Gezegenin en zengin 5’lisi servetlerini % 114 artırdı
İngiliz sivil toplum kuruluşu Oxfam’ın yayınladığı eşitsizlik raporuna göre, dünyanın en zengin 5 insanı 2020’den bu yana servetlerini saatte 14 milyon dolar artırırken; 5 milyar insan enflasyon, iklim krizi ve savaş derken daha da yoksullaştı. Mevcut eğilimler sürerse, dünya 10 yıl içinde ilk trilyonerini görebilir.
Emre ERGÜL
Elon Musk, Bernard Arnault, Jeff Bezos, Larry Ellison, Warren Buffett… İngiliz sivil toplum kuruluşu Oxfam’ın yayınladığı eşitsizlik raporuna göre, 8 milyar nüfuslu dünya 2023 yılında da yukarıda ismi sıralı “gezegenin en zengin 5 ismi”ne çalışmış…
Rapora göre, beş dolar milyarderinin serveti 2020 yılından bu yana yüzde 114 arttı. Bir başka deyişle en zengin beşli servetlerini 2020'den bu yana saatte 14 milyon dolar artırarak, 405 milyar dolardan 869 milyar dolara çıkardı. Bu şu demek: Mevcut eğilimler devam ederse, dünya 10 yıl içinde ilk trilyonerini görecek…
Madalyonun öteki yüzü ise şöyle: Dünya genelinde 5 milyara yakın insan da enflasyon, savaş ve iklim kriziyle mücadele ederken daha da yoksullaştı. Bu da şu demek: Mevcut gidişata göre yoksulluğu ortadan kaldırmak için yaklaşık 230 yıl gerekecek! Dünyayı kaç aile yönetiyor bilmiyoruz ama gezegenin en zengin beşlisinin 2020’den bu yana servetlerini nasıl artırdıklarını bu rapor sayesinde biliyoruz.
En zengin 5’linin yanısıra, diğer dolar milyarderlerine bakıldığında da Oxfam şu yorumu yapıyor: “Bütün dolar milyarderlerinin servetleri 2020’den bu yana 3.3 trilyon dolar veya yüzde 34 arttı; servetleri enflasyon oranından üç kat daha fazla yükselmiş oldu. Sadece ABD’li milyarderler baktığımızda da toplamda 1.6 trilyon dolar daha zengin olduklarını görüyoruz.”
“Hiçbir birey, ekonomilerimiz üzerinde güce sahip olmamalı”
Oxfam’ın İcra Direktörü Amitabh Behar, şirketlerin son 3 yılda zenginleşmesinin ve küresel yoksulluğun bu kadar artmasının sebebine ilişkin, “Şirketler, işçileri sıkıştırarak, vergiden kaçarak, devleti özelleştirerek ve iklim çöküşünü teşvik ederek, sonsuz serveti ultra zengin sahiplerine akıtıyor.
Ama aynı zamanda gücü aktarıyorlar, demokrasilerimizi ve haklarımızı baltalıyorlar.Hiçbir kurum ya da birey ekonomilerimiz ve yaşamlarımız üzerinde bu kadar güce sahip olmamalı, açık konuşmak gerekirse kimsenin milyar doları olmamalı.
Dünya çapında insanlar güvencesiz ve güvensiz işlerde çoğunlukla asgari ücret karşılığında daha fazla ve daha uzun saatler çalışıyor. Yaklaşık 800 milyon işçinin ücretleri enflasyona ayak uydurmakta başarısız oluyor ve son iki yılda 1.5 trilyon dolar kaybettiler; bu, her işçi için yaklaşık bir aylık (25 günlük) ücret kaybına eşdeğerdir” dedi.
Elon Musk: X, Tesla ve SpaceX’in sahibi son yılların en büyük kazananı oldu. Enflasyon hesaba katıldığında serveti, Mart 2020’ye göre yüzde 737 artışla geçen yılın sonu itibarıyla 245.5 milyar dolara çıktı.
Jeff Bezos: Amazon’un sahibi… ABD’li patronun serveti yüzde 24 arttı, 167.4 milyar dolar oldu.
Larry Ellison: Oracle’ın sahibi… Serveti 145.5 milyar dolar. 2020’den bu yana gördüğü artış oranı ise yüzde 107…
Bernad Arnauld: Fransız lüks ürünler devi LVMH’nin başkanı… Listedeki tek Avrupalı. Serveti, yüzde 111 artışla 191.3 milyar dolara ulaştı.
Warren Buffett: En zengin 5 kişi listesini tamamlayan kişi… Berkshire Hathaway’in CEO’su… Net serveti yüzde 48 artışla 119.2 milyar dolar oldu.
“En tepedeki yüzde 1” yüzde 43’ün sahibi!
Oxfam’ın raporuna göre, dünya nüfusunun sadece yüzde 1’ini oluşturan ve “en tepedeki yüzde 1” olarak anılan ultrazenginler, dünyadaki finansal varlıkların yüzde 43’ünü elinde tutuyor. ABD’de bu grup yüzde 32’ye sahip, Asya’da bu oran yüzde 50. Ortadoğu’da en en tepedeki yüzde 1’lik kesim, finansal zenginliğin yüzde 48’ini elinde tutarken, Avrupa’da bu oran yüzde 47.
148 dev şirket 1 yılda1.8 trilyon dolar kâr etti
146 dev şirket, 1 yılda 1.8 trilyon dolar kâr etti Oxfam, dünyanın en büyük şirketlerinden 148’inin Haziran 2023’e kadar geçen 12 ayda yaklaşık 1.8 trilyon dolar kar ettiğini açıkladı. Bu, 2018 ile 2021 arasındaki ortalamadan yüzde 52.5 daha yüksek.
“Dünyayı hâlâ boomerlar yönetiyor”
Amerika’daki işyerlerinin yüzde 54’ünün 50 yaş üzeri insanların sahip olduğu açıklandı. Yüzde 4’ünün sahibi ise 70 yaş üzeri insanlar… Bu oranları manşete taşıyan İngiliz Guardian gazetesi, teknoloji ve yapay zekanın gelişmesine, sosyal medyanın büyümesine karşın “Gülmeyin: Dünyayı hâlâ boomerların yönetiyor” manşetini attı. (Boomer, 1965-1975 arasında doğanlara verilen bir lakap.)