyürken, asgari ücretin yüzde 9'luk gelişme ile neredeyse yerinde saydığına işaret etti. 

 

DİSK Araştırma Enstitüsü asgari ücretle ilgili yayımladığı raporda, asgari ücretin uzun gelişme seyrine bakıldığında 34 yıllık bir dönem için (1978 yılından bu yana) ekonominin (1977-2006 GSMH ve 2007 sonrası GSYİH) sabit fiyatlarla 3.7 kat büyürken, asgari ücretin yüzde 9'luk gelişme ile neredeyse yerinde saydığını kaydetti. 

 

Raporda, "1999 yılına kadar 1978 yılındaki ekonomik gücüne ulaşmayan asgari ücret, bu yılda ulaştığı düzeyi, yüksek enflasyon ortamında yaşanan iki krizle ciddi bir biçimde kaybetmiş, 1978 ve 1999 seviyesine ancak 2004 yılında yeniden ulaşabilmiştir. 2005 yılından bu yana ise asgari ücret yerinde hemen hemen yatay seyrini devam ettirmektedir. 

 

Halbuki asgari ücret ekonomik büyüme oranında bir artış kaydetseydi bugün net 2 bin 251 TL ve 950 euro olacaktı. Her bir aile ferdi için öğün başına sadece 72 kuruş gıda harcaması yapılabilen asgari ücret Türkiye'nin ayıbıdır. Diğer Avrupa ülkeleri ile karşılaştırıldığında en uzun çalışma sürelerine ve en az ücretli izin hakkına sahip olan işçilerimize layık görünen bu ücretin yetersiz olduğu, yapılan bilimsel çalışmalarla da görülmektedir. Açlık ve yoksulluk sınırının altında sefalet ücreti olarak belirlenen asgari ücret, insanca yaşanacak bir ücret düzeyine getirilmelidir" ifadeleri kullanıldı. 

 

DİSK Araştırma Enstitüsü'nün raporunda asgari ücretin, bir işçinin ailesi ile birlikte asgari olarak temel ihtiyaçlarını karşılayacak, işçiyi kimseye muhtaç etmeyecek bir düzeyde belirlenmesi ve sefaletin son bulması için talepler şu şekilde sıralandı: 

"-Asgari ücret, işçinin ailesi ile birlikte tüm zorunlu ihtiyaçlarını karşılayacak biçimde, insan onuruna yakışan bir düzeyde tespit edilmelidir. 

-Asgari Ücret Tespit Komisyonu lağvedilmeli, asgari ücretin belirlenmesi süreci bir toplu pazarlık süreci olarak ele alınmalıdır. 

-Görüşmeler kamuoyuna açık hale getirilmeli, anlaşmazlık durumunda işçilerin üretimden gelen güçlerini kullanabilecekleri yasal zeminler oluşturulmalıdır. 

-Asgari ücretin herkese bölge, yaş, işkolu vb. ayrımı yapılmaksızın aynı oranda belirlenmesi esas alınmalı, bölgesel asgari ücrete uygulanması yolundaki girişimlerden uzak durulmalıdır. 

-Asgari ücret gelir dağılımını düzenleyici yönde belirlenmeli ve ekonomik büyümeden pay almalıdır. 

-Asgari ücretlinin geçim haddi ile enflasyon arasındaki uyumsuzluğun yoksullaştırıcı etkisi göz önüne alınarak, enflasyon verilerinde temel harcama kalemleri dikkate alınmalı, TÜFE sepeti emek örgütlerinin katılımı ile belirlenmeli ve denetlenmelidir. 

-Asgari ücretle çalışanlar için elektirik, su, doğalgaz kullanımı asgari ihtiyaç sınırına kadar ücretsiz olmalıdır. 

-Sabah 6.00-9.00 ile akşam 18.00-21.00 saatleri arasında ulaşım parasız olmalıdır. 

-Eğitimde hiçbir ad altında para alınmamalı, eğitimin okul dışı giderleri devlet tarafından karşılanmalı, sağlık tümüyle parasız olmalıdır. 

-Asgari ücret vergi dışı bırakılmalıdır."