Gerçek işsizlik yüzde 26 mı?

ANKARA - CHP Kocaeli Milletvekili ve PM Üyesi Hurşit Güneş, Türkiye İstatistik Kurumu'na göre işsizliğin temmuz ayında yüzde 8,4'e çıktığını belirterek, "Rakam Haziran'da yüzde 8 idi. Yani işsizlik yükselmeye başlamış. Ancak işgücüne katılım oranı neden düşüyor ve gerçek işsizlik yüzde 26 mı açıklanması gerekir" dedi. 

 

Güneş yazılı açıklamasında istihdamda yıllık görünümün hala olumlu olduğunu belirtti. Hükümetin bugüne kadar istihdamla övündüğünü kaydeden Hurşit Güneş, "Geçen yıla göre tarım-dışı istihdam 612 bin kişi artmış, işgücüne katılım oranı da geçen yıl aynı dönemde yüzde 51,2 iken bu yıl yüzde 50,8 olmuş. Eh ne olsa işgücüne katılım düşünce işsizlik oranı da düşüyor. Pekiyi neden durduk yerde işgücüne katılım oranı düşüyor? İşte bunun TUİK tarafından açıklanması gerekir. 

 

Hemen belirtelim ki, işsizlik verileri mevsimsel etkilerden arındırıldığında sayı 2,5 milyona yaklaşıyor ve yüzde 9,1 ediyor. Malum yaz aylarında inşaat ve turizm sektörlerinin devreye girmesiyle işsizlik verilerinde geçici olarak düşme görülüyor. Sonbaharda bu tekrar yükseliyor. Ancak daha temmuz ayında işsizlikte yükselmenin gözlenmesi yaşanan ekonomik durgunluğun yılsonuna doğru nelere mal olacağını şimdiden gösteriyor" dedi. 

 

Dünyanın her yerinde olduğu gibi, Türkiye'de de işsiz olup iş aramayanların işsiz sayılmayacağını, ancak Türkiye'de işsizliğin tam anlamıyla kayıt altında olmadığını kaydeden Güneş şöyle devam etti. 

 

"Yani işsizler iş bulma kurumlarına müracaat edenlerden derlenmez, işsizlik oranı da tahminle hesaplanır. Bu durumda işsizlik rakamları güvenilir olmadığından işsizliğin hesap yönteminin değişmesi gerekir. Görünen o ki, resmi işsiz sayısı 2,5 milyon tahmin edilmektedir. Gerçek rakam ise aslında çok daha fazladır. İş aramayıp ama çalışmaya hazır nüfus 2 milyonu bulmaktadır. Bunu eklediğimizde işsiz 4,5 milyon eder. Hele iş bulma ümidini yitirdiği için iş aramayan 600 bin kişiyi de eklersek sayı işsiz sayısı 5,1 milyon kişi eder. Kadın işgücünün de işgücüne katılımı daha yüksek hesaplanması (örneğin yüzde 40) gerekir. Türkiye'de bu oran yüzde 30'un altındadır. Oysa batıda yüzde 50'nin üstündedir. Çalışmaya hazır olan herkesin de dâhil edildiğinde işsizlik rakamlarına 1,8 milyon kadını işgücüne dâhil etseniz işsizlik rakam rekor seviyeye 7 milyona ulaşır. Yani işsizlik yüzde 26'ya yakın bir düzeye çıkar. Genç işsizlerde durum daha da sıkıntılıdır. Kimi verilerde Türkiye OECD ülkeleri içinde makul düzeyde genç işsizliğe sahip sanılsa da, bizzat OECD tarafından yapılan bir çalışmada genç işsizler (eğitim dışında kalanlar üzerinden) hesaplandığında sıralamanın en altına düşmektedir." 

 

Genç işsizlerin TUİK'e göre bir yılda yüzde 18'den 16'ya düştüğünü ve 33 OECD ülkesi arasında en iyi 12'nci olarak görüldüğünü de anlatan Güneş, "Fakat eğitimde olmadığı halde çalışmayan gençlerden hesaplanan işsizlik oranı yüzde 30'uaşıyor. Doğru yöntem de o. Bu durumda, yani ayarlama yapıldıktan sonra, Türkiye'de genç işsizliğin OECD ülkeleri arasında en kötü durumda olduğu ortaya çıkıyor. Bu veri daha işin başlangıcı. Önümüzdeki aylarda işsizliğin sürekli arttığına dair veriler gelecek. Ama bunlar da yetersiz olacak, asıl berbat resmi gösteremeyecek" dedi.