GSM firmaları e-para için BDDK'dan lisans alacak

Canan SAKARYA

ANKARA - Ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemleri alanındaki mevzuatın tek bir çatı altında toplanması, izin almadan faaliyet gösteren ödeme ve elektronik para kuruluşlarına ilişkin yasal alt yapının oluşturulmasını öngören Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşlarına ilişkin tasarı Meclis'te kabul edildi. GSM şirketleri gibi elektronik para kuruluşları ödeme hizmet sağlayıcısı sayılacak ve faaliyette bulunmak için BDDK'dan lisans alacak.

Meclis'te kabul edilen yasanın yürürlüğe girmesinin ardından halen ülkemizde herhangi bir biçimde izin almadan ve denetlenmeden faaliyet gösteren ödeme ve elektronik para kuruluşları için yasal altyapı oluşturuluyor. Ödeme kuruluşları ile elektronik para kuruluşlarının anonim şirket şeklinde kurulmaları, bu kuruluşlara ilişkin lisanslama, faaliyet ve denetim gibi alanları düzenlenerek Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'ndan gerekli izinleri almadan faaliyet göstermeleri yasaklanıyor. Kanunla ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemlerinin lisanslanması ve gözetimi Merkez Bankası'na veriliyor. Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının denetimi ve lisanslanması ise Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun yetki ve sorumluluğuna bırakılıyor.

Ödenmiş sermayesi en az 1 milyon lira

Fatura ödeme hizmeti alanında faaliyette bulunmak isteyen ödeme kuruluşları anonim şirket olarak kurulacak, ödenmiş sermayesi en az 1 milyon lira olacak. Ödeme kuruluşu, ödeme hizmeti sunarken sadece ödeme işlemi için kullanılıyor olması şartıyla ödeme hesabı tutabilecek. Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının ödeme hizmeti ile ilgili olarak aldığı fonlar; mevduat, katılım fonu veya elektronik para olarak değerlendirilmeyecek. Ödeme kuruluşu kredi verme faaliyetinde bulunamayacak. Diğer ödeme kuruluşları için ise sermaye tutarı en az 2 milyon TL olacak.

Elektronik para ihracı için izin alınacak

Kanuna göre, bankalar ve elektronik para çıkarma izni verilen elektronik para kuruluşları dışındaki kişiler, elektronik para ihracı faaliyetinde bulunamayacak. Elektronik para ihraç etmek isteyen elektronik para kuruluşu, Kuruldan izin alarak faaliyette bulunabilecek. Elektronik para kuruluşu anonim şirket şeklinde kurulacak. Elektronik para ihraç eden kuruluş, aldığı fon kadar elektronik para ihraç edecek. Bu kuruluş, elektronik para kullanıcısı tarafından yatırılan fonları gecikmeksizin elektronik paraya çevirerek kullanıma hazır hale getirecek. Kredi verme faaliyetinde bulunamayacak olan elektronik para kuruluşu, elektronik parayı elinde bulundurma süresine bağlı olarak elektronik para hamiline faiz veremeyecek ve herhangi bir menfaat sağlayamayacak. Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının faaliyetleri BDDK tarafından geçici olarak durdurulabilecek, faaliyet izinleri iptal edilebilecek ve bu kuruluşların kabul ettiği fonlar, fon sahibinin haklarının tazmin edilmesi ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesini teminen kullanılacak.

BDDK, ödeme ve elektronik para kuruluşlarına, belirleyeceği usul ve esaslara uygun olarak Merkez Bankası nezdinde teminat bulundurma yükümlülüğü getirebilecek. Gereken izinleri almadan sistem işleticisi, ödeme kuruluşu veya elektronik para kuruluşu olarak faaliyet gösteren, faaliyet gösterdiği izlenimi yaratan, izni iptal edildiği halde faaliyete devam eden gerçek kişilerle tüzel kişilerin görevlileri 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacak. Merkez Bankası ve BDDK tarafından yapılan denetim ve gözetim görevlerinin yerine getirilmesini engelleyen kişiye, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Denetim ve gözetim faaliyetleri kapsamında istenen bilgi ve belgeleri vermeyen kişi ise 3 aydan 1 yıla kadar hapis ve bin 500 güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.

BDDK'da daire başkanlığı sayısı artıyor

Kanunla BDDK'da başkan yardımcısı sayısı üçten beşe çıkarılırken, Kurulda daire başkanlıklarının sayısı 20'ye kadar yükseltilebilecek.Kuruldaki Destek Hizmetleri Daire Başkanlığında 8 müdürlük oluşturulabilecek. Mevcut kanuna göre en fazla 4 müdürlük oluşturulabiliyor. Kurul, üyelerin talebi halinde kurum merkezi dışında yurt içi temsilciliklerini ilgili üyenin daimi çalışma yeri olarak belirleyebilecek.

TÜBİSAD, yeni nesil ödeme kaydedici cihazlarda uzatma istedi

Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) yeni nesil ödeme kaydedici cihazlara (ÖKC) geçiş sürecinde bir sıkışma ve aksama yaşanmaması için mobil EFT-POS kullanan işletmecilerin yeni cihaz satın alması için verilen son tarihin 1 Temmuz'dan 30 Eylül'e çekilmesini istedi. TÜBİSAD'dan yapılan açıklamada kullanıcıların en iyi ürüne en iyi fiyatla sahip olmalarını sağlayacak rekabet ortamının yaratılabilmesi ve standartlara uygun yeterli sayıda ürününün zamanında piyasaya çıkmasının sağlanmasının önemine işaret edildi. Açıklamada, “Zamanın darlığı nedeniyle, piyasa için gerekli yeter sayıda ürünün tedariğinin zorluğu, kalan sürede bu kadar sayıda ürünün faturalanmasının pratikte mümkün görünmemesi gibi gerçekler göz önüne alınarak, cihazların satın alınması için verilen son tarih 30 Eylül'e, yeni cihazları uygulamaya alınması için de son tarih 30 Ekim 2013'e uzatılmalıdır. Böylece uygulama açısından sadece 1 ay öteleme yapılırken, satın alma süresi açısından işletmecilere önemli bir rahatlama sağlanacaktır” denildi.