Ekonomik hedefler revize edildi

İSTANBUL - Dünyada yaşanan kriz nedeniyle ekonomik dengeler yeniden gözden geçirilirken, hedefler de revize ediliyor. Bütçede yüzde 4 olarak öngörülen ekonomik büyüme, Katılım Öncesi Ekonomik Programda (KEP) yüzde 3.6 daralma olarak güncellendi.

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren, Devlet Bakanı Mehmet Şimşek ile Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın da katıldığı toplantıda katılım öncesi ekonomik programı açıkladı.

BÜYÜME

Katılım Öncesi Ekonomik Programda Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 3,6 oranında daralması, 2010 yılında yüzde 3,3, 2011 yılında ise yüzde 4,5 oranında büyümesi öngörüldü.

İŞSİZLİK

2009 yılındaki küçülmenin, işgücüne yansıyacağına da dikkat çekilen programda, bu çerçevede işsizlik oranının bu yıl yüzde 13,5 düzeyine yükseleceği belirtiliyor.

ENFLASYON

Programda, Merkez Bankasının daha önce açıklamış olduğu enflasyon hedeflerinin ulaşılabilir olduğu değerlendirilirken, 2009 tüketici fiyat enflasyonu yüzde 7,5, 2010 yılı enflasyonu yüzde 6,5, 2011 enflasyonu da yüzde 5,5 olarak yer aldı.

CARİ AÇIK

Programda, 2009 yılı cari işlemler açığı 11 milyar dolar olarak öngörüldü, 2010 ve 2011 yıllarında ekonominin toparlanmasıyla birlikte cari işlemler açığının bir miktar artacağı ve söz konusu rakamın 2010'da 18,6 milyar dolar, 2011'de ise 26,4 milyar dolar olacağı belirtildi.

GENEL DEVLET AÇIĞI/GSYH

Geçen yıl yüzde 1,5 olarak gerçekleşen genel devlet açığının gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranının bu yıl yüzde 4,6'ya yükseleceği ifade edilen programda, 2010 ve 2011 yılları için de söz konusu oran için yüzde 3,2 ve yüzde 2,8 düzeyinde olacağı tahminlerine yer verildi.

IMF tanımlı genel devlet faiz dışı fazlanın GSYH'ye oranına ilişkin olarak da programda, 2009 yılı için yüzde eksi 0,6, toplam kamu faiz dışı fazla için ise yüzde eksi 0,3 öngörüsünde bulunuldu.

Ekren: Yeni orta vadeli programın 3 önemli bileşeni olacak

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren, orta vadeli programın formatında önemli değişiklikler yapacaklarını, yeni orta vadeli programın 3 önemli bileşeni olacağını belirtti.

Ekren, "Bunlardan bir tanesi, geçmiş dönemin gelişmelerinin değerlendirilmesinin yapılmasıdır. İkincisi, 2007-2013 kalkınma planı ile uyumlu, 2013 hedefini yakalayacak şekilde yeni dönemin amaçları ve hedefleri güncelleştirilecektir. Son olarak da bu amaç ve hedeflere ulaşmada, kullanılacak politikalar, reformlar ve stratejiler açık bir şekilde ortaya konulacaktır" dedi.

Bakan Ekren, 2009 - 2011 dönemini kapsayan Katılım Öncesi Ekonomik Programın, 2010 ve 2012 dönemini kapsayan ve muhtemelen mayıs ayında tekrar kamuoyuna açıklayacakları orta vadeli program ve orta vadeli mali plan olduğunu söyledi.

2009 yılı ve takip eden 2 yıllık makro ekonomik ve bütçe büyüklükleriyle kamu borç dinamiklerinin, katılım öncesi ekonomik programda açık şekilde ortaya konulduğunu ifade eden Ekren, 2010 ve 2012 dönemini kapsayacak temel ekonomik göstergelerin, bütçe büyüklükleri ve borç dinamiklerinin ise ekonomik amaç ve hedeflerle birlikte mayıs ayında yayınlanacak orta vadeli programda yer alacağını bildirdi.

Kredi Garanti Fonu'nun etkinliği ve rolü güçlendiriliyor

"Paketler olarak sonuncusu, üzerinde çalıştığımız kısa sürede tamamlayacağımız, önemli bir paket de kredi garanti fonunun etkinliğini ve rolünü güçlendirecek adımdır" diyen Ekren, şöyle devam etti:

"Bu adım sayesinde bir taraftan firmalara kredi desteği sağlarken, diğer taraftan bankaların bilanço yapılarının sağlıklı yapıya kavuşturulmasını da ön planda tutuyoruz.

