”Ekonomi temelleri güçsüz biçimde gidiyor”

ANKARA - Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, küresel finansal piyasalarda yaşanan krizi değerlendirirken, "Karanlıkta ıslık çalmayı bırakıp gerçeklerle yüzleşmenin zamanı gelmiştir. Türkiye ekonomisi, küresel ekonomide yaşanan bu kriz ortamına ekonomik temelleri güçsüz bir biçimde girmektedir" ifadesini kullandı.

ASO'nun aylık meclis toplantısına, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek de konuk olarak katıldı.

ASO Başkanı Nurettin Özdebir, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, dünya ekonomisinin çok kritik günlerden geçtiğini hatırlatarak, kimi uzmanlara göre dünyanın 100 yılda bir yaşanabilecek kriz döneminden geçtiği değerlendirmelerinin yapıldığını hatırlattı. Özdebir, mali piyasalarda yaşanan krizin derinleşerek devam ettiğini, ipotekli konut kredisi piyasasında başlayan daha sonra yatırım bankalarını vuran krizin para piyasalarına da yayılma ihtimalinin arttığını, krizin para piyasalarına yayılması durumunda hedge fonları ve emeklilik fonları gibi kurumsal yatırımcıları da zor durumda bırakabileceğinin anlatıldığını kaydetti. Özdebir, bütün bu gelişmelerin krizin daha ne kadar yayılacağı ve ne kadar tahribat yaratacağının henüz tam olarak kesinleşmediğini ortaya koyduğunu söyledi.

Finansal piyasalarda yaşanan kriz nedeniyle ABD hükümeti ve Merkez Bankası'nın çeşitli önlemler aldığına işaret eden Özdebir, krizin gelişmiş ülke mali piyasaları ile sınırlı kalacağı ve diğer ülkeleri etkilemeyeceği görüşünün doğru olmadığını ifade etti. Özdebir, şöyle devam etti.

"Karanlıkta ıslık çalmayı bırakıp, gerçeklerle yüzleşmenin zamanı gelmiştir. Türkiye ekonomisi, küresel ekonomide yaşanan bu kriz ortamına, ekonomik temelleri güçsüz bir biçimde girmektedir. Ekonomik büyüme hızı, bu yılın 2. çeyreğinde sert bir biçimde düşmüş ve yüzde 1,9 olarak gerçekleşmiştir. Büyüme hızındaki düşüşün yanı sıra yatırımlardaki düşüş de kaygı vericidir. Sanayi üretimi artış hızındaki yavaşlama ve kapasite kullanım oranlarındaki düşüş, yılın 3. çeyreğinde de büyüme hızının düşük çıkacağını işaret etmektedir. Enflasyon direnmektedir." 

"Küresel kriz tek neden gösterilemez"

Ekonomideki gelişmeleri rakamlar vererek değerlendiren ASO Başkanı Özdebir, cari işlemler açığının bu yıl sonu itibariyle 50 milyar doların üzerine çıkacağını, makro ekonomik dengesizliklere bakarak, ekonomide işlerin yolunda gittiğinin söylenemeyeceğini ifade etti.

Bu dönemde, ekonomik büyümenin yabancı sermaye ile finansmanının geçen 5 yılda olduğu gibi kolay olmayacağını belirten Özdebir, ekonominin yapısal sorunlarının, büyüme hızı düşerken cari işlemler açığının artmasına yol açtığını kaydetti.

"Küresel ekonomideki gelişmeler büyüme hızındaki düşüşe tek neden olarak gösterilemez" diyen Özdebir, büyüme hızının 2004 yılından beri düştüğüne vurgu yaparak, büyümeyi yüksek ve sürdürülebilir bir düzeyde tutmak için ihracata dayalı büyüme modeline geçilmesi gerektiğini söyledi. İhracata dayalı büyüme için ihracat artış hızının ikinci çeyrekte olduğu gibi, ithalat artış hızından yüksek olması gerektiğini anlatan Özdebir, ihracat artış  hızını yüksek tutabilmek için de rekabet gücünün artırılması, bunu sağlamak için de başta iş gücü ve enerji olmak üzere yüksek girdi maliyetlerinin düşürülmesi gerektiğini kaydetti.

"Gerginliği artıracak tutum ve davranışlardan kaçınmalı"

ASO Başkanı Nurettin Özdebir, konuşmasının son bölümünde de, dünya ekonomisinin içinde bulunduğu kritik durum ve Türk ekonomisinin içinde olduğu makro ekonomik kırılganlıkların, ekonominin birinci sırasında olması gerektiğini açıkça ortaya koyduğunu söyledi. Özdebir, "Bu nedenle tüm siyasetçiler gerginliği artıracak tutum ve davranışlardan kaçınmalıdır" dedi.

Özdebir, bölgeler arası gelir adaletsizliklerini gidermek, işsizlikle mücadelede mesafe kazanmak ve uluslararası rekabet gücünü artırmak için ASO olarak bölgesel asgari ücret önerisinde bulunduklarını anımsatarak, sendikaların, anlaşılması güç direnişleri nedeniyle bunun hayata geçirilemediğini söyledi.

Özdebir, sendikaların bu konuyu, dünya ve Türkiye gerçeklerini dikkate alarak bir kez daha düşüneceklerini umduğunu kaydetti.