Elektrik ve doğalgazda indirim sürebilir

Mehmet KARA

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, ekonomi basını ile İstanbul’da bir araya gelerek enerji alanındaki gelişmelere dair değerlendirmelerde bulundu. Bakan Dönmez, elektrik ve doğalgazdaki fiyat indirim oranlarının gelecek yılki döviz kuru ve petrol fiyatlarına ilişkin projeksiyonlara göre hesaplandığını söylerken “Kurlar ve petrol fiyatları bugünkü gibi giderse altı ay sonra doğalgaz fiyatlarına indirim yönünde yansıyabilir” diye konuştu. Türkiye’nin enerji ithalatı faturasına da değinen Dönmez, “Petrol ve doğalgaz ithalatımızın son 10 yıl ortalaması aşağı-yukarı 44 milyar dolar. Bugünkü yıllık ithalat rakamlarını hesaplamak için yılın ortalama fiyatlarına bakmak gerekiyor. Eğer, petrolün varili bu seviyelerde kalırsa 2019’da petrol ve doğalgaz ithalatımız 40 milyar doların altında kalabilir” dedi.

2019 yılı başı itibariyle elektrik ve doğalgaz fiyatlarında yapılacak indirimlere değinen Dönmez “Elektrik fiyatları sadece konutlarda indirildi” dedi. Doğalgazda ise konutlar ile ticarethanelerde indirime gidildiğini anlatan Dönmez “Burada daha çok küçük tüketici ve esnafa dönük bir işlem söz konusu. Büyük tüketiciler serbest piyasadan alsın mantığı var” ifadelerini kullandı.

Doğalgaz fiyatlarının petrole bağımlı bir formülle tespit edildiğini belirten Enerji Bakanı Fatih Dönmez, petrol fiyatlarındaki değişim en geç bir hafta içerisinde akaryakıt pompa satış fiyatlarına yansırken doğalgazda bu sürenin 6 ayı bulduğunu anlattı. Dönmez, değişimin doğalgaz santralleri üzerinden elektrik piyasasına yansımasının da bir aylık ek bir süreye ihtiyaç gösterdiğini kaydetti.

Büyük sanayiciler de elektrik oyuncusu olacak

Elektrik piyasasında talep tarafı katılımıyla ilgili yeni bir mekanizma oluşturulacağını belirten Bakan Fatih Dönmez şöyle dedi: “Denecek ki büyük sanayiciye, eğer sen işini aksatmadan sürdürebileceksen, şu zaman dilimindeki 100 megavatlık talebini geri çek, ben sana bunun karşılığında bir bedel ödeyeyim. Sanayici bunu kabul ediyor ama ona ödenen bedel, sisteme verilecek 100 MW’lik ilave elektriğin maliyetinden daha düşük oluyor. İşte buna elektrik piyasasına talep tarafının katılımı deniyor. Büyük ölçekli tüketiciler burada yer alabilsin diye böyle bir altyapı hazırlanıyor.”

Doğalgaza erişimde Avrupa üçüncüsüyüz

81 il merkezinin tamamının doğalgaza kavuştuğunu bildiren Dönmez şöyle devam etti: “Hedefimiz nüfusu fazla ve sanayisi yoğun yerlerden başlamak üzere 2023 yılında 600 ilçeye doğalgaz vermek. Şu anda 474 ilçeye verilmiş durumda. Halen 60 milyon kişinin, yani nüfusun yüzde 70’lik kısmının doğalgaza erişim imkanı var. 50 milyon kişi ise kullanıyor ki bu da nüfusun yüzde 62’si. Bu oran Avrupa genelindeki büyük ülkeleri baz aldığınızda potansiyel olarak ilk üç içinde yer alıyor.”

Enerji Bakanı Dönmez, elektrik üretiminin kaynaklar bazında dağılımına değinirken “Bugün itibarıyla, elektriğin kabaca 3’te birini yenilenebilir kaynaklardan, 3’te birini doğalgazdan, 3’te birini de kömürden elde ediyoruz. Kömürün de yarısı yerli, yarısı ithal gibi düşünebilirsiniz” dedi.

Bakan Dönmez'den önemli açıklamalar

Sinop NGS’nin fizibilitesi incelemede

Bu yıl temeli atılan Akkuyu Nükleer Santrali’nde ilk ünitenin 2023’te işletmeye alınacağını belirten Bakan Fatih Dönmez “Sinop’taki nükleer santral projesi için Japonlar fizibilitelerini Türk tarafına sundular, değerlendirmeler devam ediyor. Trakya’da yer alacak üçüncü nükleer santral projesiyle ilgili de lokasyon üzerinde çalışıyoruz. Orada da Çinlilerle müzakereler sürüyor” ifadelerini kullandı.

Yılda dört derin deniz sondajı

Fatih Sondaj Gemisi ile Alanya-1 kuyusunda Ekim’de başlayan sondajda 60 günün geride kaldığını belirten Bakan Dönmez, “İki buçuk ay içerisinde netice almayı ümit ediyoruz. İkinci sondaj gemimiz de Şubat ortası gibi Akdeniz’de olacak, onunla da sondajlara başlayacağız, şimdi lokasyon belirliyoruz. Her iki geminin de ortalama yılda iki sondaj yapma imkanı var. Dört sondaj, hem de derin deniz, ki kolay bir şey değil.”

Maden sondajında tarihi rekor

Enerji Bakanı Dönmez, geçtiğimiz yıl 1 milyon metre sondaj yapan MTA’nın 2018 yılını 1,5 milyon metrelik tarihi bir rekorla tamamlayacağını anlattı. Sadece 2017 ve 2018 yıllarındaki sondajlarla 3.3 milyar tonluk kömür rezervinin ortaya çıkarıldığını anlatan Dönmez “Bu yeni madenlerin toplam değeri 100 milyar doların üstünde. Bu ekonomik değer ortalama 20-25 yılda ekonomiye kazandırılmış olur” diye konuştu.

Bor ihracatı milyar doları aştı

Enerji Bakanı Dönmez, Türkiye’nin 2018 yılını bor ihracatında da rekorla kapatacağını açıkladı. Eti Maden’in 2018 ihracatının 2.4 milyon tona çıktığını kaydeden Dönmez, parasal tutar olarak da 1 milyar doların aşıldığını söyledi.

Bordan temizlik ürünü

Eti Maden’in Ocak ayı içinde yeni bir temizlik ürünüyle piyasaya çıkacağını bildiren Fatih Dönmez “Adını şimdilik veremiyorum. Daha önce Etimatik vardı. Şimdi ürünün adı da, konfi gürasyonu da değişiyor. Çok talep vardı, yetişemiyordu, kapasite artışı sağlandı” dedi.

MTA Sudan’da altın arayacak

Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü’nün yurt dışında faaliyet göstermek üzere MTA International şirketini kurduğunu hatırlatan Dönmez “Şirket ilk ruhsatı Sudan’da aldı, orada altın arayacak. Özbekistan’da da bir-iki ruhsatı var. Somali’yle ilgili görüşmeler devam ediyor” dedi.