Açıkladığım paketlerin büyüklüklerinin GSYH'ya oran olarak bakıldığında, 2008-2009'u kastediyorum toplam 36,3 milyarlık bir paket büyüklüğü, bütçe içindeki payı toplam olarak teker teker hesaplandığında yüzde 17, GSYH'ya da yüzde 3,8."

Ülkelerin ekonomik krize karşı uyguladıkları paketlerin mukayeseli şekilde hazırlanması için Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından da bir çalışma başlatıldığını kaydeden Ekren, "Bu çalışma kapsamında farklı formatta olmakla birlikte, Türk hükümetinin aldığı benzer kararları topladığınızda onun da 2008-2009-2010 yılını kapsayacak şekilde ama 2008 yılının GSYH'ya bölünmesiyle elde edilecek oran da yüzde 4,4'tür" dedi.

Ekren, bu büyüklükte bir oranla, Türkiye'nin OECD ülkeleri içinde de önemli bir ağırlığa sahip paketi uyguladığını ve uygulamaya devam ettiğini söyledi.

"Bütçe için Meclis'e gitmeye gerek yok"

Ekren, bir soru üzerine Merkezi Yönetim Bütçesi için de şu an Meclis'e gitmeye gerek olmadığını belirtti. Ekren, sadece Hazinenin limit talep ihtiyacının ortaya çıktığını kaydetti.

Mali Kuralla ilgili bir soruyu yanıtlarken de, bütçe açığı ve kamu borç stokunun GSYH'ye oranıyla faiz dışı fazlanın mali kuralda gösterge niteliğinde bulunduğunu, Türkiye'de de mali kuralın hangi unsur ya da unsurlara dayanacağının çalışmalar sonrasında karara bağlanacağını bildirdi.

Ekren, mali kural kapsamına girmeyecek kamu harcamaları konusunda da "Bu çalışmalar sonucu belirlenecek. Ama kendi kişisel tercihimi söyleyeyim. Verimlilik ve etkinliği yüksek kamu alt yapı yatırımları ile reforma yönelik harcamalar, mali kuralın dışında kalmalı" diye konuştu.

IMF ile görüşmeler

Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, G-20 Zirvesi'nde IMF yetkilileri ile bir araya geldiklerini ve orada bazı temel prensipler ve programın gerçekleştirilmesi için ciddi bir altyapı olduğu konusunda mutabakata vardıklarını, bu konunun teyit edildiğini söyledi. Teknik düzeyde çalışmaların da devam ettiğini kaydeden Şimşek, Bahar Toplantılarının önümüzdeki hafta başlayacağını ifade etti.

Şimşek, "Bu çerçevede ya biz Bahar Toplantılarında yüz yüze görüşmelere devam edeceğiz ya da fırsat bulursak ondan önce belki Ankara'da birtakım görüşmeler yapılabilir. Ama şu anda size kesin şu veya bu şekilde olacak diyemiyorum. Burada önemli olan anlaşmanın tamamlanmasına ilişkin çok önemli bir altyapının oluşması ve çerçeve konusunda bazı prensiplerde mutabakatın olması" diye konuştu.

Unakıtan: 2009 yılı bütçe açığı 49 küsur milyar lira olacak

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan da ek bütçeyle ilgili soru üzerine 2002'den bu yana Meclis'e ek bütçe için gitmediklerini ifade ederek, şunları söyledi:

"Ek Bütçe yapmaksızın Hazinenin borçlanma rakamları değiştiği için Meclis'e gitme ihtiyacımız var. Vergi gelirleri için de Meclis'e gitmeye gerek yok. Ödeneklerde yetersizlik olursa o zaman Meclise gideriz. Ama şu anda böyle bir durum yok, bu belli değil. Daha 4. aydayız.

Bütün ülkeler rakamlarını revize ediyor. Biz de bunu yaptık. IMF ile görüşmeler var. Orta Vadeli Program var. Ancak bütçe açıkları eskisinden çok daha fazla olacak. 2009 yılı bütçe açığı 49 küsur milyar lira olacak. Bu rakam küsuratları var ama 2010'da 39 milyar, 2011'de ise 40 milyar lira olacak. Faiz dışı fazlada da değişiklikler var. Orta Vadeli Programda da bunların detayları yer alacak."